Türkiye’de Konut Sektöründeki Katma Değer Vergisi Uygulamalarının İncelenmesi ve Çözüm Önerileri

Türkiye’de köyden kente göç ile birlikte şehir merkezlerinde yoğunlaşan nüfusun en büyük gereksinimlerinden birisi de konut olmuştur. Bu nedenledir ki günümüzde tüm ülke sathında Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Belediyeler vb. kurumlar yoğun bir şekilde kentsel dönüşüm sorununu çöme çözme uğraşısındadırlar. Kentsel dönüşüm uygulamalarında, mevcut konutlar yıkılmakta ve yıkılanların yerine alt yapısı ve zemini sağlam, her türlü üstyapısı tamamlanmış, çok katlı yerleşim yerleri inşa edilmekte ve konut sahiplerine de bu konutlardan verilmektedir. Bir diğer kentsel dönüşüm uygulamasında ise hazine arazisi üzerine gecekondu tarzı yapılmış binalar yıkılmakta ve yıkılan bina sahiplerine uzun vadeli faizsiz veya düşük faizli krediler sağlanmaktadır. Bu çalışmada, konut sektörü katma değer vergisi uygulamalarında özellikli durumların neler olduğu tespit edilerek, uygulamada bu konuda ortaya çıkan tereddütler, kanun, yönetmelik, tebliğ, özelge, ve Danıştay kararları ışığında incelenmiştir. Çalışmanın amacı mevzuatın yeterince açık olmamasına bağlı olarak konut sektöründe yaşanan uygulama hatalarını tespit ederek, bu hatalara çözümler bulmak suretiyle, uygulama birliğine katkı sağlayarak yaşanması muhtemel mağduriyetleri önlemektir.

As a result of rural-urban migration, housing is one of the most important needs of increasing population in Turkey. In countrywide, there is urban transformation problem, and related bodies (Housing Development Administration and municipalities) try to realize this transformation. During urban transformation, existing buildings are pulled down and instead of these buildings, new settlements, having strong infrastructure and better superstructure, are built and new houses are given to current homeowners. As a different urban transformation practice, squatters on public properties are pulled down and long term interest-free or low interest loans are provided to these squatter owners.In this study, special cases about value added tax practices in residential sector are determined and doubts occurring in practice are analyzed in the light of laws, regulations, annunciations, and State Council decisions. Aim of the study is to determine application errors in residential sector as regulations are not clear and to prevent possible unjust treatments by finding solutions to these errors

___

Akdoğan, A. (2009). “Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi”, Ankara, Gazi Kitabevi.

Arslan, M. (2001). “Türk Vergi Sistemi” Ankara, Nobel Yayınları.

Aslıipek, S. (2008). “İkiz Konutlarda Katma Değer Vergisi Peçelemesi”. [Elektronik Sü- rüm]. : Erişim Tarihi: 10 Ekim 2010 , http://www.bilgilidenetim.com/ma- kale/goster/83,

Aras, C. (2010). “En Az İki Tam Yıl Aktife Kayıtlı Bulunan Arsaların Kat Karşılığı Ve- rilmesi İşleminin KDV Karşısındaki Durumu” [Elektronik Sürüm]. Erişim Tarihi: 23 Ekim 2013, http://ardaymm.com.tr/kose-yazilari/

Bursa Vergi Dairesi Başkanlığının 20.06.2007 ve B.07.1.GİB.4.16.16.02-300-07- /950 sayılı Özelgesi. ErişimTarihi: 12 Ekim 2010 ,

http://www.bursavdb.gov.tr/Img/Uploads/Özelge/kdv/ kdv_351.doc,

Bursa Defterdarlığının 17/04/2003 tarih ve B.07-4.DEF.0.16.12. GEL: KDV.300.03.34 sayılı Özelgesi. Erişim Tarihi: 13 Şubat 2011, http://www.imobursa.org. tr/Content/Docs/,

Danıştay Dördüncü Daire (1995). Esas No:1995/2348, Karar No:1996/2097. Ankara: Danıştay. Erişim Tarihi : 10 Ocak 2011 http://www.danistay.gov.tr/kerisim/ container.jsp

Danıştay Dördüncü Daire (1997). Esas No:1997/2065, Karar No:1998/2082. Ankara: Da- nıştay. Erişim Tarihi: 13 Şubat 2011, http://www.danistay.gov.tr/kerisim/ container.jsp,

