TÜRKİYE’DEKİ SEYAHAT ACENTALARININ PERFORMANS DEĞERLENDİRMELERİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER

Öz Bu araştırmanın amacı Türkiye’deki A Grubu Seyahat Acentası yöneticilerinin işletmelerinin performanslarını değerlendirdikleri süreçte hangi faktörleri dikkate aldıklarını belirlemek ve literatürde yer alan güncel performans değerleme modellerinin sahip olduğu faktörlerle belirlenen boyutların ne ölçüde örtüştüğünü ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini yıllık bir milyon amerikan doları ciro yapan A Grubu Seyahat Acentaları oluşturmaktadır. Evrenin ulaşılabilir büyüklükte olması nedeniyle tam sayım yöntemi örneklem yöntemi olarak kullanılmıştır. Araştırmada veri toplamak için anket tekniği kullanılmıştır. Bu kapsamda yapılan literatür incelemesi sonrasında iki temel bölümden oluşan anket formu oluşturulmuştur. İlk bölüm, yöneticilerin seyahat acentalarında performans değerlendirme uygulamalarına ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik ifadeleri içerirken, ikinci bölüm demografik soruları içermektedir. Veriler, yüzde ve frekans gibi tanımlayıcı, faktör analizi gibi keşfe yönelik istatistik teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular araştırma kapsamındaki seyahat acentalarının performans değerleme sürecinde müşteri memnuniyeti, çalışanlar, çevre ve finansal faktörleri dikkate aldıklarını ortaya koymaktadır. Bu yönüyle güncel performans modelleri ile karşılaştırıldığında örtüşen değerlendirme süreçleri, öğrenme-gelişme ve yenilik faktörlerini içermemesi açısından eksiklik içermektedir.

___

Akın, O. (2006). Kamu Sermayeli Şirketlerde Performans Ölçümü ve Türkiye Uygulaması Üzerine Bir İnceleme, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Genel Müdürlüğü Hazine Müsteşarlığı, Uzmanlık Tezi, Ankara

Atay, L. (2000). Seyahat Acentacılığı Faaliyetlerinin Hukuksal Açıdan İncelenmesi, D.E.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), ss. 28–41.

Atkinson, H. ve Brander-Brown, J. (2001). Rethinking Performance Measures: Assessing Progress In Uk Hotels, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 13 (3), ss. 128-135.

Avcı, U. (2005). Konaklama İşletmelerinde Finansal ve Finansal Olmayan Performans Ölçümüne İlişkin Bir Alan Araştırması, Seyehat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 2 (3), ss. 5-11.

Bahar, O. ve Kozak, M. (2005). Küreselleşme Sürecinde Uluslar arası Turizm ve Rekabet Edebilirlik, Detay Yayıncılık, Ankara.

Barutçugil, İ. (2002). Performans Yönetimi, Kariyer Yayıncılık, İstanbul.

Benligiray, S. (1999). İnsan Kaynakları Açısından Otellerde Performans Yönetimi, Anadolu Üniversitesi İİBF Yayınları, Eskişehir.

Blenkinsop, S. ve Davis, L. (1991). The road to continuous improvement, Or Insight, 4 (3), ss. 23–36.

Brignall, S. ve Ballantine, J. (1996). Performance Measurement In Service Businesses Revisited, International Journal of Service Industry Management, 7 (1), ss. 6-31.

Brignall, S. ve Ballantine, J. (1996). Performance Measurement In Service Businesses Revisited, International Journal of Service Industry Management, 7 (1), ss. 6-31.

Demir, A.S. ve Taşkın, H. (2008). İşletme Performansı Ölçme Modellerinin Karşılaştırılması: Kuantum Performansı, Maddi Olmayan Varlıkların İzlenmesi, Performans Prizması, Skandia Klavuzu Modelleri, Journal Of Yasar University, 3 (11), ss. 695-709.

Dorweiler, V.P. ve Yakhou, M. (2005), Scorecard For Academic Administration Performance On The Campus, Managerial Auditing Journal, 20 (2), ss. 138–44.

