Öz Kemal Tahir sadece bir romancı değil, aynı zamanda bir düşünür olarak Tanzimat’tan sonra yaşadığımız toplumsal değişim üzerinde kendine özgü düşünceleriyle ön plana çıkar. Yakın tarihimizi konu edinen romanlarında, batı, doğu, batılılaşma, cumhuriyet gibi konular üzerinde yoğunlaşan yazar, özellikle batılılaşma maceramızın doğuştan nasıl sakat bir atılım olduğunu ortaya koymaya çalışmaktadır. Onun düşüncelerinin temel sorunsalını oluşturan bu problem, belli bir ikilem içerisinde romanlarında ve diğer yazılarında sürekli ele alınıp işlenmektedir.