Öz
Bu çalışma, deneme türünü tanıtmaya ve
ülkemizin önemli deneme yazarlarından biri olan Vedat Günyol’un denemelerini
tahlile yöneliktir. Çalışmanın giriş kısmında, deneme türü tanıtılıyorken belki
de bir deneme kaleme alma çabasının ürünü bilgiler söz konusudur. Türün ilke ve
çerçevesinin çizilmeye çalışıldığı bu bölümde, denemenin Dünya ve Türk
edebiyatındaki tarihsel süreci de takip edilmiştir. Bölüm, Vedat Günyol’un
denemeciliğini besleyen ilgi alanlarının ve yaşam hikâyesinin özü ile sona
ermektedir. Ana metinde ise Vedat Günyol’un deneme türü ile ilgili kuramsal
düşünceleri verildikten sonra, denemelerin yapısal ve içeriksel çözümlemelerine
geçilmiştir. Çok sayıda deneme kitabı yayımlamış olan Günyol’un denemeleri,
işlenen ana mevzular etrafında kümelenerek tahlile tabiî tutulmuştur. Bu
nedenle Günyol’un denemeleri; Meslekî,
Klasik, Güncel, Nekrolojik, Kent ve Portre denemeler başlıkları ile ele
alınmıştır. Tahliller sonucunda, Günyol’un dünya ve insan gerçeğini
kavrayabilmiş olmasının, deneme türü ile ilgilenen okurun hayatında yeni
pencereler açacağı kanısına varılmıştır.
___
Adorno, T. W. (2012). Edebiyat Yazıları. İstanbul: Metis Eleştiri.
Akyüz Sizgen, B. (2013). “Sabahattin Eyuboğlu’nun Denemelerine Genel Bir Bakış”. Turkish Studies, Volume 8/9 Summer 2013, s.495-507.
Batur, E. (1986). “Deneme”. Gösteri, .67, 22-23.
Batur, E. (2003). E/Babil Yazıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Bezirci, A. (1986). “Deneme Deyince”. Varlık, 950, 14-15.
Birkiye, A. (1986). “Deneme’den Deneme’ye”. Varlık, 950, 11.
Edgü, F. (1982). “Deneme Üzerine”. Varlık, 898, 15-16.
Çetin N. (2012). Nesir Türleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
Mengi, N. (2005). “Bir Edebi Tür Olarak Deneme ve Türk Edebiyatındaki Yeri”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 353-368.
Montaigne (2009). Denemeler. (Çev. Sabahattin Eyuboğlu). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Mutluay, R. (1976). 50 Yılın Türk Edebiyatı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Necatigil, B. (2007). Edebiyatmızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları.
Seyda, M. (1970). Edebiyat Dostları. İstanbul: Kitaş Yayınları.
Süreya, Cemal (1982). “Deneme Deyince”. Varlık, 898, 14.
Tanzimat’ta Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, Cilt1 (2010). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Türk Dili (1961). “Deneme Deyince”, X, (118).
Uygur, N. (1996). Tadı Damağımda. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Vedat Günyol’a Armağan 100’e 5 Vardı. (2004). İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
www.tdk.gov.tr – Erişim tarihi 07.12.2016
Günyol, V. (1966). Dile Gelseler. İstanbul: Çan Yayınları.
Günyol, V. (1975). Bu Cennet Bu Cehennem. İstanbul: Çan Yayınları.
Günyol, V. (1977). Çalakalem. İstanbul: Çan Yayınları.
Günyol, V. (1979). Orman Işırsa. İstanbul: Çağdaş Yayınları.
Günyol, V. (1982). Daldan Dala. İstanbul: Adam Yayınları.
Günyol, V. (1985). Bilinç Yolunda.(y.y. yok) Ada Yayınları
Günyol, V. ( 1988). Gögeleden Işığa. İstanbul: Cem Yayınevi.
Günyol, V. (1992). Güne Doğarken. İstanbul: Cem Yayınevi.
Günyol, V. (1995a). Güne Gün Katmak. İstanbul: Milliyet Yayınları.
Günyol, V.(1995b). Dünden Bugüne. İstanbul: Cem Yayınevi.
Günyol, V. (1997). Yaşa Yaşa Gör Temaşa. İstanbul: Oğlak Yayınları.
Günyol, V. (1999). Günlerin İçinden. İstanbul: Türkiye İş Banası Kültür Yayınları.
Günyol, V. (2001). Gün Ola Harman Ola. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Günyol, V. (2003). Kendimce Denemeler. İstanbul: Cem Yayınevi.
Günyol, V. (2005). Uygarlığın Bamteli. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Yayınları.