199107

Kırgız Türkçesinde Mental Fiiller

Bu çalışmanın amacı ilk önce mental fiil kavramını açıklamak daha sonra da Kırgız Türkçesindeki mental fiilleri tespit edip soyut kavramlarda dilin anlatım imkanlarını ortaya koymaktadır. Yaptığımız bu çalışmada, Kırgız Türkçesinde tarama yapılarak elde edilmiş olan mental fiiller Biliş Fiilleri (Anlama; Düşünme; Niyet, İstek ve Arzu; Hayal; Tahmin; Unutma; Hatırlama İfade Eden Fiiller), Psikolojik Durum Fiilleri (Kuşku ve Şüphe; Sevgi; Öfkelenme; Kaygı, Endişe ve Telaş; Korku; Şaşırma; Üzüntü; Utanma; Pişmanlık İfade Eden Fiiller) ve Algılama Fiilleri (Görme; İşitme; Tatma; Koklama; Dokunma İle İlgili Algılama Fiilleri) olmak üzere üç ana başlık altında sınıflandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kırgız Türkçesi, Fiil, Mental Fiil.

The Mental Verbs in Kırghız Turkish

The aim of this study is to propound the expression possibilities of language in abstract concepts through firstly explaining the verb notion, and then determining the mental verbs in Kirghiz Turkish. In this study, mental verbs have been handled in the three main titles that are cognition verbs (the verbs that express understanding, thought, intention, request and desire, dream, guess, forgetting, remembering), the verbs of psychological situation (the verbs expressing doubt and suspicion, love, anger, anxiety, apprehension and fuss, fear, astonishment, sadness, shame, regret) and the perception verbs (the verbs of vision, hearing, tasting, smell, handling, regarding with perception verbs).

Keywords:

Kirghiz Turkish, Verb, Mental Verb.,

PDF

___

Aksan, D., (2015), "Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim", TDK Yayınları, Ankara. Ayan, E. ve Türkdil, Y., (2015), "Kazak Türkçesinde Dokunma Duyu Fiilleri Ve Anlam Zenginliği", International Periodical For The Luanguages, Literature, and History of Turkish or Turkic 2/3, s. 95-114. Bonguoğlu, T., (2015), " Türkçenin Grameri", TDK Yayınları, Ankara. Demirci, K., (2015), "Türkoloji İçin Dilbilim Konular Kavramlar Teoriler", Anı Yayıncılık, Ankara. Ergat, E.A., (2008), "Dil, düşünce ve varlık ilişkisi J. Locke ve G. Berkeley örneği", Birey yayın evi, İstanbul. Kamchybekova Abdiraim, K., (2011), "Kırgız Türkçesinde Duyu Fiilleri", ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2/3, s. 87-102. Korkmaz, Z., (1992), "Gramer Terimleri Sözlüğü", TDK Yayınları, Ankara. Korkmaz, Z., (2014), "Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi", TDK Yayınları, Ankara. Nurmatov, M., (2008), "Kırgız Türkçesinde Deyimler", Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Şahin, S., (2012a), "Mental Fiil Kavramı ve Türkmen Türkçesinde Mental Fiiller", Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi 1/4, s. 45-62. Şahin, S., (2012b), "Türkmen Türkçesinde Mental Fiiller", Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara. Vendreyes, J.V., (2001), "Dil Ve Düşünce (Çev. Berke Vardar)", Multilingual Yayınları, İstanbul. Yaylagül, Ö., (2005), "Türk Runik Harfli Metinlerde Mental Fiiller", Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 2/1, Ankara, s. 17-51. Yıldız, H., (2017), "Eski Uygurcada Göz Fiilleri" JOTS, 1/1, s. 145-213. Yudahin, K.K., (2011), "Kırgız Sözlüğü (Çev. Abdullah Taymas)", TDK Yayınları, Ankara.