TÜRKİYE’DE SOSYAL YARDIM YARARLANICILARINI BELİRLEYEN FAKTÖRLER

Dünyada özellikle gelişmekte olan ülkelerde yoksullukla mücadele için hedefleme mekanizmaları kullanılarak sosyal yardımlar yapılmaktadır. Her ülke için hedefleme mekanizması farklılık gösterse de gerçek sosyal yardım yararlanıcıların belirlenebilmesi en önemli bir husustur. Bu çalışmanın amacı yoksulluğu giderici hedefleme mekanizmaları için kullanılabilecek göstergeleri tespit ederek, sosyal yardım yararlanıcılarının objektif kıstaslara göre belirlenmesine yardımcı olmaktır. Bu çalışmada TÜİK 2003 Hanehalkı Bütçe Anketi kullanılarak tüketim bazlı modeller tahmin edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre kişinin sahip olduğu varlıklar, konut kolaylıkları, hane reisinin eğitim seviyesi ve hanenin yapısı kişinin yoksulluğunu belirleyen etmenler arasındadır. Tahmin edilen modellerde kişi başına tüketim harcamalarının NUTS düzey 1 bölgeleri seviyesinde farklılıklar gösterdiği görülmektedir. Bununla beraber, kişi başına tüketim harcamaları bölgeler arasında farklılık gösterdiğinden, sosyal yardım yararlanıcıların belirlenmesi için standart bir formül kullanılması yerine her bölgeye özel ve kır - kent ayırımını dikkate alan bir yöntem ve her bölgenin kendine özgü ekonomik ve sosyal yapısını dikkate alan hedefleme mekanizmalarının oluşturulmasında yarar vardır.

FACTORS DETERMINING THE SOCIAL BENEFICIARIES IN TURKEY

In order to fight poverty, targeting mechanisms for social assistance have generally been used especially in developing countries. Even though there are differences intargeting mechanisms from one country to another, the most important issue is the correct identification of the social assistance beneficiaries. The purpose of this study is to determine the social assistance beneficiaries according to objective criteria, by identifying the indicators that can be employed by poverty reduction targeting mechanisms. Turkish Statistical Institue 2003 Household Budget Survey data have been employed in order to estimate consumption expenditure based models. Empirical findings indicate that individual's assets, housing facilities, education level of household head, household structure are among the factors that determine a person's poverty. Moreover, statistically significant differences have been observed regarding NUTS level 1 regions. Therefore, each region's unique economic and social structure should be taken into account to determine social assistance beneficiaries.