Kayıtdışı Ekonomi ve Suç Örgütlenmeleri İlişkisinin Sosyolojik Açıdan Değerlendirilmesi

Türkiye’de kayıtdışı ekonominin ortaya çıkışı kentleşme süreçleri ile başlamaktadır. Kentleşme süreçlerinin en olumsuz etkileri toplumsal normların bozulması veya yozlaşması, bununla birlikte bireylerin kent kültürüne ve yasalara uymada yaşadıkları sorunlardır. Çarpık kentleşme, hızlı nüfus artışı, göç ve istihdam sorunları, vasıfsız iş gücü kayıtdışı ekonomiye hayat verirken, aynı zamanda suç ekonomisinin de oluşmasına neden olmuştur. Kayıtdışı ekonomi, özellikle suç örgütlenmelerinin yaşama ve faaliyet alanları olarak ortaya çıkmıştır. Bu makalede, kayıtdışı ekonomi genel hatları ile özetlenmiş, Türkiye’de kentleşme süreçlerinde suç örgütlenmelerinin marjinal bir yapılanma biçimi olarak ortaya çıkışı ve bu örgütlenmelerin kayıtdışı ekonomideki konumları açıklanmıştır. Makale, kayıtdışı ekonomi suç örgütleri ilişkisine dikkat çekerek, kayıtdışı ekonomi ile mücadeleye ilişkin önerilerde bulunmuştur.

Emergence of shadow economy in Turkey begins with urbanization movements in the country. The most negative impact of urbanization periods has become collapse or deterioriation of social norms and the problems that individuals experienced in adopting urban culture and laws. Unplanned urbanization, abrupt population growth, migration and employment problems, unqualified workforce have vitalized the shadow economy, while leading to emergence of a criminal economy. Shadow economy has become an environment for criminal groups to survive and operate their activities. In this article, an outline of shadow economy was given, and emergence of criminal groups as marginal structures during urbanization periods and place of these groups in shadow economy was explained. Pointing out the relationship between shadow economy and criminal groups, this article provided some policy recommendations in the fight against shadow economy.

