Yaşam Hakkı: İdam, Kürtaj, Ötenazi ve Siyasal Sorumluluk
İnsan, hak ve özgürlükleriyle bir değerdir. Şüphesiz insanın bir değer olarak
anlam kazanabilmesi, sahip olduğu hak ve özgürlüklerin korunabilmesi ile mümkün olmaktadır.
İşte bu noktada karşımıza hak ve özgürlüklerin korunabilmesi anlamında bir
takım tercih sorunları çıkmaktadır. Her ne kadar hiçbir hak ve özgürlük diğerinden önce
veya üstün değilse de, bazı hak ve özgürlüklerinin varolabilmesi, farklı hak ve özgürlüklerin
korunabilmesi ile mümkün olmaktadır. Bu anlamlandırma temelinde karşımıza çıkan
en temel kavram ise, “yaşam hakkı”dır. Ancak, söz konusu kavramın, içerisinde bir takım
sorunlu alanları barındırdığı, devlet ve daha özelde güvenlik birimleri bağlamında, üzerinde
önemle durulması gereken yanlarının bulunduğu da başka bir gerçektir.
Bu çalışmada, söz konusu değerlendirme doğrultusunda; yaşam hakkının içerdiği
önem ve söz konusu olgunun barındırdığı tartışmalı alanlar ele alınarak, kavramın devlet
açısından ortaya koyduğu sonuçlar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin verdiği kararlar
özelinde değerlendirilecektir
Human being is a value with his rights and liberties. Gaining the meaning as a value, humanity is certainly in need of the protection of those rights and liberties. At this point, some preference matters are met in order to realise this protection. However much no rights and liberty has priority or superiority than other, existence of some rights and liberty is just possible by protection of others. The basic concept met through this evaluation is “right to life”. But it is another reality that, the mentioned concept accommodates some problematic themes and the sides that should be dwelled upon carefully for states and especially for security organizations.In this study, through this evaluation; outcomes of the right to life for the states will be evaluated through the verdicts of European Court of Human Rights, while the importance of mentioned concept and controversial areas -accommodated in the concept- are being examined
___
- Arslan, Ç., Şen, Y. Furkan ve diğ. (2005). Türkiyede İnsan Ticareti ile Mücadelede Yasa Uygulama ile İlgili Stratejik Bir Yaklaşım. Ankara: Uluslararası Göç Ör- gütü (IOM). Arslan, Z. (2004). İnsan Hakkı İhlalleri, Ankara: Yüksek Kademe Yöneticilik Eğitimi Kursu Ders Notları. Bütüç, Y., Görmez, A., (2003) Anne ve Çocuk Arasındaki Hak Mücadelesi. http://www. ilefarsiv.com/akildefteri/yazi_107.htm (03.04.2015) Cemal, H. (1999). İdam Cezasından Tümüyle Kurtulmak. http://www.milliyet.com. tr/1999/06/30/yazar/ cemal.htm, (10.03.2004). Faunce, T. (2003). ACT Human Rights Act: Legality of Abortion Remains With the Legislative Assembly. Canberra Times, Cilt: 1, ss.11. Gemalmaz, M. S. (1990). Ölüm Cezasının İlgasını Amaçlayan BM Uluslar arası Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesinin İkinci Seçmeli Protokolü ve Türkiyede Ölüm Cezası Sorunu. İnsan Hakları Yıllığı, Cilt: 12, Ankara: TODAİE İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi, ss.65-82. Güven, K. (2000). Kişilik Hakları ve Ötenazi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. İçli, T. (1998). Güç Kullanma Yetkisi ve Bunun Kullanımında Polisin Çelişkisi. Polis Bilimleri Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, ss.69-72. Karaosmanoğlu, F. (2001a). Güvenlik Güçlerinin Demokratik Hesap Verebilirliği ve Av- rupa İnsan Hakları Mahkemesinin Satık v. Türkiye Kararı. İnsan Hakları Yıllığı, Cilt: 23-24, Ankara: TODAİE İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi, ss.65-77. Karaosmanoğlu, F. (2001b), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Akkoç v. Türkiye Davasında Verdiği Kararın Kolluk ve Diğer Kamu Görevlileri Bakımın- dan İrdelenmesi, Polis Bilimleri Dergisi, Polis Akademisi Yayınları, Cilt: 3, Sayı: 1-2, ss.133-152. Karaosmanoğlu, F. (2002) Türkiyenin Demokratikleşmesi: Yaşama Hakkı ve Polis. Türkiyede Devlet, Toplum ve Polis (Ed.: Hasan Hüseyin Çevik / Turkut Göksu) Ankara 2002, ss.113135. Kuyaksil, A. (2002). İnsan Hakları Bilgileri. Ankara: Eylül Kitap & Yayınevi. Özen, M. (2004). İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Bağlamında Yaşama Hakkı ve İşken- ce Yasağına İlişkin İç Hukuktaki Düzenlemeler ve Uygulamadaki Sorun- lar, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Adli Yargı Sempozyumu, 26-27 Eylül 2003, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, No: 72, ss.119-159. Reisoğlu, S. (2001). Uluslararası Boyutlarıyla İnsan Hakları. İstanbul: Beta Yayınları. Savcı, B. (1979). Yaşam Hakkı Üzerine. İnsan Hakları Yıllığı. Cilt: 1. Ankara: TODA- İE İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi, ss.17-35. Savcı, B. (1980). Yaşam Hakkı ve Boyutları. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın ve Yayın Yüksek Okulu Basımevi. Talas, C. (1990). Yaşam Hakkı ve Toplumsal Haklar. İnsan Hakları Yıllığı, Cilt: 12, Ankara: TODAİE İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi, ss.83-90.