Elitaş, C. ve Ağca, V. (2006). Firmalarda Çok Boyutlu Performans Değerleme Yaklaşımları: Kavramsal Bir Çerçeve, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 8 (2), ss. 343-370.

Eraslan, E. ve Algün, O. (2005). İdeal Performans Değerlendirme Formu Tasarımında Analitik Hiyerarşi Yöntemi Yaklaşımı, Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 20 (1), ss. 95-106.

Fitzgerald, L., Johnston, R., Brignall, S., Silvestro, R.. ve Voss, C. (1991). Performance Measurement In Service Business, CIMA, London.

Folan, P. ve Browne, J. (2005). A Review Of Performance Measurement: Towards Performance Management, Computers in Industry,56 (7), ss. 663–680.

Goold, M. ve Campbell, A. (1987). Strategies and Styles: The Role Of The Centre In Managing Diversified Corporations, Oxford, Basil Blackwell:

Hacıoğlu, N. (2006). Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü, Nobel Yayınları, Ankara.

Hayes, R. H. ve Abernathy, W. J. (1980). Managing Our Way To Economic Decline, Harvard Business Review, Boston.

http://www.tursab.org.tr/content/turkish/istatistikler/gostergeler/ACENTASAYI .asp. Erişim Tarihi: 25.11.2007).

Itter. D. C. ve Larcker, F. D. (2001). Assessing Empirical Research in Managerial Accounting: A Value-Based Management Perspective, Journal of Accounting and Economics, 32 (2001), ss. 349-410.

Kaplan, R.S. ve Norton, D.P. (1993). Putting the balanced scorecard to work, Harvard Business Review, Boston.

Kaplan, R.S. ve Norton, D.P. (1996). Using the balanced scorecard as a strategic management system, Harvard Business Review, Boston.

Kaplan, S. R. ve Norton, P. D. (1992). The Balanced Scorecard – Measures That Drive Performance, Harvard Business Review, Boston.

Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.

Kılınç, İ. ve Mesci, M. (2008). Otel İşletmelerinde Performans Değerlendirme Araştırmalarına Yönelik Bir İnceleme, III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 17–19 Nisan.

Lynch, R L. ve Cross, K. F. (1991). Measure Up- The Essential Guide To Measuring Business Performance, Mandarin, London.

Neely, A., Adams, C., ve Kennerley, M. (2002). The Performance Prism: The Scorecard for Measuring and Managing Business Success, Prentice- Hall, London.

Neely, A., Mills, J., Platts, K., Richard, H., Gregory, M., Bourne, M. ve Kennerley, M. (2000). Performance Measurement System Design:Developing And Testing A Process-Based Approach, International Journal of Operations & Production Management, 20 (10), ss. 1119-1145.

Nunnally, C. J. (1957). Psychometric Theory, MacGraw-Hill, New York.

Özdamar, K. (2002). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Kann Kitabevi, Eskişehir.

Pariada, A. ve Cattopadhyay, G. (2007). Development of A Multi-criteria Hierarchical Framework For Maintenance Performance Measurement (MPM), Journal of Quality In Maintenance Engineering, 13 (3), ss. 241-258.

Platts, K. (1994). Characteristics of Methodologies For Manufacturing Strategy Formulation, Computer Integrated Manufacturing Systems, 7 (2), ss. 93-99.

Souissi, M. ve Itoh, K. (2006). Implementing the balanced scorecard, The Journal Of Corporate Accounting & Finance, 17 (3), ss. 57–61.

Tangen, S. (2004). Performance Measurement: From Philosophy to Practice, International Journal of Productivity and Performance Measurement, 53 (8), ss. 726–737.

Türk Dil Kurumu Sözlüğü, 2009. www.tdk.org.tr Erişim tarihi: 01.01.2009.

Wisner, J. D. ve Fawcett, E. S. (1991). Linking Firm Strategy To Operating Decisions Through Performance Measurement, Production and Inventory Management Journal, 32 (3), ss. 5–11.

Yeniyurt, S. (2003). A Literature Review and Integrative Performance Measurement Framework For Multinational Companies, Marketing Intelligence&Planning, 21 (3), ss. 134-142.

http://www.sciencedirect.com/. Erişim tarihi: 04.03.2009.

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-4646
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi İİBF