___

  • Altuğ, O. (1999). Kayıtdışı Ekonomi. İstanbul: Türkmen Kitapevi.
  • Aydemir, Ş. (1995). “Kayıtdışı Ekonomi Üzerine (I)”. Vergi Dünyası, 161, 72-86.
  • Cinoğlu, H., Güneş İ.D. (2003). “Organize Suçlarla Mücadelede Temel Noktalar ve Polisin Rolü”. (Ed. A. Geleri, H.H. Çevik) Organize Suçlarla Mücadele ve Polis, 127-164.
  • Çetintaş, H., Vergil, H. (2003). “Türkiye’de Kayıtdışı Ekonominin Tahmini”. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4(1), 15-30.
  • Coser, L. A., Rosenberg, B. (1969). Sociological Theory: A book of Readings. New York: Macmillan.
  • Danıelson, M., Keleş, R., (1985). The Politics of Rapid Urbanization: Goverment and Growth in Modern Turkey. New York: Holmes and Meiez.
  • Demir, H. İ. (2007). Kayıtdışı ekonomi ve kara para ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DPT). (2001). Kayıtdışı Ekonomi Özel İhtisas Komisyonu Raporu. DPT: 2603 - ÖİK: 614. [Erişim adresi]: http://ekutup.dpt.gov.tr/ekonomi/kayitdis/oik614.pdf,[Erişim tarihi: 13.09.2012].
  • Dolu, O. (2010). Suç Teorileri, Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji. Ankara: Seçkin.
  • Durkheim, E. (1933). The Division of Labor in Society, New York: The Free Press.
  • Durkheim, E. (1951). Suicide: A Study in Sociology. Glencoe: IL. The Free Press.
  • Erkuş, H., Karagöz, K. (2009). “Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi ve Vergi Kaybının Tahmini”, Maliye Dergisi, 156.
  • Feige, E.L.(1990). “Defining and Estimating Underground and Informal Economies: The New İnstitutional Economics Approach”. World Development, 18(7), 989- 1002. ss.
  • Frey, B. S., Schneider, F. (2000). Informal and Underground Economy. [Erişim adresi]:http://faculty.nps.edu/relooney/3041_MT_2.pdf, [Erişim tarihi: 10.10.2012].
  • Fleming, M.H., Roman, J., Farrell G. (2000). “The Shadow Economy”. Journal of International Affairs, 53(2), 387-409.ss.
  • Gershuny, J. I. (1979). “The Informal Economy: Its Role in Post-İndustrial Society”, Futures, 11(1).
  • Gökçe, D. (1996). “Cari denge yalan mı?”. Yeni yüzyıl Gazetesi, (18 Ağustos 1996).
  • Güner, S. (2003). Organize Suç Örgütleri, Karapara ve Aklanması. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
  • Harts, K. (1970). “Small-Scale Entrepreneurs in Ghana and Development Planning”, The Journal of Development Studies, 6(4).
  • Henry, S. (1991). “The Informal Economy: A Crime of Omission By The State”. (Ed. G.
  • Barak) “Crimes by the Capitalist State: An İntroduction To State Criminality”. State University of New York Press, pp.253-265.
  • Karatay, Ö. (2009). Kayıtdışı Ekonominin Ülke Ekonomisine Etkileri ve Toplumsal Maliyeti. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sos- yal Bilimler Enstitüsü.
  • Kırcı, N. (2006). Türkiye’de Kayıtdışı Ekonominin Tahmini: Ekonometrik Bir Yaklaşım. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kıldiş, Y. (2000). “Kayıtdışı Ekonominin Ulusal-Uluslararası Boyutu ve Çözüm Önerileri”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 182-210. ss.
  • Losby, J.L., Else, J.F., Kingslow, M.E., Edgcomb, E.L., Malm, E.T., Kao, V. (2002). Informal Economy Literature Review. Working Paper. [Erişim adresi]: http:// www.fieldus.org/li/-pdf/InformalEconomy/pdf, [Erişim tarihi:27.12.2012].
  • Merton, R. K. (1938). “Social Structure and Anomie”, American Sociological Review, 3(5), 672-682.ss.
  • Merton, R. K. (1968). The Social Theory of Social Structure. New York: The Free Press.
  • Messner, S., Rosenfeld, R. (1994). Crime and the American Dream. Belmont: Wadsworth.
  • Messner, S., Rosenfeld, R. (2007). Crime and the American Dream (4th edition(. UK: Cengage Learning.
  • Özsoylu, A.F. (1998). Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi. İstanbul: Bağlan Yayıncılık.
  • Özsoylu, A.F. (2011). Güncel Mali ve Ekonomik Sorunlar. İstanbul: Karahan Kitabevi.
  • Özsoylu, A.F. (2012). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Karahan Kitabevi.
  • Sarılı, M.A. (2002). “Türkiye’de Kayıtdışı Ekonominin Boyutları, Nedenleri, Etkileri ve Alınması Gereken Tedbirler”, Bankacılar Dergisi, 41. [Erişim adresi]: http://kayitdisiekonomi.com/makale/detay.asp?id=26, [Erişim tarihi:10.12.2012].
  • Schüler, H. (2002). Türkiye’de Sosyal Demokrasi Particilik, Hemşehrilik, Alevilik. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Schneider, F. (2012). The Shadow Economy and Work in The Shadow: What do we (not) know?, Discussion Paper series, Forschungsinstitut zur Zukunft der Arbeit, No. 6423, [Erişim adresi]: http://hdl.handle.net/10419/58986, [Erişim tarihi: 10.10.2012].
  • Schneider, F., Buehn, A., & Montenegro, C.E. (2010). “New estimates for the shadow economies all over the World”. International Economic Journal, 24(4), 443-461.ss.
  • Sethuraman, S.V.(1981). “The Role of the Urban Informal Sector”. (Ed. S.V. Sethuraman) The Urbaniınformal Sector in Devoloping Countries. Cenova: ILO
  • Şengül, S. (1997). Kayıt Dışı Ekonomi. Ankara: İmaj Yayıncılık.
  • Tackle Tax Havens. (2011). Country by Country Reporting,
  • [Erişim adresi]:http://www.tackletaxhavens.com/the-solutions/country-by-country-reporting, [Erişim tarihi: 25.12.2012].
  • Tosuner, M. (1995). “Vergi Kayıp ve Kaçakları Sorununa İlişkin Görüş ve Öneriler”, Vergi Sorunları Dergisi, 85.
  • Yılmaz, H. (1998). “Türkiye’de Organize Suç”. Polis Bilimleri Dergisi, 1(1),73-86.ss.
  • Yılmaz, G. A. (2006). Kayıt Dışı Ekonomi ve Çözüm Yolları. İstanbul: Mart Matbaacılık.
  • Yücebaş, Ö. (2011). Suç Ekonomisi ve Terörün Finansmanı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-4990
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü