Öz ÖZETIV.yy.ın sonu ile bilhassa V. yy., gerek Kafkasların kuzeyindeki Hunlar, gerekse güneyindeki Ermeniler ve Sasaniler için önemli asırlar oldu: 350li yıllardan itibaren Anadolu’yu tanımaya başlayan Hunlar, 363-395 tarihlerindeki meşhur istilaları esnasında Ermeni arazisinden geçerek Orta Anadolu’ya kadar olan yerleri yağmaladılar; geri dönerken ise Sasanilerle savaşmak zorunda kaldılar. V.yy.ın başlarında (412-420) yapılan Hun akınlarında da gerek Sasanileri, gerekse bölgede yaşayan Ermenileri yakından tanımış olmalıdırlar. Aynı yüzyılın ortalarında Avrupa’da Batı Roma topraklarına doğru saldırılara geçen Hunlar, aynı zamanda Kafkas bölgesi işleri ile de ilgilenmekte idiler. Ermeni topraklarına hakim olan Sasaniler, bu dönemde onlara kendi dinlerini zorla kabul ettirmek için baskı yaptıklarından, Ermeni liderleri, askeri destek almak maksadıyla bir yandan Doğu Roma (Bizans)’ya, diğer yandan da Kafkaslar’daki Honk (Hun)’lara elçiler göndermişlerdi. Ermenilerden gelen talep üzerine Hunlar, üstün atlı birliklerini Kafkas bölgesine gönderdiler. Bu esnada, Ermenilere herhangi bir Hun yardımını önlemek maksadıyla Kafkas geçitleri ise Sasaniler tarafından tutulmuştu. Bizans’ın durumunun müsait olmaması, Hunlar’ın yardımının gecikmesi sebebiyle Ermeniler, Sasanilere tek başlarına karşı koymak durumunda kaldılar. Sonuç olarak, ayaklanan Ermeni soylularının oluşturdukları ordu, Hun desteğinden mahrum olarak 451 yılındaki Avarayr savaşında Sasaniler karşısında ağır bir mağlubiyete uğradı; esir alınan Ermeni soyluları İran’a götürüldü. Aynı tarihlerde Galya seferine çıkmış olan Atilla liderliğindeki Hunlar da Avrupa’dan elleri boş döndüler.Anahtar Kelimeler: Hun, Ermeni, Sasani, Bizans, Kafkaslar, Avarayr, 451.ABSTRACTThe late IVth and especially Vth centuries became very important ones for both Huns north of the Caucasus and Armenians in the south, and the Sasanians in the Iranian plateau. Starting to acknowledge the Anatolia the Huns invaded the whole territories to Central Anatolia through the Armenia during their well-known invasions on the dates between 363 and 395, but in their returned they had to fight with the Sasanians. They must be known the Sasanians and the Armenians very well in the course of their raids in the beginnings of the Vth century (412-420). Towards the midst of at the same century, the Huns began to invasions of the West Roman territories, they became interested in affaires in the region of Caucasus as well. The Sasanians had the Armenian territories in the East (Persarmenia) and made to them religious pressure in order to oblige them to accept their own religion. For this reason, the Armenian leaders sent envoys to the Byzantines on the one hand and the Huns (Honk) in the Caucasus on the other hand, for the purpose of taking a kind of military assistance. Upon the request from the Armenians, the Huns sent the victorious mounted detachments to the Caucasian region, in really. Whereas, the Caucasian gates had already been closed by the Sasanians to prevent any helps from the outside. The Armenians had to fight alone against to the superior forces of the Sasanians because the Byzantines’ situation was not favourable for help, and the Huns’ military support was late. Consequently, the army collected by some Armenian nobles who had rebelled to the Sasanians fought at the Avarayr against the Sasanian army without any Hunnish support, and they suffered to a very severe defeat. A lot Armenian nobles were taken prisoner and carried away to Iran. At the just date, the Huns under the command of Attila who had started the campaign of Galia returned empty-handed from there.Keywords: Huns, Armenians, Sasanians, Byzantines, Caucasus, Avarair, 451.