TİCARETİN SERBESTLEŞMESİ VE TÜRKİYE İMALAT SANAYİNDE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ

Liberal iktisat öğretisine göre, serbest dış ticaret kaynakların etkin bir biçimde dağılımını sağlayarak verimliliğin artmasına yol açacaktır. Böylelikle, ticaretini serbestleştirerek dünya ekonomisi ile bütünleşme sürecine giren ekonomiler de bundan faydalanacaklardır. Bu faydalanmanın ölçütü ise verimlilik artışı ve teknolojik gelişmedir. Bilindiği gibi Türkiye dünya ekonomisiyle bütünleşme sürecine önce 24 Ocak 1980 Ekonomik İstikrar Önlemleri ile mal ve hizmet ticaretini ve daha sonra da 1989 yılında yürürlüğe giren 32 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle sermaye hareketlerini serbestleştirmek suretiyle dahil olmuştur. Bu çalışmada, yukarıda ifade edilen yaklaşım, Türkiye imalat sanayi (ISIC Rev.2) üç hane düzeyinde 29 alt sektör için test edilmektedir. İmalat sanayi alt sektörlerinde VZA - Malmquist Verimlilik İndeksi kullanılarak verimlilik değişmeleri her bir sektör için hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular dış ticaret değişkenleri olan ihracat ve ithalat göstergeleri ile Granger nedensellik sınamasına tabi tutulmuştur. 1980-1989 ve 1990-2001 dönemleri için ayrı ayrı ve bir bütün olarak 1980-2001 dönemi için elde edilen sonuçlar, ticarette serbestleşme ile birlikte imalat sanayi alt sektörlerinde teknolojik ilerlemeden kaynaklı verimlilik artışlarının olduğunu göstermektedir.

TRADE LIBERALIZATION AND TOTAL FACTOR PRODUCTIVITY IN THE TURKISH MANUFACTURING INDUSTRY