Örgüt Kültürü, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Bir Kamu Kurumunda Araştırma

Bu çalışmada çalışanların algıladıkları örgüt kültürü ve bunu algılama düzeyleriyle sergiledikleri örgütsel vatandaşlık davranışı ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki araştırılmıştır. İlgili yazında sıklıkla birbirlerine etkileri araştırılan bu üç Örgütsel Davranış değişkeninin aralarındaki ilişkiler yeniden irdelenerek, ilgili literatüre katkı sunulması hedeflenmektedir. Araştırmanın örneklemini Ankara’da faaliyet gösteren bir bakanlığın bir dairesinde istihdam edilen 196 kamu çalışanı oluşturmaktadır ve verilerin toplanmasında anket yöntemi uygulanmıştır. Veriler 2016 yılının Mayıs-Haziran aylarında elde edilmiştir. Ölçüm araçları olarak güvenilirliği ve geçerliliği daha önceki çalışmalarda tespit edilmiş olan Goffee ve Jones tarafından geliştirilen “Örgüt Kültürü Ölçeği”, Organ tarafından geliştirilen “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği” ve Jaworski ve Kohli tarafından geliştirilen “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla regresyon ve korelasyon analizleri uygulanmıştır. Bulgular; algılanan örgüt kültürünün vatandaşlık davranışını pozitif yönde ve zayıf düzeyde, örgütsel bağlılığın vatandaşlık davranışını pozitif yönde ve orta düzeyde ve algılanan örgüt kültürünün bağlılığı pozitif yönde ve zayıf düzeyde, istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde etkilediğini göstermiştir.

The Relationship Among Organizational Culture, Organizational Citizenship Behavior and Organizational Commitment: A Study In A Public Organization

In this study, employees’ perception about culture and by the level of perception of it how they show citizenship behavior and commitment and among the relationships of these variables. In the literature, these areas and effects of each others have been studied for several times, these relationships of three Organizational Behavior variables are restudied in depth and a contribution to this field is targeted.196 public employees ,who are employed in a branch of a ministry in Ankara, constitute the sample of the study. Survey method has been used by picking up the data. Related data were collected between May and June in 2016. “Organizational Culture Scale” by Goffee and Jones, “Organizational Citizenship Behavior Scale” by Organ and “Organizational Commitment Scale” by Jaworski and Kohli have been used as measuring instruments that their reliability and validity were determined in former studies. To test hypotheses, regression and correlation analyses had been applied. Findings show that, perceived organizational culture affects citizenship behavior positively and in weak level, organizational commitment affects citizenship behavior positively and in medium level and perceived organizational culture affects commitment positively and in weak level through all significant as statistically.

