DUYGUSAL EMEĞİN ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞIYLA İLİŞKİSİ: ÖĞRETMENLER ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Bu çalışmada, eğitim kurumlarının ana yapı taşlarından olan öğretmenlerin duygusal emek gösterimlerinin, onların Örgütsel Vatandaşlık Davranışları (ÖVD) üzerine etkileri araştırılmıştır. Bu maksatla, Ankara’da orta öğretim kurumlarında görev yapan 169 katılımcıdan anket yoluyla elde edilen veriler analiz edilmiştir. Çalışmada değişkenler arası ilişkiler ve etkileri korelâsyon ve regresyon analizleri ile ortaya konurken, değişkenlere ait ölçeklerin doğrulanması esnasında yapısal eşitlik modelinden istifade edilmiştir. Elde edilen bulgular incelendiğinde, öğretmenlerin duygusal emeklerinin, ÖVD’leri üzerinde önemli etkilere sahip olduğu görülmüştür. Özellikle, görevleri esnasında yüzeysel rol yapan öğretmenlerin, ÖVD‘leri düşük iken, duygularını doğal olarak yaşayabilenlerin ise ÖVD’lerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Derinden rol yapanların ÖVD’leri düşük olmasına karşın yüzeysel rol yapanların ÖVD’lerine göre artma eğilimi göstermektedir. Çalışmada, duygusal emeğin alt boyutları bazında, kişiye ve örgüte yönelik ÖVD’ye olan etkileri de ortaya konulmuştur.

THE EFFECTS OF EMOTIONAL LABOR ON ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIOR: A STUDY IN THE PUBLIC SECTOR

In this study, the display of emotional labor of teachers who are important constituent of education system are examined on their Organizational Citizenship Behaviors (OCB). For this purpose, data are obtained and analyzed from 169 secondary school teachers working in Ankara. The relations and effects between variables are presented by correlation and regression analyses. The validity of scales are measured with structural equation model. According to the findings, it is seen that teachers’ emotional labors have significant effects on their OCB. Particularly, while teachers’ OCB who surface act are low, teachers’ OCB who can behave natural are high. As for deep acted teachers, their OCB are also low, but there is an upward trend in terms of surface acting. On the basis of sub-dimensions of emotional labors’ effects on organizational behaviors towards individuals (OCBI) and organizational behaviors towards organizations (OCBO) are also exerted. Furthermore depend on findings, some suggestions are made to the human resource executives of education institutions, school managers and principals for qualified and effective education.