Noktalama İşaretlerinin Türkçe ve Arapçadaki İşlev Farklılıklarının Dil Öğretimi Açısından Analizi

Noktalama işaretleri, duygu ve düşünceleri daha açık ifade etmek, cümlenin yapısını ve duraklama noktalarını belirlemek, sözün vurgu ve ton gibi özelliklerini belirtmek için kullanılan sembollerdir. Bu işaretler metni düzenler, metnin anlaşılmasını kolaylaştırarak anlam belirsizliklerini ortadan kaldırır. Ayrıca bunlar, cümlenin kuruluşunda yer almasa da anlamı belirleyen bir rol üstlenir. Bu işaretler, bütün bu işlevleriyle konuşma dili ile yazı dili arasındaki açığı bir ölçüde kapatarak yazı dilini konuşma diline yaklaştırır. Uzun bir tarihi geçmişte olgunluğa erişen bu işaretler bugün yazı dilinin ayrılmaz bir unsuru olmuştur. Günümüzde Arapça ve Türkçede de kullanılan bu işaretler, ana dili öğretiminde ve yabancı bir dil olarak öğretiminde yerini almıştır. Ancak bu dillerin morfolojik ve sözdizimi açısından birbirinden farklı oluşları, aynı sembollerle kullanılan bu işaretlerin işlevlerinde bazı farklılıkların doğmasına neden olmuştur. Bu farklılıklar, ana dili Türkçe olanların Arapça öğrenim süreçlerinde sorun oluşturabilir. Çünkü işaretlerin iki dildeki işlev farklılıklarına vakıf olmadan ana dildeki işlevleri üzerinden metni okumaya ve anlamaya çalışmak zorlukları beraberinde getirebilir. Bu sebeple işaretlerin iki dildeki farklı işlevlerinin tespiti önemlidir. Çalışmada noktalama işaretlerinin iki dildeki kullanım farklılıkları, paragrafın yapısını düzenleyenler ve diğerleri olmak üzere iki başlık üzerinden tespit edilmeye çalışılmakta, işaretlerin ortak kullanımlarına da dikkat çekilmektedir. Tespiti yapılan farklılıklardan öğretimde sorun oluşturacak nitelikte olanların dil öğretimine katkı sunması beklenmektedir. 

An Analysis of The Functional Differences of Punctuation Marks in Arabic and in Turkish in Terms of Language Teaching

Punctuation marks are symbols which are used to express feelings and thought more clearly, to determine the sentence structure, and to state the properties of wording such as stress and intonation. These marks arrange the text and eliminate the ambiguity of meaning by making the text easier to understand. In addition they play a role as semantic markers although they do not take part in forming the sentence. These marks, with all these functions, close the gap between colloquial language and written language to some extent, and they help the written language become close the colloquial language. These marks, which have grown to maturity in a long historical background, are an inseparable element of the written language today and they have a place in teaching the mother-tongue, and teaching a foreign language processes. However, the morphological and syntactic differences between these languages resulted in differences in functions of these marks, which are shown with the same symbols. These differences may cause problems for native speakers of Turkish in their process of learning Arabic. Because, trying to read and comprehend the text without having a good grasp of the functions of punctuation marks in both languages may bring difficulties in their wake. For this reason, it is important to determine different functions of these marks in both languages. In this study, the functional differences are tried to be determined in two chapters as those determining the structure of a paragraph and others, and attention is drawn to the common usage of these marks.In addition, the functional differences of the punctuation marks in two languages are classified as those that may and may not cause problems in teaching. It is expected that, from the determined differences the ones with the quality of posing problems will contribute to language teaching.

___

‘Alem, Yahyâ Mîr. (2014). Delîlu kavâidi’l-imlâ ve mahârâtihâ. Kuveyt: Vizâratu’l-evkâf ve’ş-şuîni’l-inşâiyye.

Abdulaziz, Muhammed Hasan. (2005). el-Kavâ‘idu’l-lugaviyyetu’l-esâsiyye li’l-kitâbeti’l-‘ilmiyye. Kahire: Dâru’l-kutubi’l-Mısriyye.

Abdulgani, Eymen Emîn. (2012). el-Kâfî fî kavâidi’l-imlâ ve’l-kitâbe. Kâhire: Dâru’t-tevfîkiyye li’t-turas

Âşûr, Abdulkâdir. (1932). Hurûfu’t-tâc ve alâmâtü’t-terkîm. Kâhire: Vizâretu’l-meârifi’l-umumiyye.

Atasoy, Faysal Okan. (2010). “Noktalama İşaretlerinin Tarihi”. Turkish Studies 5/2 (Spring): 823-861.

Atasoy, Faysal Okan. (2018). Türkçede Noktalama. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.

Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. “Türk Dil Kurumu”. Erişim: 25/09/2019. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=187.

Aydın, Atik. (2016). “Arap Dilinde Noktalama İşaretleri”. The Journal of İnternational Social Research 5/23 (Güz), 91-102.

