DEVRİMDEN SONRA: BOLŞEVİKLERİN ZORUNLU DIŞ POLİTİKASI 1917-1925

Bolşevik Devrimi’yle tarihte ilk kez sosyalist siyasi ve ekonomik sistemi benimsemiş bir devlet kurulmuştur. Devrimden itibaren de kapitalist devletlerin hasmane davranışlarıyla karşılaşmıştır. Bu çalışmada, Bolşevik Devrimi’nden Aralık 1925’te yapılan 14. Parti Kongresi’ne kadar geçen süre zarfında Sovyetler Birliği'nin (30 Aralık 1922'ye kadar Rusya Sovyet Federe Sosyalist Cumhuriyeti'nin) dış ilişkileri incelenmiştir. Çalışmanın temel sorunsalı, dünya devriminin gerçekleşmemesinden ve ülkenin içinde bulunduğu ekonomik zorluklardan dolayı Sovyet liderlerin devletin dış politikasını, devrimin ayakta kalması ve uluslararası alanda diplomatik tanınmayı elde etme amaçları üzerine oluşturduğudur. Bu çerçevede, devletin dış politikası bu iki başlıkta ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sovyetler Birliği, Bolşevik Devrimi, dış politika, Lenin, Stalin

Devrimden sonra: Bolşeviklerin zorunlu dış politikası 1917-1925

After the Bolshevik Revolution, first time in history, a socialist state has been founded. Starting in early revolution, the state faced with unfriendly behaviours by the capitalist states. In the present study, foreign relations of the Soviet Union (Russian Soviet Federative Socialist Republic until 30 December 1922) are examined in the period from Bolshevik Revolution to the 14th Party Congress which held in December 1925. The main problematic of the study is that the Soviet leaders based the foreign policy of the state on the aims of protecting the revolution and gaining diplomatic recognition in the international arena because of the failure of world revolution and the economical difficulties of the country. In this context, foreign policy of the state has discussed under these two topics.

Keywords:

Soviet Union, Bolshevik Revolution, foreign policy, Lenin, Stalin,

PDF

___

I. Resmi Yayınlar Çiçerin, Georgiy (1961), Stati i Reçi po Voprosam Mejdunarodnoy Politiki, (Moskva: SotsialnoEkonomiçeskoy Literaturı).

Diplomatiçeskiy Slovar (1971a), Tom 1, A-İ, red. A. Gromıko, İ. Zemskov, V. Hvostov, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Diplomatiçeskiy Slovar (1971b), Tom 2, K-P, red. A. Gromıko, İ. Zemskov, V. Hvostov, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Diplomatiçeskiy Slovar (1973), Tom 3, R-Ya red. A. Gromıko, İ. Zemskov, V. Hvostov, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1959a), Tom 1, (Moskva: Gosudarstvennoye Izdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1958), Tom 2, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı). 100

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1959b), Tom 3, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1960), Tom 4, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1961), Tom 5, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1962), Tom 6, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1963a), Tom 7, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1963b),Tom 8, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Dokumentı Vneşney Politiki SSSR (1964), Tom 9, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Gromıko, Andrey (1982), Vneşnyaya Ekspansiya Kapitala: İstoriya i Sovremennost, (Moskva: Mısl). Kommunistiçeskaya Partiya Sovetskogo Soyuza v Rezolyutsiyah i Reşeniyah Syezdov, Konferentsiy i Plenumov TsK Çast 1 (1898-1925) (1953a), (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Kommunistiçeskaya Partiya Sovetskogo Soyuza v Rezolyutsiyah i Reşeniyah Syezdov, Konferentsiy i Plenumov TsK Çast 2 (1925-1953) (1953b), (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lansing, Robert (1919), “Bolshevist Program of World Revolution”, Memorandum on Certain Aspects of the Bolshevist Movement in Russia, (Washington: Government Printing Office), 20-22.

Lenin, Vladimir (2000), Neizvestnıye Dokumentı 1891-1922, (Moskva: Rosspen).

