TÜRKİYE’DE EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞAN KADINLARIN İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ SORUNLARI: İSTANBUL İLİ ANALİZİ

Ev hizmetleri, çalışanın kendi evi haricinde ve belirli bir ücret karşılığında yerine getirilen; temizlik yapma, çamaşır yıkama, yemek pişirme vb. günlük ev işleri demektir. Bu hizmetler çoğunlukla kadınlar tarafından yapılırken, iş güvenliği ve işçi sağlığı açısından diğer iş kollarından farklı özellikler taşıyan bir yapı arz etmektedir. Bu araştırmada, Türkiye’de, kayıt dışılık, sosyal güvencesiz çalışma, düşük ücret, düzensiz çalışma saatleri, işten çıkarmalar gibi temel sorunların yaşandığı ev hizmetleri alanında çalışan kadınlar, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bu bağlamda, ev hizmetlerinde çalışan kadınlar ile yapılacak derinlemesine mülakat yöntemleriyle durum ve çözüm önerileri ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Ev işçileri, Çalışan Kadınlar, İşçi Sağlığı, İş Güvenliği

HEALTH, SAFETY, AND JOB SECURITY PROBLEMS OF DOMESTIC WORKERS: AN ANALYSIS ON ISTANBUL PROVINCE

Domestic works cover the daily tasks, such as cleaning, laundry, cooking, in exchange for money besides the own house of the worker. While women mostly undertake these services, domestic works have different characteristics in comparison with the other business lines. This 104 study examines the fundamental problems of domestic workers in Turkey, such as the black economy, working without social security, low payment, irregular working hours, and job dismissals from the perspective of worker’s health and safety as well as job security issues. For this aim, this study will analyze the puzzle by conducting in-depth interviews with domestic workers, try to diagnose and offer solutions to their problems.

Keywords:

Domestic workers, Workingwomen, Worker’s health and safety, Job security,

PDF

___

Beyazbulut, D., 2015, Görünür Olmaz Mücadelesi Verenler: Ev Eksenli Çalışan Kadınlar, Gaia Dergi.
Bora, A., 2005, Kadınların Sınıf, Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası, İletişim Yayınları, İstanbul.
Ecevit, Y., 1990, Kentsel Üretim Sürecinde Kadın Emeğinin Konumu ve Değişen Biçimleri, Kadın Bakış Açısından 1980’ler Türkiye’sinde Kadınlar içinde, Editör: Ş. Tekeli, İletişim Yayınları, İstanbul.
Erdoğdu, S. ve Toksöz G., 2013, Kadınların görünmeyen emeğinin görünen yüzü: Türkiye’de Ev İşçileri, Uluslararası Çalışma Örgütü, Ankara.
EVİD-SEN, 2012, Ev İşçileri Dayanışma Sendikası Resmi Internet Sayfası, http://evidsen.org/ [Erişim Tarihi: 09.07.2016].
Fidan F. ve Çağlar Özdemir, M., 2011, Ev Hizmetlerinde Çalışan Kadınlar ya da Evlerin Kadınları, Çalışma İlişkileri Dergisi, 2 (1), 79-89.
Goffman, E., 2014, Damga: Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. Çeviren: Ş. Geniş, L. Ünsaldı ve S. N. Ağırnaslı, Heretik Yayıncılık, Ankara.
Heckathorn, D. D., 1997, Respondent-Driven Sampling: A New Approach to the Study of Hidden Populations, Social Problems. 44 (2), 174-199.
Imece-SEN, 2016, Imece Kadın Dayanışma Derneği Resmi Internet Sayfası, http://www.kadinlarinimecesi.org/ [Erişim Tarihi: 09.07.2016].
Kalaycıoğlu, S. ve H. Rittersberger-Tılıç, 2001, Cömert Ablaların Sadık Hanımları, Evlerimizdeki Gündelikçi Kadınlar, Su Yayınları, İstanbul.
Karadeniz, O., 2004, Türkiye’de Evde Çalışanların Sosyal Güvenliği, Sosyal Güvenlik Dünyası Dergisi, 5 (23), 25–42.
Karadeniz, O., 2012, Dünya’da ve Türkiye’de İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları ve Sosyal Koruma Yetersizliği, Çalışma ve Toplum, 34, 15-72.
Karaca, N. ve Kocabaş, F., 2009, Ev Hizmetlerinde Çalışanların Karşılaştıkları Sorunların Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Kamu-İş, 10 (4), 161-176.
Mahoney, C., 1997, Common Qualitative Methods, User-Friendly Handbook for Mixed Method Evaluations içinde, Arlington, F. J. & Sharp, L. Editör, VA: National Science Foundation, Directorate for Education and Human Resources, Division of Research, Evaluation and Communication, NSF Publication NSF 97-153. www.ehr.nsf.gov/EHR/REC/pubs/NSF97-153/start.htm [Erişim Tarihi: 09.07.2016].
Miles, I. ve M. Boden, 2000, Introduction: Are Services Special?, Services and Knowledge-Based Economy içinde, Ed. M.Miles, Londra.
Opdenakker, R., 2006, Advantages and Disadvantages of Four Interview Techniques in Qualitative Research, Forum: Qualitative Social Research, 7 (4), 1-13.
Öğünç, Pınar (30.03.2012) Biz Toz Bezi Değiliz, Radikal, http://www.radikal.com.tr/yazarlar/pinar-ogunc/biz-toz-bezi-degiliz-1083332/ [Erişim Tarihi: 10.01.2015].
Özdemir, M., 2010, Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
Özkaplan, N., 2009, Duygusal Emek ve Kadın İşi/Erkek İşi, Çalışma ve Toplum, 2,15-24.
Özyeğin, G., 2005, Başkalarının Kiri: Kapıcılar, Gündelikçiler ve Kadınlık Halleri, İletişim Yayınları, İstanbul.
Ramırez-Machado, J.M., 2003, Domestic Work, Conditions of Work and Employment: A Legal Perspective, Conditions of Work and Employment Series No.7, Cenevre, ILO.
Spreen, M., 1992, Rare Populations, Hidden Populations, and Link-Tracing Designs: What and Why?, Bulletin de Methodologie Sociologique, 36, 34-58.
Sifaneck, S. J. ve Neaigus, A., 2001, The Ethnographic Accessing, Sampling and Screening of Hidden Populations: Heroin Sniffers in New York City, Addiction Research & Theory, 9(6), 519-543.
Tahaoğlu Ç., 2015, Ev İşçisi Ayten Kargın Kazandı, Geçmişe Dönük Sigorta Primleri Yatırılacak, http://bianet.org/bianet/kadin/162643-ev-iscisi-ayten-karginkazandi-gecmise-donuk-sigorta-primleri-yatirilacak [Erişim Tarihi: 09.07.2016].
Watters, J. K. ve Biernacki P., 1989, Targeted Sampling: Options for the Study of Hidden Populations. Social Problems, 36(4), 416-430.
Wolcott, H. F., 1994, Transforming Qualitative Data: Description, Analysis, and Interpretation. Sage Publications, Londra.