Ulusal Ölüm İstatistiklerine Göre Türkiye Yaşam Tablosu Tasarımı ve Peşin Sermaye Değeri Hesapları İçin Bir Uygulama

Yaşam tablolarından elde edilen yaş ve cinsiyete göre ölüm olasılıkları ile yaşam beklentisi,aktüeryal çalışmalarda, emeklilik ve sağlık alanlarında hem sigorta uygulamalarınınhâlihazırdaki yapısının tahlilinde hem de geleceğe yönelik planlamada önemli bir yeresahiptir. Ülkemizde bugüne kadar, ölüm kayıtlarındaki eksiklikler nedeniyle yaşam tablolarıdolaylı tahmin yöntemleri kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu’nunyakın dönemde yayımladığı Türkiye geneli ölüm istatistikleri, doğrudan yaşam tablosuhazırlamaya imkân verecek bir veri tabanı sağlamıştır. Bu makalede bahsi geçen verilerkullanılarak Türkiye için tek yaşlar ve cinsiyete göre yaşam tablosu hazırlanmış, ayrıca,tablodan yararlanarak iş kazası ve meslek hastalığı hallerinde sigortalılar ile geride kalanhak sahiplerine ödenecek gelirlerin peşin değerinin hesabında kullanılan peşin sermayedeğeri katsayıları yeniden hesaplanmıştır. Bu çalışmada önerilen yaşam tablosuna göreTürkiye’de kadın ve erkekler Türkiye Mortalite Projesi tablosu ve CSO 1980 tablosu ilebetimlenenden daha uzun ömürlüdür. Ayrıca bu yaşam tablosuna göre hesaplanan peşinsermaye değeri, tüm yaşlarda ve her iki cinsiyet için, hâlihazırda kullanılan peşin sermayedeğeri katsayılarına göre elde edilecek peşin değerin üzerindedir. Bu çalışmanın, güncelulusal ölümlülük profilinin yaşam tablosunda betimlenerek aktüeryal hesaplamalarayansıtılmasını tartışmaya açması bakımından önem arz ettiği düşünülmektedir.