___

  • Allen N.J. and Meyer J.P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization. Journal of Occupational & Organizational Psychology,63(1), 1-18.
  • Basım H.N. ve Şeşen H. (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği ve Karşılaştırma Çalışması, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 61(4), 83-101.
  • Becker H. (1960). Notes on the Concept of Commitment. American Journal of Sociology. 66(1),32-40.
  • Becker T. E., Billings R. S., Eveleth Daniel M. and Gilbert Nicole L. (1996). Foci and Bases of Employee Commitment: Implications for Job Performance, Academy of Management Journal, 39(2), 464-482.
  • Blau P. (1964). Exchange and Power in Social Life (1th Edition), New York: John Wiley & Sons, 352.
  • Buchanan II B. (1974), Building Organizational Commitment: The Socialization of Managers in Work Organizations, Administrative Science Quarterly, 19(4), 533-546.
  • Burton C. H.(May,2003). An Empirical Investigation of the Interrelationships of Organizational Culture, Managerial Values, and Organizational Citizenship Behaviors, A Doctoral Dissertation submitted to the Faculty of the Graduate School of Education and Human Development of The George Washington University.
  • Çakır A. (2007). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri ve Okul Kültürü Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Çetin F. , Şeşen H. ve BASIM H.N. (2012). Örgüt Kültürünün Rol Ötesi Olumlu Davranışlara Olan Etkisi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(2), 197 – 211.
  • Deluga R. J. (1995). The Relation Between Trust in the Supervisor and Subordinate Organizational Citizenship Behavior. Military Psychology, 7(1), 1-16.
  • Demir N. (2005). Örgüt Kültürü – İş Tatmini İlişkisi: Plastik Sektöründe Bir Araştırma, Yayımlanmış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Denison R. D..(1996). What is the Difference between Organizational Culture and Organizational Climate?, A Native's Point of View on a Decade of Paradigm Wars, The Academy of Management Review, 21(3), 619-654.
  • Dyne L. V., Graham J. W. and Dienesch R. M. (1994). Organizational Citizenship Behavior: Construct Redefinition, Measurement, and Validation, The Academy of Management Journal, 37(4), 765-802.
  • Elstad E., Christophersen K., and Turmo A. (Feb,2013). Antecedents of Organizational Citizenship Behavior among Educators in Language Education for Adult Immigrants in Norway, Adult Education Quarterly, Volume 63, Issue 1, pp.78-96.
  • Erkmen T. (2010). Örgüt Kültürü (1.Basım), İstanbul: Beta Basım A.Ş. , 10, 79-81.
  • Erkmen T. ve Bozkurt S. (2011). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık İlişkisinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 197-238.
  • Farh J., Zhong C. and Organ D. W. (2004). Organizational Citizenship Behavior in the People’s Republic of Chine, Organization Science, 15(2), 241-253.
  • Goffee R. and Jones G.(1996).What Holds the Modern Company Together, Harvard Business Review, November-December, 133-148.
  • Goffee R. and Jones G.(1998). The Character of a Corporation: How your Company's Culture can Make or Break your Business, (1st Edition),New York: Harper Collins Publishers,21-22.
  • Goffee R. and Jones G.(2002). The Character of a Corporation, (Çeviren: Kutmandu Kıvanç), Ankara: Kapital Medya Hizmetleri A.Ş, (Eserin orijinali 2000’de yayımlandı), 28.
  • Gouldner W. A. (1960). The Norm of Reciprocity: A Preliminary Statement, American Sociological Review, 25(2), 161-178.
  • Jaworski B. J. and Kohli A. K. (1993). Market Orientation: Antecedents and Consequences, Journal of Marketing, 57(3), 53-70.
  • Hofstede G., Neuijen B., Ohayv D.D. and Sanders G.(1990) Measuring Organizational Cultures: A Qualitative and Quantitative Study Across Twenty Cases, Administrative Science Quarterly, 35(2), 286-316.
  • Kanter R. M. (1968). Commitment and Social Organization: A Study of Commitment Mechanisms in Utopian Communities, American Sociological Review, 33(4), 499-517.
  • Kraimer M. L. (1997). Organizational Goals and Values: A Socialization Model, Human Resource Management Review, 7(4), 425-447.
  • Kurt E. (2011). Örgüt Kültürünün Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi: Bir Kamu Kurumu Çalışanlarına Yönelik Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Marshall G.W., Moncrief W.C., Lassk F.G., and Shepherd C.D. (Fall,2012). Linking Performance Outcomes to Salesperson Organizational Citizenship Behavior in an Industrial Sales Setting, Journal of Personal Selling and Sales Management, Volume 32, Issue 4, pp.491-502.
  • Meyer J. P. and Allen N. J. (1991). A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment, Human Resource Management Review, 1(1), 61-89.
  • Meyer J. P. and Allen N. J. (1997). Commitment in the Workplace Theory Researh and Application, California: Sage Publications Inc. , 11.
  • Meyer J. P. ,Stanley D.J. ,Herscovitch L. and Topolnytsky L.(2002). Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization: A Meta-analysis of Antecedents, Correlates and Consequences, Journal of Vocational Behavior, 61(1), 20-52.
