TÜRKİYE’DE UZUN DÖNEM BÜYÜME EĞİLİMLERİ VE POLİTİKA UYGULAMALARININ DÖNEMSEL ETKİLERİ

Bu çalışmada Türkiye ekonomisinin genel ve sektörel büyüme hızlarına ilişkin uzun dönemli gelişmeler değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler para­metrik ya da parametrik olmayan yöntemler dışında stokastik süreçlerin özeli bir şekli olan Markov sürecinin kullanımı ile gerçekleştirilmiştir. Yaklaşım, bu yöntemlerin bir alternatifi değil destekleyicisi olarak düşünülmelidir. Çalışmanın amacı 1924-2006 yıllarını kapsayacak bir şekilde farklı alt dönemler için bir dizi Markov geçiş olasılıkları matrisi tanımlayarak farklı dönemlere ilişkin durağan durum olasılıkları ile durağan durum büyüme hızları arasındaki değişimleri incelemektir. Buradan hareketle Türkiye ekonomisinin uzun dönemde genel ve sektörel büyüme eğilimleri için yapılan çıkarımlar kullanılarak sektörlerin genel büyüme üzerindeki dönemsel katkıları değerlendirilebilmiştir. Çalışma sonucunda Türkiye ekonomisi için durağan durum büyüme hızının yüzde 5.1 olduğu saptanmıştır. Sektörel bazda durağan durum büyüme hızlarının tarım sektörü için yüzde 3.4, sanayi sektörü için yüzde 6.9 ve hizmetler sektörü için yüzde 5.2 olduğu saptanmıştır. Büyüme hızı üzerinde dönemsel etkilerin incelenmesi sonucunda durağan durum büyüme hızları için 1960’lı yıllarda bir tür rejim değişikliğinin yaşandığı bulgusuna ulaşılmıştır.

THE LONG-TERM GROWTH TRENDS İN TURKEY AND THE PERIODICAL EFFECTS OF POLİCY APPLICATIONS

in this study, we tried to examine log-term developments in the growth rates of the Turkish economy both at aggregate and sectoral levels. Evaluations were made by a different approach in accordance with the Markov Chain a special subject in stochastic process instead of parametric and nonparametric technigue. A number of Markov transition matrices are defined far different periods from 1924 to 2006. The aim of this paper is to obser~ve the changes in steady-state probabilities and differeııces of steady-state growth rates far different periods. Hence ıısing inferences with respect to long-term trends in aggregate and sectoral growth processes made il possible to examine periodic ejfects of sectors on aggregate growth rates. İt was calcıdated that the steadystate growth rate far the Turkish economy is 5.1 percent. At the sectoral level this growth rate was 3.4 percent far agricultural sector, 6.9 percent far industria! sector and 5.2 percent far services sector. Findings of the study indicated a regime changes in the early 1960's both at aggregate and sectoral levels.