Öz Cumhuriyetin ilk dönemlerinde Türkiye gıda maddeleri açısından dışa bağımlıydı. Gerçekleşen üretim artışı sayesinde 1930’lu yılların sonlarında hububat ihraç eder hâle geldi. II. Dünya Savaşı yıllarında büyük bir orduyu beslemek zorunda olan ülke, daha çok emek kıtlığı nedeniyle hububat üretiminde ciddi düşüşler yaşadı. Gıda maddelerinde yaşanan kıtlık Refik Saydam hükûmetinin sıkı önlemler almasına yol açtı. Hükûmet bu dönemde hububatın tamamına belirlediği fiyattan el koydu. Birçok zorunlu tüketim malı fiyat denetimi kapsamına alındı. Saydam hükûmeti ekmeği karneye bağladı. 1942 yılının ikinci yarısında iş başına gelen Saracoğlu hükûmeti fiyat denetimini büyük ölçüde kaldırdı. Bunun sonucunda özellikle gıda maddeleri fiyatları görülmedik bir biçimde arttı. Saracoğlu üreticiye hububatın belli bir oranını hükûmetin saptadığı fiyattan devlete satma zorunluluğu getirdi. Yine Saracoğlu döneminde tarım ürünlerine yüzde on oranında bir vergi koyuldu. Ancak, tüm bu önlemler iaşe krizine çözüm getiremedi. İaşe kıtlığı ve hayat pahalılığı yıllarında en çok sıkıntı çekenler küçük işletme sahibi köylüler, dar gelirliler ve emekçiler oldu.