ALINTILAR VE ATIFLAR BAĞLAMINDA BÂKİ AYHAN T.’NİN ŞİİRİ

Metinlerarasılık, postmodern edebiyatın başat tekniklerinden biridir. “Her metnin, önceden yazılmış metinler üzerine kurulabileceği” düşüncesi, metinlerarasık ilişkinin doğuşunu da hazırlar. Böylece yayımlanmış her metin, yaratılacak yeni metinler için kaynak olur. Metinlerin iç içe geçmesi ana metnin kompozisyonuna etkide bulunur; yapıyı daha karmaşık hâle getirir. Buna rağmen alıntılanan metin, eklendiği metnin yapısını topyekûn bozmaz, onu parçalamaz; yıkıcı bir etkide bulunmaz. Alıntılar ve atıflar sayesinde metnin düşünce ve duygu katmanının zenginleştiği, çok boyutlu hâle geldiği ve metinde farklı bakış açılarının oluştuğu görülür. İki metnin karşılaştırılmasına imkân veren bu yöntem, okurun kültürel ve düşünsel yönden de donanımlı olmasını zorunlu kılar. Bu yöntem aynı zamanda yazarların edebî kimliğinin oluşumunda etkili olan isimleri de ortaya çıkarabilir.Bu makalenin amacı Bâki Ayhan T.’nin şiirlerinde metinlerarasık ilişkinin boyutunu, işlevini irdelemek, alıntılar ve atıflar bağlamında şiirleri çözümlemek, metinlerin birleşmesi sonucu oluşan yeni metnin anlam katmanını gün yüzüne çıkarmaktır. 2000 kuşağının modern bir şairi olan Bâki Ayhan T., aynı zamanda çağdaş bir eleştirmen ve akademisyendir. Modern Türk şiiri üzerine ciddî çalışmaları bulunan Baki Ayhan’ın 2000’lerden sonraki şiir ortamını gerek poetik çıkışlarıyla gerekse de biçimsel buluşlarıyla yönlendirdiği görülür. Metinlerarasılık tekniğine sıklıkla başvuran şair, ruh birlikteliği yaşadığı isimleri bugüne taşır. Yapılan alıntılar, şiirin dokusunu biçimsel ve düşünsel yönden güçlendirirken geçmiş zamanın şairlerini ve onların duygu ve düşünce dünyasını da bugüne taşır. Şiirlerin estetiğine de olumlu katkısı olan bu alıntıların çoklukla izleği güçlendirdiği, bazen de şiirlerin dilini etkilediği tespit edilmiştir. Fuzûlî, Ahmet Haşim, Yahya Kemal, Cemal Süreya, Ece Ayhan, Edip Cansever, Charles Baudelaire gibi şairler Bâki Ayhan T.’nin şiirini oluştururken yaslandığı isimlerin başında gelir; böylece şair, yaratma eylemini gerçekleştirirken metinlerarasılık bağlamında ilişki kurduğu isimleri ve eserlerini de ifşa etmiş olur.

BÂKİ AYHAN T.’S POETRY WITHIN THE CONTEXT OF QUOTATIONS AND ATTRIBUTIONS

Intertextuality is one of the dominant techniques post modern literature. The idea that every single text is based on texts that have been written before paves the way for the birth of intertextuality. Thus, every text that is published becomes a source of inspiration for the texts in the making. The intertwined texts affect the formation of the main text; making the structure even more complicated. In spite of this, the quoted text does not completely ruin the structure of the text into which it is added, it does not put it into pieces and nor does it have a devastating effect. It can be seen that the layers of ideas and feelings within the text are enriched, become multidimensional and that different points of view are formed in the text thanks to quotations and attributions. This method, which enables us to compare two texts, also makes it essential that the reader should be well equipped both culturally and intellectually. Moreover, this method may also reveal the names that have helped shape the literary identity of the authors.The purpose of this article is to examine the extent and function of intertextual relations within Bâki Ayhan’s poetry, analyse the poems within the context of attributions and quotations, and uncover the layer of meaning in the new text that is formed through different texts being combined. Bâki Ayhan T., who is a modern poet of 2000s, is also a contemporary critic and an academician. It can be seen that Bâki Ayhan T., who has remarkable studies on contemporary Turkish poetry, has led the post-2000s poetry both through his poetical rise and through his formal innovations. The poet, who often uses the intertextuality method, brings up those, whom he feels spiritually united with , into today. The quotations while adding a different taste into the texture of the poems also bring the poets of the past and their world of ideas and feelings up to today. It has been determined that these quotations, which positively contribute to the aesthetical value of the poems, mostly reinforce the theme and sometimes affect the language of the poems. Poets such as Fuzûli, Ahmet Haşim, Yahya Kemal, Cemal Süreya, Ece Ayhan, Edip Cansever, Charles Baudelaire are those that Bâki Ayhan T. has been inspired by the most while forming his poetry; the poet has thus revealed where his source of inspiration comes from when he is in the process of creating.

___

Aktulum, Kubilay (2014). Metinlerarası İlişkiler. Ankara: Kanguru Yayınları.

Altuğ, Nezihe (2016). Perspektif Bakış Açısıyla Bâki Ayhan T.’nin Hayat ve Hayal Müzesi. İstanbul: Edebiyatta Üç Nokta. S. 20, s. 54-57.

Arslan, Gökhan (2016). Bilet Geçmez Gemisi’nin En Vefakâr Yolcusu: Geçmiş.İstanbul: Edebiyatta Üç Nokta. S. 20, s. 46-47.

Asiltürk, Bâki (2006). Hilesiz Terazi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Beyatlı, Yahya Kemal (2007). Kendi Gök Kubbemiz. İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.

Çetişli, İsmail (2004). Metin Tahlillerine Giriş/2 Hikâye-Roman-Tiyatro. Ankara: Akçağ Yayınları

Kanter, M. Fatih (2011). Tevfik Fikret ve Ahmet Haşim’in Şiirlerinde Ütopya. Turkish Studies. Volume 6/3 Summer. s. 963-972.

Kul, Erdoğan (2007). Ece Ayhan’ın Şiiri Üzerine Bir Araştırma. (Basılmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Narlı, Mehmet (2015). Şiir Burcu Cumhuriyetten Bugüne Türk Şiiri. Ankara: Akçağ Yayınları.

Nilay Özer, Gülce Başer, Mustafa Erdem Özler, Özcan Erdoğan (*). İstanbul: Edebiyatta Üç Nokta. s. 6-15.

Öner, Haluk (2015). Bâki Ayhan T.’nin Toplu Şiirleri: Hayat ve Hayal Müzesi. İstanbul: Hayal Dergisi. s. 70-72.

Sazyek, Hakan (2013). Roman Terimleri Sözlüğü. Ankara: Hece Yayınları.

T., Bâki Ayhan (2015). Hayat ve Hayal Müzesi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

T., Bâki Ayhan (2016). Tutkulu Bir Modernist: Bâki Ayhan T. (Konuşanlar: Cenk Gündoğdu, Tekin, Mehmet (2012). Roman Sanatı. İstanbul: Ötüken Neşriyat.

Yamaç, Dilan (2016). Bâki Ayhan T.’nin Bilet Geçmez Gemisi ve Kalabalıklardan İntikam Almak. İstanbul: Edebiyatta Üç Nokta. S. 20, s. 42-44.