Banguoğlu, Tahsin. (1974). Türkçenin Grameri. İstanbul: Baha Matbaası.

Cumhuriyet Üniversitesi. (2018). İsnad Atıf Sistemi 1. Sürüm. Sivas: Rektörlük Basımevi.

Dursunoğlu, Halit. (2006). “Türkiye Türkçesinde Konuşma Dili ile Yazı Dili Arasındaki İlişki”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 30: 1-21.

Ebu’l-Hasen, Menâl. (2014). es-Savtiyyât ‘ilm fen tedrîb mumârese. Kahire: Dâru’n-neşr li’l-câmi‘ât.

Ergin, Muharrem. Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yay., 2009.

Hâmid, Abdullah b. Hamid v. dğr. (2004). Silsiletu ta‘limi’l-lugati’l-Arabiyye el-Kitâbe. Suudi Arabistan: Mektebetu’l-melik fehd.

Hamûz, Abdulfettâh Ahmed. (1991). Fennu’t-terkîm fi’l-Arabiyye alâmâtuh ve usûluh. Ammân: Dâru Ammâr.

Hâşimî, Abdurrahman. (2008). Ta‘allumu’n-nahv ve’l-imlâ ve’t-terkîm. Amman: Dâru’l-menâhic.

Hatîb, Abdullatîf Muhammed. (1994). Usûlu’l-imlâ. Dimeşk: Dâru sadu’d-dîn.

Hengirmen, Mehmet. (2015). Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Engin Yayınevi.

Hepçilingirler, Feyza. (2018). Türkçe Dilbilgisi. 10. Baskı, İstanbul: Pasifik Ofset.

İbrahim, Abdulalîm. (1975). el-İmlâ ve’t-terkîm fi’l-kitâbeti’l-Arabiyye. Kâhire: Mektebetu garîb.

İbrahim, Mustafa. v. dğr. (1992). el-Mu‘cemu’l-vasît. İstanbul: el-Mektebetü’l-İslamiyye.

Kabâve, Fahreddin. (2008). Alâmâtü’t-terkîm fi’l-lüğati’l-Arabiyye. Halep: Dâru’l-mültekâ.

Karaağaç, Günay. (2016). Türkçenin Dil Bilgisi. Ankara: Akçağ Yay.

Karâdî, Fethî Ramazân. (2012). “Âlâmatü’t-terkîm bahs fi eşkâlihâ ve mevâdi‘iâ” Fikr ve ibdâ‘ 69 (Temmuz): 427-445.

Kızılkaya, Yakup. (2017). Türk ve Arap Dilinde Küçültme (Tasğir), Turkish Studies 2/7: 215-232.

Maşalı, Mehmet Emin. (2006). “Mushaf”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 31: 243-248. Ankara: TDV Yayınları.

Minber Hür li’s-sekâfe ve’l-fikr ve’l-edeb. “diwanalarab”. Erişim: 27/09/2019. https://www.diwanalarab.com/spip.php?article19986.

Mustafa Mahmud. (2016). “Tatavvuru istihdâmi alâmâti’t-terkîm fi’l-lugati’l-Arabiyye”. Mecma‘u’l-lugati’l-Arabiyye 7: 149-213.

Naci, Muallim. (1891). Istılahât-ı Edebiyye. İstanbul: A. Asaduryan Matbaası.

Neccâr, Fehmî Kudbeddin. (2008). Kavâidu’l-imlâ fî ‘aşrati durûs sehle. Riyâd: Mektebetu’l-kevser.

Onan, Bilginer. (2006). “Ses Olgusunun Denetlenebilirliği Bağlamında Dil Becerilerinin Geliştirilmesinde Etkili Olduğu Düşünülen Fonolojik Yönlendiriciler: Noktalama İşaretleri”. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi 20 (Güz); 141-163.

Osman, Muhammed. (2013). Tuhfetu’n-nubehâ fî kavâidi’l-imlâ. Kâhire: ed-Dâru’l-Mısriyye li’l-kitâb.

Salim Durukoğlu - Betül Büyükelçi. (2018). “Türk Dilinde Noktalama İşaretlerinin Kullanımı ve Tarihi Gelişimi” Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi 14/6: 11-26.

Sînî, Saîd İsmaîl. (2010). Kavâid esâsiyye fi’l-bahsi’l-‘ilmî. 2. Baskı. Medine: Y.y.

Toparlı, Recep, v.dğr. (ts.). Türk Dili, Sivas: Seyran Yayınları.

Türkiye Radyo Televizyon Kurumu. “TRT Arabî”. Erişim: 25/09/2019. https://www.trtarabi.com/explainers/هل-نحتاج-إلى-تناول-أوميغا-3-للوقاية-من-أمراض-القلب-20756.

Zeki, Ahmed. (2013). et-Terkîm ve ‘alâmâtuhu fi’l-luğati’l-Arabiyye. Kâhire: Kelimât li’t-terceme ve’n-neşr.

Zihni, Mehmed. (2014). el- Muntahab el-Muktadab. İstanbul: Marifet Yayınları.

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-4990
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü