Özel Eğitim Öğretmen Adaylarının Rehberlik Araştırma Merkezi’nde Gerçekleştirdikleri Öğretmenlik Uygulamasına İlişkin Deneyimleri

Bu araştırmada, bir devlet üniversitesinin zihin engelliler öğretmenliği programı son sınıf öğrencilerinin öğretmenlik uygulaması kapsamında Rehberlik Araştırma Merkezinde (RAM) gerçekleştirdikleri uygulamaya ilişkin deneyimlerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Olgubilimsel (fenomenolojik) desenle yürütülen araştırmanın katılımcıları Zihin Engelliler Öğretmenliği programında okuyan, son sınıf öğrencilerinden 13 öğretmen adayıdır. Araştırmanın temel verisi yarı-yapılandırılmış görüşmelerden elde edilmiş ve öğretmen adaylarının günlük raporları ile RAM’dan elde ettikleri süreç ürünleri ise destek veri olarak kullanılmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Bulgular, öğretmen adaylarının RAM’a ilişkin görüşleri, RAM’da uygulama deneyimleri ve RAM’da öğretmen olmaya ilişkin görüşleri şeklinde üç ana başlık altında sunulmuştur. RAM’da gerçekleştirilen uygulamanın öğretmen adaylarının uygulama öncesindeki olumsuz tutumlarını olumlu yönde geliştirdiği görülmüştür. Öğretmen adayları, RAM’da yapılan uygulamanın olumlu ve olumsuz yönlerini irdelemişlerdir. Bazı öğretmen adaylarının RAM’da çalışmak istedikleri belirlenmiştir. Bu çalışmanın Kurumlarda Gözlem dersi kapsamında tekrarlanması ve farklı üniversitelerde uygulanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Rehberlik araştırma merkezi, öğretmenlik uygulaması, özel eğitim öğretmeni

Pre-Service Special Education Teachers’ Views about the Teaching Practice They Perform in a Guidance and Research Center

The aim of this research is to investigate the experiences of pre-service teachers who are students at Teaching Individuals with Intellectual Disabilities Program of a state university in Turkey about the teaching practice they perform in a guidance and research center (GRC). The study employs the phenomenological design, and its study group consists of 13 pre-service teachers who are final-year students in Education of Mentally Disabled Program. The primary data of the study were obtained through semi-structured interviews, whereas the preservice teachers’ daily reports and the artifacts they obtained from the GRCs were used as supporting data. The data obtained from the semi-structured interviews were analyzed through content analysis. The presentation of the findings in this paper is as follows: the pre-service teachers’ views about the GRC, their practical experiences, and their views about working in a GRC. It was observed that negative views turned into positive ones after they started the practice. Pre-service teachers have examined the positive and negative aspects of the practice in GRC. It is determined that some pre-service teachers want to work in GRC. It is recommended that this study could be replicated within the scope of observation courses in institutions and applied in different universities.

Keywords:

Guidance and research center, teaching practice, special education teacher,

PDF

___

Avcıoğlu, H. (2012). Rehberlik ve araştırma merkezi (RAM) müdürlerinin tanılama, yerleştirme-izleme, bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) geliştirme ve kaynaştırma uygulamasında karşılaşılan sorunlara ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2009-2031.
Brantlinger, E., Jimenez, R., Klingner, J., Pugach, M. & Richardson, V. (2005). Qualitative studies in special education. Exceptional Children, 71 (2), 195-207.
Brownell, M. T., Ross, D. D., Colón, E. P., & McCallum, C. L. (2005). Critical features of special education teacher preparation: A comparison with general teacher education. The Journal of Special Education, 38(4), 242-252.
Conderman, G., Morin, J., & Stephens, J. T. (2005). Special education student teaching practices. Preventing School Failure, 49(3), 5-10.
Creswell, J. W. (2014). Educational research: planning, conducting, and evaluating quanitative and qualitative Research. Upper saddle river, New Jersey: Pearson Education, Inc.
Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metodlarına giriş: nitel, nicel ve eleştirel kuram metolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Ergenekon, Y., Özen, A., & Batu, E. S. (2008). Zihin engelliler öğretmenliği adaylarının öğretmenlik uygulamasına ilişkin görüş ve önerilerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(3), 857-891.
Gay, L. R., Mills, G. E. ve Airasan, P. (2006). Educational research. competencises for analysis and applications. New Jersey: Pearson Ecucation Ltd.
Güleç Aslan, Y., & Sola Özgüç, C. (2017). Öğretmenliğin ilk yıllarında otizm spektrum bozukluk tanılı öğrencilerle çalışan özel eğitim öğretmenlerine uygulanan mentorluk programının ikinci yılına bakış. Journal of Human Sciences, 14(4), 3548-3570. doi:10.14687/jhs.v14i4.4930
Karasu, N. (2014). Guidance and research centers of Turkey: from the perspective of parents. European Journal of Special Needs Education, 29(3), 358-369.
Küçüker, S., Kargın, T., & Akçamete, G. (2002). Rehberlik ve araştırma merkezi elemanlarının özel eğitim hizmetleri yönetmeliğine ilişkin görüşlerinin ve yeterlilik algılarının geliştirilmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(1), 101-113.
Maraklı, Ö. (2016). Rehberlik ve araştırma merkezilerinde çalışan özel eğitim öğretmenlerinin eğitsel değerlendirme ve yerleştirmeye bağlı olarak kullanılan modül programlarının uygulanması hakkındaki görüşlerinin incelenmesi (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi (2008). Rehberlik ve araştırma merkezi açma yönergesi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_10/08101631_rehberlikvearatrmamerkeziamaynergesi.pdf adresinden elde edilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2018). Rehberlik ve araştırma merkezi kılavuzu. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_01/17234231_ram_kilavuzu_2018.pdf adresinden alınmıştır.
MEB Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği, 07.07.2018 tarih ve 30471 sayılı Resmi Gazete.Miles, M. B., Huberman, A. M. Ve Saldana, J. (2014). Qualitative data analysis: A methods sourcebook. 3rd.
Öz, S. (2012). İzmir il merkezine bağlı Rehberlik ve Araştırma Merkezleri’nin 2005-2010 yılları çalışmalarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 172-186.
Özak, H., Vural, M., & Avcıoğlu, H. (2008). Rehberlik araştırma merkezi müdürlerinin gönderme tanılama yerleştirme izleme ve değerlendirmeye ilişkin görüş ve önerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1),189-206
Tiryakioğlu, Ö. ve Avcıoğlu, H. (2013). Rehberlik ve Araştırma merkezi müdürlerinin özel eğitim bölümünün sorunlarını algılamaları. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counselling (TIJSEG), 2(1),1300-7432.
Vuran, S., Ergenekon, Y. ve Ünlü, E. (2014). Özel eğitim alanında uygulama öğretim elemanı yetiştirme süreci. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 269-295. doi:10.12738/estp.2014.1.1563
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.