19. Yüzyılda Düğünlerde Yapılan İsraf ve Buna Karşı Alınan Tedbirler

Öz Hayatlarını nikâh akdi ile birleştiren iki kişinin bunu bir düğünle ilân edip, kutlamaları her toplumda rastlanan bir âdettir. Bu âdeti şekillendiren de o toplumun sahip olduğu geleneklerdir. Bu gelenekler o kadar güçlüdür ki, bunları ortadan kaldırıp, yeni bir yaşam tarzı ortaya koymak neredeyse imkânsızdır. Düğün öncesi hazırlıklardan, düğün sonrası yerine getirilecek tüm adetlere kadar her şey, bu geleneklere göre şekillenmektedir. Bazen bu gelenekler o kadar ağır şartlar içermektedir ki, insanlar bu yüzden evlenememektedir. İnsanların yerine getirmeye çalıştığı geleneklere göre yapılan pek çok harcama sırf adet olduğu için yapılmakta ve aslında kimsenin işine yaramamaktadır. Elbette bu durum da toplumun sosyal ve ekonomik yapısını bozmaktadır. Çalışmamızda ağır şartlar içeren ve yapılan masrafların pek çoğu, hem toplum hem de Osmanlı Devleti tarafından israf olarak değerlendirilen bu geleneklerin Osmanlı toplumu üzerindeki etkisi ve buna karşılık gerek yerel yönetimlerin, gerekse Osmanlı Devleti’nin almaya çalıştığı tedbirler ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Nikâh, Men-i İsraf, Düğün

___

  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). Sadaret Mektûbî Kalemi (A.MKT.), nr. 26-64.
  • BOA. Hariciye Nezareti Mektûbî Kalemi (HR. MKT.), nr. 142-26.
  • BOA. Sadaret Mektûbî Kalemi Umum Vilayet Yazışmaları (A. MKT UM.), nr. 395-61.
  • BOA. Bosna Müfettişliği (TŞR.BNM.), 19/90.
  • BOA. Dâhiliye Nezâreti Muaberât-ı Umumiye İdaresi (DH. MUİ.), nr. 49/1-25.
  • Düstûr, (1289-1872), 1. Cilt, 1. Tertip, İstanbul: Matbaa-i Âmîre, 736-741.
  • Ceride-i Resmiye, No: 8, 28 Mart 1337 (28 Mart 1921).
  • Çolak, A. (2012). "Hadis Temelli Anadolu Düğün Adetleri". Gümüşhane Üniversitesi
  • İlahiyat Fakültesi Dergisi, c.1, S.1, 147-188.
  • https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc001/kan untbmmc001/kanuntbmmc00100055.pdf