  • Mohanty J. ve Rath B.P. (2012). Influence of Organizational Culture on Organizational Citizenship Behavior: A Three-Sector Study, Global Journal of Business Research, 6(1), 65-76.
  • Morrow P.C. and Mcelroy J.C. (April,1986), Research Notes on Assessing Measures of Work Commitment, Journal of Vocational Behaviors, , Vol.7, Issue2, 139-145.
  • Motowidlo J. S. (2000). Some Basic Issues Related to Contextual Performance and Organizational Citizenship Behavior in Human Resource Management, Human Resource Management Review, Vol. 10, Issue:1, 115-126.
  • Mowday R. T., Porter L. W. and Steers R. M. (1982). Employee-Organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism, and Turnover, New York: Academic Press, 25.
  • O’Reilly C. and Chatman J. (1986). Organizational Commitment and Psychological Attachment: The Effects of Compliance, Identification and Internalization on Prosocial Behaviour, Journal of Applied Psychology, 71(3), 492-499.
  • Organ D. W. (1988). Organizational Citizenship Behavior: The Good Soldier Syndrome, (XIII), England: Lexington Books, 1-132.
  • Organ D. W. (1997). Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean-Up Time, Human Performance, 10(2), 85-97.
  • Özkalp E. ve Ç. Kırel. (2001). Örgütsel Davranış, Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı, Yayın No:149, 213.
  • Peters J.T. and Waterman H.R. (1995).Yönetme ve Yükselme Sanatı: Mükemmeli Arayış. (Çeviren: Selami Sargut). İstanbul: Altın Kitaplar, (Eserin orijinali 1982’de yayımlandı), 62.
  • Podsakoff P. M. and Mackenzie S. B. (1997). Impact of Organizational Citizenship Behavior on Organizational Performance: A Review and Suggestion for Future Research, Human Performance, 10(2), 133-151.
  • Podsakoff P. M., S. B. Mackenzie, Paine J. B., and Bachrach D. G.(2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research, Journal of Management, 26(3), 513-563.
  • Polat M. ve Meydan C. H, (2011). Örgüt Kültürü Bağlamında Güç Eğilimi ve Örgütsel Bağlılık İlişkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(1), 153-170.
  • Porter L. W., Steers R. M., Mowday R. T. and Boulian P. V. (1974). Organizational Commitment, Job Satisfaction, and Turnover among Psychiatric Technicians, Journal of Applied Psychology,59(5), 603-609.
  • Rashid M. Z. A., Sambasivan M. and Rahman A. A. (2004).The Influence of Organizational Culture on Attitudes Toward Organizational Change, Leadership & Organization Development Journal, 25(2), 161-179.
  • Reichers A. E. (1985). A Review and Reconceptualization of Organizational Commitment, The Academy of Management Review, 10(3), 465-476.
  • Salancik G. R. (Summer,1977). Commitment is too Easy! , Organizational Dynamics, Vol. 6, Issue 1, 62-80.
  • Sathe V. (Autumn,1983). Implications of Corporate Culture: A Manager’s Guide to Action. Organizational Dynamics, Vol.12, Issue.2, 5-23.
  • Schein E. H. (Winter,1984). Coming to a New Awareness of Organizational Culture, Sloan Management Review, 25(2), 3-16.
  • Schein E. H.(1988), Organizational Culture and Leadership,(2nd Edition), San Francisco: Jossey-Bass Inc., Business & Management Series, 24-47.
  • Schein E. H.(1992). Organizational Culture and Leadership, (3rd Edition), San Francisco: Jossey-Bass Inc. Publishers, 7.
  • Schnake M. (1991). Organizational Citizenship: A Review, Proposed Model and Research Agenda, Human Relations, 44(7), 735-759.
  • Schneıder C.S.(1988).National vs. Corporate Culture, Human Resource Management, 27(2), 231-246.
  • Şeşen H.(2010), Öncülleri ve Sonuçları ile Örgüt İçi Girişimcilik: Türk Savunma Sanayinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kara Harp Okulu, Savunma Bilimleri Enstitüsü.
  • Tamer İ., İyigün Ö. N. ve Sağlam M.(2014). Örgüt Kültürünün Örgüte Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Bir Perakende İşletmesi Çalışanları Üzerinde Araştırma, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), 187-202.
  • Terzi A.R.(2000). Örgüt Kültürü, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 5, 46.
  • Trice H. M. and J. M. Beyer (1993).The Cultures of Work Organizations, Englewood Cliffs. N.J.Prentice Hall, 5-8.
  • Ünal M., Livvarçin Ö. ve D. Kurt (Ed.).(2012) Yönetim Biliminde 49 İnsan 49 Teori, (2. Baskı) İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş. , 129-138.
  • Vey M.A. and Campbell J.P. (2004). In-Role Or Extra-Role Organizational Citizenship Behavior: Which Are We Measuring? Human Performance, 17(1), 119-135.
  • Wıener Y. and Vardi Y. (1980). Relationships Between Job, Organization, and Career Commitments and Work Outcomes: An Integrative Approach, Organizational Behavior and Human Performance, 26(1), 81-96.
  • Wiener Y. (1982). Commitment in Organizations: A Normative View, Academy of Management Review, 7(3), 418-428.
  • Williams S. and Shiaw W.T. (1999). Mood and Organizational Citizenship Behavior: The Effects of Positive Effect on Employee OCB Intentions, The Journal of Psychology, 133(6), 656-668.
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi  Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1999
  • Yayıncı: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi