Morgan Stanley Gelişmekte Olan Borsa Endeksi ile BIST Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisinin Analiz Edilmesi

Bu çalışmanın amacı Morgan Stanley gelişmekte olan ülke piyasa endeksi ile BİST endeksi arasındaki eşbütünleşmenin varlığını ve derecesini belirlemektir. Bunun için Ocak 1990 ve Aralık 2011 dönemindeki aylık endeks kapanış değerlerini kullanılmıştır. Çalışmada durağanlık için birim kök testlerinden yararlanılmış ve endeksler arasındaki eşbütünleşme Engle- Granger yöntemi ve Hata Düzeltme modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada ayrıca 1994, 1997-1998, 2001 ve 2008 krizleri de kukla değişken olarak modele dahil edilmiştir. Eşbütünleşme analizi sonuçlarına göre seriler uzun dönemde birlikte hareket etmektedirler, yani, eşbütünleşme bulunmaktadır. Kısa dönemde hata düzeltme terimi çalışmakta ve 16 dönem sonra endeksler arasında denge sağlanmış olmaktadır. Bu sonuca göre bu endeksler sözkonusu dönem boyunca etkin portföy çeşitlendirmesi için uygun fırsatlar sunmamaktadır. Çalışmanın sonucunda krizleri temsil eden kukla değişkenler ise istatistiksel olarak anlamlı çıkmamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Eşbütünleşme, Engle-Granger Yöntemi, Hata Düzeltme Modeli, BIST, Morgan Stanley Gelişmekte Olan Borsa Endeksi

The objective of this study is to examine the existence and level of cointegration between the Morgan Stanley emerging market index and BIST index. Therefore, monthly closing indices in the period between January 1990 and December 2011 are used. In this study, unit root tests are applied to test for stationary and two stages Engle- Granger approach and Error Correction  model are conducted to examine cointegration between the indices. Also, 1994, 1998, 2001 and 2008 crises represented by dummy variables are integrated into the model. According to the results of the cointegration analysis, the series move together in the long run, that, they are cointegrated. In the short run, the error correction term works and after 16 periods convergence of indices occurs. As a result, these emerging market indices do not offer any good opportunities for the efficient portfolio diversification Dummy variables representing the crises are not found statistically significant.

Keywords:

Cointegration, Engle-Granger Approach, Error Correction Model, BIST, Morgan Stanley Emerging Market Index,

