Uluslararası Hukuk Komisyonunun ‘Silahlı Çatışmaların Andlaşmalara Etkisi Hakkındaki Taslak Maddeler’i Üzerine Betimsel Bir İnceleme
Silahlı çatışmaların andlaşmalara etkisi konusunda hukuki bir boşluk bulunmaktadır.
Viyana Andlaşmalar Hukuk Sözleşmesi meseleyi açıkça kapsamı dışında
bırakır. Uluslararası örf ve adet hukukunda ise kesin bir kural bulmak mümkün
değildir ve doktrindeki görüşler de farklılık gösterir. Bu makale Uluslararası
Hukuk Komisyonu’nun 2011’de tamamladığı ‘Silahlı Çatışmaların Andlaşmalara
Etkisi Hakkında Taslak Maddeler’ine dair betimsel bir inceleme sunmayı
amaçlamaktadır. Taslak Maddeler Devletlere bu sorun hakkında yönelmiş bir
öneri olarak görülebilir ve şimdiden uluslararası hukuk literatüründe bir atıf
kaynağı haline gelmiştir.
A DESCRIPTIVE ANALYSIS ON THE ILC’S ‘DRAFT ARTICLES ON THE EFFECTS OF ARMED CONFLICTS ON TREATIES’
There is a legal gap in the issue of the effects of armed conflicts on treaties.
Vienna Convention on the Law of Treaties excludes the issue clearly. It is not
possible to find a decisive rule in customary international law and the opinions
in the doctrine differs. This article aims to present a descriptive anaylsis on the
ILC’s ‘Draft Articles on the Effects of Armed Conflicts on Treaties’, concluded in
2011. Draft Articles can be seen as a proposal to the States to decide on the
problem and it already became a reference in the doctrine of international law
___
- Makale ve Kitaplar
Akkutay, Ali İbrahim, “Silahlı Çatışmalar Hukukunda İç Çatışmaların Uluslararasılaşması”,
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(1), 2016, s. 1-61.
Alpkaya, Gökçen, Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi (Ankara:
Turhan Kitabevi, 2002).
Aust, Anthony, Modern Treaty Law and Practice (Cambridge: CUP, 2014).
Bozkurt, Enver, Akif Kütükçü, Yasin Poyraz, Devletler Hukuku (Gözden Geçirilmiş
8. Baskı, Ankara: Yetkin, 2015).
Delbrück, Jost, “War, Effects on Treaties”, Encyclopedia of Public International
Law, C. 4, Ed.: R. Bernhardt (Amsterdam: North Holland Publishing Company,
1982), ss. 310-15.
Esmer, Selahattin, “Uluslararası İnsancıl Hukukta Çatışma Kategorileri ve Minimum
Silahlı Şiddet Eşiği”, İHD, (http://www.ihd.org.tr/uluslararasi-insancil-hukuktacatisma-kategorileri-ve-minimum-silahli-siddet-esigi/,
26.09.2016).
Güneysu, Gökhan, Silahlı Çatışmalar Esnasında Çevrenin Korunması (Ankara:
Adalet Yayınevi; 2015).
Kaya, İbrahim, Uluslararası Hukukta Temel Belgeler – Basic Documents in
International Law (Ankara: Seçkin, 2013).
Krieger, Heike, “Article 73. Cases of State succession, State responsibility and
outbreak of hostilities”, Vienna Convention on the Law of Treaties – A Commentary,
Ed.: O. Dörr ve K. Schmalenbach (Dordrecht: Springer, 2012), ss. 1239-1266.
McIntyre, Stuart Hull, Legal Effect of World War II on Treaties of the United
States (Lahey: Martinus Nijhoff, 1958).
Pazarcı, Hüseyin, Uluslararası Hukuk Dersleri – 1. Kitap (Gözden Geçirilmiş
12. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi, 2014).
Peng, Benny TAN Zhi, “The International Law Commission’s Draft Articles on the
Effects of Armed Conflicts on Treaties: Evaluating the Applicability of Impossibility
of Performance and Fundamental Change”, Asian Journal of International Law, C.
3, 2013, ss. 51-76.
Provost, René, “1969 Vienna Convention – Article 73 Cases of State Succession,
State Responsibility and Outbreak of Hostilities”, The Vienna Conventions on the Law
of Treaties – A Commentary, C. II, Ed. O. Corten ve P. Klein (Oxford: OUP, 2011).
Ronen, Yaël, “Treaties and Armed Conflict”, Research Handbook on the Law
of Treaties, Ed.: C.J. Tams, A. Tzanakopoulos ve A. Zimmerman (Cheltenham ve
Northampton: Edward Elgar, 2014), s. 541-64.
Shaw, Malcolm N., International Law (Cambridge: CUP, 2008).
Taşdemir, Fatma, “İnsan Hakları Hukuku ve İnsancıl Hukuk Açısından Türkiye’nin
Ayrılıkçı Terör Örgütü PKK ile Mücadelesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Dergisi, C. XVI, S. 1, 2012, ss. 107-151.
Topal, Ahmet Hamdi, “Silahlı Çatışmalarda Doğal Çevrenin Korunması”, Milletlerarası
Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Yıl: 29, S. 1-2, 2009, ss. 211-36.
Tütüncü, Ayşe Nur, “Nükleer Silahlar ve Milletlerarası İnsancıl Hukuk İlişkisinin
Divan’ın 1966 tarihli Danışma Görüşü Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Milletlerarası
Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Y. 23, S. 1-2, 2003, ss. 791-816.
