ERZURUM KOŞLULLARINDA PLASTİK MALÇIN TOPRAK SICAKLIĞINA ETKİSİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

ÖZETBu araştırma, Erzurum koşullarında bitki yetişt.irme mevsımınınbaşlarında (Nisan-Mayıs) şeffaf plastik örtünün tohum derinliğindekitoprak sıcaklığını ne ölçüde etkilediğini tesbit etmek amacı ile yürütülmüştür.Böylece, bölgede yetiştirilen özellikle sebze türlerinin dahaerken ekilebilmesini konu alacak araştırmalar için bir ön çalışma olarakhizmet edilmiş olunabileceği umulmuştur.Şeffaf p/atik örtu toprak yüzeyinin çıplak durumuna nazaran, toprakyüzeyine seri/diği ilk günden itibaren toprak sıcaklı,ğını artırmıştır.gözlem yapılan günlerde plastik öriü/ü ve çıplak toprak yüzeyi arasındakifarklar; günlük gözlem süresindeki ortalama sıcaklık derecesinde 2,5 cm.toprak derinliği için 4,4-8,2°C ve 7,5 cm. toprak derinliği için 4,1~7,9°C,giinlük minimum sıcaklık derecesinde 2,5 cm. toprak derinliği için4,O-8,gcC ve 7,5 cm. toprak derinlıği için 2,9-8,O°C ı'e günlük maksimumsıcaklık derecesinde 2,5 cm. toprak derinliği için 5,4-Il;O°C Fe 7,5cm, toprak derinliği için 4,7-10,O°C arasında değişmiştir. Plastik örtününetkisi mevsim haşlangıcında nisbeten düşük olmuş ve mevsim ilerledikçeveya havalar ısındıkça artmıştır.Erzurum koşullarında bitki yetiştirme mevsiminin başlarında şeffafplastik örtünün, toprak yüzeyinin çıplak oluşıma nazaran, tohum derinliğindekitoprak sıcaklığını yaklaşık 4°C veya daha fazla artırabileceğiortaya çıkmakta ve bu da bitki yetiştirilmesi açısından ekimin en azından2·3 ha/ta erken yapılmasma olanak sağlamak anlammı taşıyabilir.SUMMARYA STUD Y ON THE EFFECT OF PLASTlC MULCH ON SO/LTEMPERATURE UNDER ERZURUM CONDITIONSThe purpose of this research wasto work out to what exteot a tra.cıspa~rent plastic mulch affects soi1 temperatureat the seeding depth duringthe early growing season (April-Juoe)under Erzurum conditions. it washoped that this study may serve as aprelimioary work for the future researchon the possibilities' of "earlierseeding for the horticu1tural specjesgrown in the region.6The study was conducted on afield cited at 41 °15' eastem longitudeand 39°55' northem latitude, in Eızurumplain, Turkey. İt ,is 1960 m. higbfrom the sea-1eveL. A continental eli·IDate as prevailing in the 'region.Soil temperatures at two dephtsof '2.5 and 7.5 cm. were foIlowed inthe plots of 3x3 m. with soi1 surfacesof bared and cQvered with plastic film,on various days petween April 9 andJune 15 in 1977, using mercury ther.mometers.The plastic cover showed its' pro.moting effect on soil tempefature asfrom the first day. The diffeı ences betweenthe soil surfaces bared and coveredwith plastic on the days whenmeasuıements of soil temperatureshave been taken varied asfollows;For the daytime average temperaturefrom 4:4 to 8.rC at the 2,5 cm. soildepth and from 4,1 to 7,9°C at the7,5 cm. soH depıh, for the dayly minimumtemperature from 4,0 to S.soCat the 2,5 cm. soil depth and from 2.9to 8.0°C at the 7.5 cm. soH depth andfor the dayly maximum temperaturefrom 5.4 to 11.0°C at the 2.5 cm. soildepth a d from 4.7. to ıo,occ at the7,5 cm. soil dehtp. The effects of theplastic cover on the sool temperatuıeswere relatively lower at the beginrungof the period and increased as the seasonpassed.ıı' may be concluded that a tnanspaTentplastic mulch will increase soittemperature at seeding dehtp byaproximately 4°C oı moıe during earlygrcwing season undeı Erzurum conditions.This may mean that a transparentplastic covec wiıı rtıake possibleseeding at least 2-3 weeks earlier.
Anahtar Kelimeler:

-