PDF

___

Abdul Hadi, A. R., Hamad, S. A., Yahya ,M. H. ve Iqbal, T.(2013),“ Examining Relationship between Palestine Stock Exchange and Amman Stock Exchange-Cointegration Approach”, International Journal of Business and Management, 8(7), ss.133-145
Abdul Karim, B., Abdul Majid, M. S., Abdul Karim S. A.(2009), Cointegration of Stock Markets among Malaysia and Its Major Trading Partners, Working Paper Series No. 0903, 2009.
Ali S., Butt Z. B. and Rehman, K.(2011), Comovement Between Emerging and Developed Stock Markets: An Investigation Through Cointegration Analysis, World Applied Sciences Journal, 12 (4), ss. 395-403,
Bekaert, G. (1995). Market Integration and Investment Barriers in Emerging Equity Markets, The World Bank Economic Review, 9(1), ss. 75107.
Best, R. (2008). An Introduction to Error Correction Models, Oxford Spring School for Quantative Methods in Social Research.
Boztosun, D. ve Çelik T. (2010). Türkiye Borsası İle Asya Ülkeleri Borsaları Arasındaki Entegrasyon İlişkisi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:36, ss. 57-71.
Boztosun, D. ve Çelik T. (2011). Türkiye Borsasının Avrupa Borsaları İle Eşbütünleşme Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (1), ss.147-162.
Brooks, C. (2008). Introductory Econometrics for Finance, Cambridge University Press, Second Edition
Bulut, Ş. Ve Özdemir, A. (2012), İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ve Dow Jones Industrial Arasındaki İlişki: Eşbütünleşme Analizi , Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19(1), ss.211-244.
Click, W. R. Ve Plummer G. M. (2005). Stock Market Integration in ASEAN after the Asian Financial Crisis. Journal of Asian Economics, 16(5), ss. 528
Çıtak, L. ve Gözbaşı, O. (2007). İMKB İle Bazı Önde Gelen Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülke Borsaları Arasındaki Bütünleşmenin Temel Endeks veya Ana Sektör Endeksleri Temelinde Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (2), ss.249-271.
Dickey, D. A. ve Fuller W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Journal of the American Statistical Association, (74) ss. 427-431.
Dimitrios F. K. ve Aristeidis G. S. (2003). The Interdependence of Major European Stock Markets: Evidence for Greece, Spoduai, 53 (4), ss. 54-65.
Enders W. (1995). Applied Econometric Time Series, Iowa State University, John Wiley&Sons Inc.
Engle, F. E. ve Granger C. W. J. (1987). Co-integration and Error Correction: Representation and Testing, Econometrica, (55), ss. 251-276.
Engle, F. E. ve Yoo, B. S. (1987). Forecasting and Testing in Co-Integrated Systems, Journal of Econometrics, 35, ss. 143-159
Erdinç, H. ve Milla (2009), J., Analysis of Cointegration in Capital Markets of France, Germany and United Kingdom, Economics & Business Journal: İnquiries & Perspectives, 2(1),ss.109-123
Fama, E. F. (1974). Efficient Capital Markets: A Review Theory and Empirical Work, Journal of Finance, 25 (2), ss. 383-417.
Göktaş, Ö. (2005). Teorik ve Uygulamalı Zaman Serileri Analizi, Beşir Kitabevi
Gujarati, D. ve Porter D. (2008). Basic Econometrics, Fifth Edition.
Karan, M. B. (2004). Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi, Gazi Kitabevi.
Kargın, M. (2008). Hisse Senedi Piyasalarında Eşbütünleşme Analizi, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 45 (525), ss. 85-100.
Kasa, K. (1992). Common Stochastik Trends in International Stock Markets, Journal of Monetary Economics, 29(1), ss. 95-124.
Korajczyk, R. (1996). A Measure of Stock Market Integration for Developed and Emerging Markets, The World Bank Economic Review, 10(2), ss.267289.
Korkmaz, T., Zaman S. ve Çevik E. İ. (2008). Türkiyenin Avrupa Birliği ve Yüksek Dış Ticaret Hacmine Sahip Ülke Borsaları İle Entegrasyon İlişkisi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (8), ss. 19-44.
Küçükçolak, N. (2008). Co-Integration of the Turkish Equity Market with Greek and Other European Union Equity Markets, International Research Journal of Finance and Economics, Issue:13, ss. 58-73.
Markowitz, M. H. (1952). Portfolio Selection, Journal of Finance, 7 (1),
Narayan, P. K. ve Russell, S. (2004). Modelling The Linkage Between The Australian and G7 Stock Markets: Common Stochastic Trends and Regime Shifts, Applied Financial Economics, 14, ss. 991-1004.
Onay, C. (2006). A Cointegration Analysis Approach to European Union Integration: The Case of Acceding and Candidate Countries, European Integration online Papers, 10, ss. 1-16
Phillips, P. C. ve Perron P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression, Biometrika, 75, ss. 335346
Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M. (2008). Türkiye ve Amerikadaki Hisse Senedi Piyasaları Arasındaki Dinamik İlişkinin Belirlenmesi,
Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 45 (520), ss. 15-23.ss.77-91.
Sjö, Bo (2008), Testing for Unit Roots and Cointegration http://www.iei.liu.se/nek/ekonometrisk-teori-7-5-hp-730a07/labbar/1.233753/dfdistab7b.pdf (Erişim tarihi: Ekim, 2013)
Süleyman G. ve Öztürkmen, A. (1997). Entegrasyon-Segmentasyon:İMKB, İMKB Dergisi, 1(1), ss. 97-106.
Şahin B.ve Özdemir, A. (2012). İstanbul Menkul Kıymetle Borsası ve Dow Jones Industrial Arasındaki İlişki: Eşbütünleşme Analizi, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19 (1) ss. 211- 224.
Vural, B. (2010). IMKB 100 Endeksinin Uluslararası Hisse Senedi Endeksleri ile İlişkisinin Eşbütünleşim Analizi ile Belirlenmesi, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39(1), ss. 154-168.
Worthington, A., C. ve Higgs, H. (2007). Assesing Financial Integration in European Union Equity Markets, 1990-2006: Panel Unit Root and
Multivariate Cointegration and Causality Evidence, University of Wollongong, School of Accounting and Finance Working Paper Series, No:07/10, ss. 1-20.
Khan, T. A., Cointegration of International Stock Markets: An Investigation of Diversification Opportunities (2011), (http://www.minneapolisfed. org/mea/contest/2011papers/Khan.pdf) (Erişim Tarihi 23.10.2013)
http://tr.wikipedia.org/wiki/Arbitraj( Erişim Tarihi, 04 Ekim 2012)
http://www.imkb.gov.tr (Erişim Tarihi, 10 Ekim 2012)
http://www.msci.com/products/indices/country_and_regional/em/ (Erişim Tarihi, 05 Aralık 2012)