Lenin, Vladimir (1969b), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 25, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1973), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 30, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1969a), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 31, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1974a), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 35, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1974b), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 36, (Moskva: Izdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1969b), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 37, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1969c), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 38, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1974c), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 40, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1981), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 41, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı). 101 Lenin, Vladimir (1970a), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 42, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1970b), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 44, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Lenin, Vladimir (1970c), Polnoye Sobraniye Soçineniy, Tom 45, (Moskva: İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Politburo TsK RKP(B)-VKP(B) i Yevropa, Reşeniya ‘Osoboy Papki’ 1923-1939 (2001), (Moskva: Rosspen).

Protokolı X Syezda RKP(B) (1933), (Moskva: Partiynoye İzdatelstvo).

Sedmoy Ekstrennıy Syezd RKP, Stenografiçeskiy Otçet (1962), (Moskva: Gosudarstvennoye Izdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Stalin, İosif (1947), Soçineniya, Tom 6, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Stalin, İosif (1952), Soçineniya, Tom 7, (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

Vosmaya Konferentsiya RKP(B) (1934), (Moskva: Partiynoye İzdatelstvo).

Vosmoy Syezd RKP (B) (1959), (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo Politiçeskoy Literaturı).

The Communist International 1919-1943 Documents Volume 1, 1919-1922 (1955), ed. Jane Degras, (London: The Royal Institute of International Affairs).

XIV Syezd Vsesoyuznoy Kommunistçeskoy Partii (B) Stenografiçeskiy Otçet (1926), (Moskva: Gosudarstvennoye İzdatelstvo). II. Diğer Yayınlar A. Kitaplar

Carr, Edward H. (2006), Bolşevik Devrimi, Cilt 1, (İstanbul: Metis Yayınları), (Çev.: Orhan Suda)

Carr, Edward H. (2007), Bolşevik Devrimi, Cilt 2, (İstanbul: Metis Yayınları), (Çev.: Orhan Suda)

Carr, Edward H. (2004), Bolşevik Devrimi, Cilt 3, (İstanbul: Metis Yayınları), (Çev.: Tuncay Birkan)

D’encausse, Helene C. (2002), Lenin, (İstanbul: Doğan Kitap), (Çev.: Ali Cevat Akkoyunlu)

Deutscher, Isaac, (1990), Stalin, Cilt 2, (İstanbul: Sosyal Yayınlar 2.Basım), (Çev.: Selahattin Hilav) Heywood, Anthony (1999), Modernising Lenin’s Russia: Economic Reconstruction, Foreign Trade and the Railways, (Cambridge: Cambridge University Press).

Kissinger, Henry (2006), Diplomasi, (İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları), (Çev.: İbrahim H. Kurt).

Liebman, Marcel (1968), Rus İhtilali Bolşevik Başarısının Kaynakları Gelişmesi ve Anlamı, (İstanbul: Varlık Yayınları), (Çev: Samih Tiryakioğlu).

Mandel, Ernest (1997), Ekim 1917: Darbe mi Sosyal Devrim mi?, (İstanbul: Yazın Yayıncılık), (Çev.: Oktay Emre).

Sakwa, Richard (1998), Soviet Politics in Perspective, (London: Routledge).

Salzmann, Stephanie (2003), Great Britain, Germany and the Soviet Union, Rapallo and After 1922-1934, (Suffolk: The Boydell Press). 102

Schlesinger, Arthur M. (1985), The Crisis of the Old Order, (New York: Houghton Mifflin).

Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi (STMA) (1988a), Cilt 2, (İstanbul: İletişim Yayınları).

Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi (STMA) (1988b), Cilt 3, (İstanbul: İletişim Yayınları).

Von Rauch, Georg, (1970), A History of Soviet Russia, (New York: Praeger Publishers). B. Makaleler

Crowe, Sibyl (1975), “The Zinoviev Letter: A Reappraisal”, Journal of Contemporary History, 10(3): 407-4

“Foreign Military İntervention and the Civil War” (1977), The Great October Socialist Revolution, (Moscow: Progress Publishers): 461-469.

“International Significance of the Great October Socialist Revolution” (1977), The Great October Socialist Revolution, (Moscow, Progress Publishers): 502-515.

C. Internet Kaynakları Norton-Taylor, Richard (1999), “Zinoviev Letter Was Dirty Trick by MI6”, <http://www.guardian.co.uk/politics/1999/feb/04/uk.politicalnews6> (17.07.2013).