Tarihsel Süreçte Kamusal Alanın Yapısal Dönüşümü ve Habermas

Öz Siyaset, felsefe, sosyoloji, iletişim çalışmaları gibi birçok disiplinin alanına giren kamusal alan kavramı, toplumsal yaşamın farklılaşmasına bağlı olarak çeşitli teorilerle açıklanmış, demokratik toplumların inşasında merkezi bir rol oynamıştır. Kamusal-özel dikotomisinin tarihsel değişkenliği bağlamında şekillenen kamusal alan, teknolojik ilerlemelerin de etkisiyle muğlaklaşmıştır. Antikiteden günümüze birçok düşünür tarafından ele alınan kamusal alan çalışmalarında, Jürgen Habermas’ın görüşleri önemli bir uğrak yeridir. Habermas,  kamusallık, kamu, kamuoyu, kamusal alan gibi kavramların tarihsel dönüşümünü ele almış, bu bağlamda normatif bir teori ortaya koymuştur. Kamusallığı iletişim alanı ve eleştiri ortamı olarak değerlendiren Habermas, iletişimsel eyleme dayalı yeni bir kamusal alan modeli inşa etmiştir. Kamuoyu kavramını şekillendiren kamusal alana dair yorumları, kamusal alanın tarihsel bağlamda rolünü, kamusal aklın kullanımını ve kamusal alanda gerçekleşen yapısal çözülmeleri değerlendiren Habermas, siyaset ve iletişim tartışmalarında öne çıkan isimlerdendir. Çalışmada, teorik ve pratik açıdan kamusal alanın tarihsel süreçteki dönüşümleri ele alınmış, Habermas’ın ortaya koyduğu normatif görüş ve kamusal alan ideali tartışılmıştır.

___

Adorno, T. (2007). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi, (Çev. Nihat Ünler, Mustafa Tüzel, Elçin Gen), İstanbul: İletişim Yayınları.

Arendt, H. (1994). İnsanlık Durumu. (Çev.Bahadır Sina Şener) İstanbul: İletişim Yayınları

Gestrich, A. (2006). “The Public Sphere and the Habermas Debate”, German History, Volume 24, Issue 3, 413–430

Habermas, J. (2003). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. (Çev. Tanıl Bora, Mithat Sancar). İstanbul: İletişim Yayınları

Köker, L. (1990). İki Farklı Siyaset-Bilgi Teorisi, Siyaset Bilimi İlişkileri Açısından Pozitivizm ve Eleştirel Teori, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Weintraub, J. (1997). “The Theory And Politics Of The Public/Private Distinction”. Public And Private In Thought And Practice: Perspectives On A Grand Dichotomy, 1(3). 1-42.