Uzun, Elif, “Uluslararası Ceza Mahkemesi: Tarihçesi, Yapısı ve Mevcut Davalar”,
Uluslararası Hukukta Güncel Sorun Alanları, Ed.: Murat Saraçlı (Bigbang Yayınları:
Ankara, 2012), ss. 41-72.
Uzun, Elif, “Milletlerarası Adalet Divanının Nükleer Silahların Tehdidi veya Kullanımının
Meşruiyeti İle İlgili 1996 Tarihli İstişari Mütalaasına İnsancıl Hukuk Açısından
Bir Bakış”, Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C. VII, S. 3-4, 2003, ss. 557-88.
Villiger, Mark E., Commentary on the 1969 Vienna Convention on the Law of
Treaties (Leiden ve Boston: Martinus Ninjhof, 2009).
Andlaşma ve Belgeler
Cenevre Sözleşmesi Ek Protokol I, 1977, International Legal Materials, Vol. 16,
1977, ss.1391-441. Türkçe metin için bkz. 12 Ağustos 1949 Tarihli Cenevre Sözleşmelerive
Ek Protokolleri, Haz.: M.B. Yamaner vd. (İstanbul: Galatasaray Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Yayınları, tsz).
Convention on the Non-Navigational Uses of International Watercourses (1997), (http://
legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/conventions/8_3_1997.pdf, 10.10.2016).
Türkçe metin için bkz. Birleşmiş Milletler Uluslararası Su Yollarının Ulaşım Dışı Kullanımı
Hukuka İlişkin Sözleşme, Çev.: Dolunay Özbek Dalyan, İHFM, C. LV, S. 4,
1997, ss. 363-77.
Convention on the Prohibition of Military or Any Other Hostile Use of Environmental
Modification Techniques, 1977, Cenevre (http://www.un-documents.net/enmod.htm,
11.10.2016).
First Report on the Effects of Armed Conflicts on Treaties by Mr. Ian Brownlie,
Special Rapporteur, Un.Doc. A/CN.4/552, 21 Nisan 2005.
Hague Convention: Convention for the Protection of Cultural Property in the Event
of Armed Conflict, 1954, UNESCO. Türkçe metin için bkz. ,
E.T. 29.06.2016.
ICTY, Prosecutor v. Dusko Tadic, Decision on the Defence Motion for Interlocutory
Appeal on Jurisdiction, 2 Ekim 1995, par. 70 (http://www.icty.org/x/cases/
tadic/acdec/en/51002.htm, E.T. 26.09.2016).
ILC, “Draft Articles on the Effects of Armed Conflicts on Treaties, with Commentaries”
(http://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/commentaries/1_10_2011.
pdf, 27.09.2016).
Institute of International Law, “The Effects of Armed Conflicts on Treaties”, Helsinki:
1985 (http://www.justitiaetpace.org/idiE/resolutionsE/1985_hel_03_en.PDF,
08.10.2016).
Nikaragua’da ve Nikaragua’ya Karşı Askerî ve Benzeri Faaliyetler Davası (Esas),
Nikaragua v. Amerika Birleşik Devletleri, UAD, 1986–Military and Paramilitary
Activities in and against Nicaragua (Merits), Nicaragua v. United States of America), ICJ,
1986, ICJ Reports 1986, ss. 14-150. Internet erişimi: (27.02.2013).
Rio Declaration on Environment and Development, 1992 (http://www.unep.org/
documents.multilingual/default.asp?documentid=78&articleid=1163, 11.10.2016).
Türkçe metin için bkz. Çevre ve Gelişim Hakkında Rio Deklarasyonu, (http://www.
kumid.net/euproject/admin/userfiles/dokumanlar/cevreilave02.pdf, 11.10.2016).
Rome Statute of the International Criminal Court, ICC, http://www.icc-cpi.int/NR/
rdonlyres/ADD16852-AEE9-4757-ABE7-9CDC7CF02886/283503/RomeStatutEng1.
pdf (11.10.2016). Statü’nün Türkçe çevirisi için bkz. İbrahim Kaya, Uluslararası
Hukukta Temel Belgeler – Basic Documents in International Law, ss. 398-479.
The effect of armed conflict on treaties: an examination of practice and doctrine,
Momerandum by the Secretariat, UN. Doc. A/CN.4/550, 1 Şubat 2005, par. 32-4
(http://legal.un.org/docs/?symbol=A/CN.4/550, 07.10.2016).
United Nations International Covenant on Civil and Political Rights, 1966, (https://
treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%20999/volume-999-i-14668-english.
pdf, 11.10.2016). Türkçe metin için bkz. İbrahim Kaya, Uluslararası Hukukta Temel
Belgeler – Basic Documents in International Law, ss.510-41.
Vienna Convention on Diplomatic Relations, 1961 (http://legal.un.org/ilc/texts/
instruments/english/conventions/9_1_1961.pdf, 11.10.2016). Türkçe metin için
bkz. İbrahim Kaya, Uluslararası Hukukta Temel Belgeler – Basic Documents in
International Law, ss. 184-207.
Vienna Convention on the Law of Treaties, Viyana, 1969 (https://treaties.un.org/doc/
Publication/UNTS/Volume%201155/volume-1155-I-18232-English.pdf, 11.10.2016).
Türkçe metin için bkz. Bkz. İbrahim Kaya, Uluslararası Hukukta Temel Belgeler –
Basic Documents in International Law (Ankara: Seçkin, 2013), ss. 66-111.