Danıştay Dördüncü Daire (1997). Esas No:1997/2660, Karar No:1998/3783. Ankara: Danıştay. Erişim Tarihi: 13 Şubat 2011 http://www.danistay.gov.tr/kerisim/ container.jsp,

Danıştay Yedinci Daire (1999). Esas No :1999/6528, Karar No: 1991/2478. Ankara: Da- nıştay. Erişim Tarihi: 13 Şubat 2011, http://www.danistay.gov.tr/kerisim/ container.jsp,

Danıştay Üçüncü Daire (2001). Esas:2001/2606, Karar No:2003/4436. Ankara: Danıştay. Erişim Tarihi: 13 Şubat 2011, http://www.danistay.gov.tr/kerisim/contai- ner.jsp

Danıştay Vergi Davaları Dairesi (2003). Esas :2003/233, Karar No:2003/414. Ankara: Danıştay. Erişim Tarihi: 13 Şubat 2011, http://www.danistay.gov.tr/keri- sim/container.jsp, .

Danıştay Üçüncü Daire (2004). Esas No:2004/1680, Karar No:2005/1486. Ankara: Da- nıştay. Erişim Tarihi: 14 Şubat 2011, http://www.danistay.gov.tr/kerisim/ container.jsp,

DİE (1997), Bina İnşaatı İstatistikleri, 1997,Yayın No: 2208.

İMO (2008), İnşaat Mühendisleri Odası “Türkiye’de Konut Sorunu ve Konut İhtiyacı Raporu”

Kızılot, Ş. (2010). “İnşaat Muhasebesi Vergilendirilmesi Mevzuatı ve Asgari İşçilik”, An- kara, Yaklaşım Yayıncılık .

Maç, M., Türüt, Ş. (2000). “Topraktan Konut yada İş Yeri Satışlarında Vergiyi Doğuran Olay ve Matrah”. Yaklaşım Dergisi, 91, 21-33

Maliye Bakanlığının, 09.09.1991 Tarihli ve 62108 sayılı Özelgesi. Erişim Tarihi : 10 Ocak 2011, http::/www.yaklasim.com/mevzuat/dergi/makaleler/2003113968. htm,

Maliye Bakanlığının 17.06.1997 tarih ve 25172 sayılı Özelgesi. Erişim Tarihi : 10 Ocak 2011, http://www.yaklasim.com/mevzuat/dergi/makaleler/20080912745. htm,

Şimşek, A. (2001).“İleri Tarihlerde yapılacak Teslim ve Hizmetler İçin Ödenen Avanslar- da Katma Değer Vergisi”. [Elektronik Sürüm]. Yaklaşım Dergisi, S.104.

Tolu, A. (2003). “Gayrimenkul Satışlarında KDV Uygulaması”. [Elektronik Sürüm]. E- Yaklaşım Dergisi, 131, 120-127. Erişim Tarihi : 12 Şubat 2011, http://www. yaklasim.com/mevzuat/dergi/makaleler

Öncel, M., Kumrulu, A.,Çağan,N. (2004). “Vergi Hukuku”, Ankara, Turhan Kitabevi.

Özel, Y. (2008). “Müteahhitlerin Konut ve İşyeri Satışlarında KDV”. [Elektronik Sürüm]. E-Yaklaşım Dergisi,189. Erişim tarihi :05 Aralık 2010 , www.yaklasim. com/mevzuat/dergi

Özer, M. (2008). “Konut Teslimlerinde Katma Değer Vergisi Hesaplaması Açısından Net Alanın Tanımı, Hesaplanması Ve Önemi” [Elektronik Sürüm]. E- Yaklaşım Dergisi,182. Erişim Tarihi : 11 Kasım 2010, www.yaklasim.com/mevzu- at/dergi

Uysal, A. (2009). “Açıklamalı ve Örnekli Vergi Usul Kanunu”, Ankara, Uysal Yayınları.

5615 Sayılı Kanun (2007). Resmi Gazete. 26483. 21 Haziran 2006.

3605 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu (1984). Resmi Gazete, 18563, 25 Ekim 1984

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu (1961). Resmi Gazete. 10700. 06 Ocak 1961.

30 No’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (1998). T.C Resmi Gazete. 20021.16 Aralık 1998.

9 No’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (1984). T.C Resmi Gazete. 18622. 31 Aralık 1984

“Türkiyede Konut Sorunu ve Konut İhtiyacı Raporu”, Erişim Tarihi:24.03.2014 http:// www.imo.org.tr/resimler/dosya_ekler/9ca6617c167713d_ek.pdf?tipi=4&t uru=H&sube=0