Avrupa Birliği’nin Yaşlanma Sorununa Bir Çözüm Olarak Türkiye’nin Üyeliği

1950’li yıllarda sınırlı alanda başlatılan Avrupa bütünleşmesi, yıllar içinde birçok alana yayılmış ve 21. yüzyıla gelindiğinde 27 üyesi ve 450 milyonu aşan nüfusuyla dünyadaki en ileri bütünleşme hareketi halini almıştır. Nihai hedefi siyasi birlik olan Avrupa bütünleşmesi, üyeler arasında gümrük birliğinin sağlanması ve malların, hizmetlerin, sermayenin ve işgücünün serbest dolaşımının başarılarak ortak bir pazarın oluşturulması amacıyla yola çıkmıştır. Her genişleme sürecinde, aday ülkelerle yapılan katılım müzakerelerinin en çok tartışılan başlıklarından birisi de işgücünün serbest dolaşımıdır. Belli bir refah düzeyine ulaşmış olan Avrupa Birliği AB üyelerinin en büyük korkusu, ekonomik açıdan daha güçsüz olan aday ülkelerden katılımla beraber göç miktarının artacak olmasıdır. İşgücünün serbest dolaşımı başlığı, 1963’ten beri devam eden AB-Türkiye ilişkilerinin ve 2005 yılında başlayan katılım müzakerelerinin en dikkat çekici tartışma konularından birisini oluşturmaktadır. Bunun temel sebebi, Türkiye nüfusunun büyüklüğü ve alım gücü paritesi açısından iki taraf arasındaki büyük farklılıktır. Avrupa Birliği olası göçler açısından endişe duysa da, gözden kaçırılmaması gereken bir diğer önemli konu AB nüfusunun hızla yaşlanmasıdır. Nüfusun yaşlanması, toplam yaş bağımlılık oranlarını arttırmakta ve kamu harcamaları üzerinde baskı oluşturmaktadır. Yapılan farklı araştırmaların ortak sonucu, Türkiye’den AB ülkelerine en fazla üç milyon kişinin göç edeceğini göstermektedir. Avrupa Birliği, yaşlanan nüfusunu göz önüne alarak seçici bir göç politikası izleme yolunu tercih ederse, yaşanacak olası göç kendi yararına olacak, ancak her durumda nüfusun yaşlanması önlenemeyecektir

The European integration, which was started in 1950s within limited scope, has been spread over in several areas, and by 21st century it has become the world’s unique integration movement with its 27 members and over 450 million population. The initial aim of the European integration was to achieve common market by establishing custums union within its members, and promoting free movement of goods, services, capital and labor. The ultimate aim is also political union. In each enlargement period, one of the most debated issue is free movement of labor. The wealthy EU members fear of migration which might came from relatively poor members. As a matter of fact that, the free movement of labor is one of the important agenda item for EU-Turkey relations since 1963 and recently in accession negotiations which started in 2005. The main reason for that is the size of Turkish population and the huge gap between purchasing power parities of two sides. Although the European Union is anxious about possible migration, its population is also ageing. The ageing increases the total dependency rates and exert pressure on public expenditures. Common result of diverse surveys claim that maximum three million people will migrate from Turkey to the EU countries. Even if the European Union prefers to apply a selective migration policy, which will positively affect its demography, it would not help its ageing problem

___

  • 1 Yenilenme Hızı (Replacement Rate), 2.1 olarak hesaplanmıştır çünkü, toplam doğurganlık hızının 2.1 olduğu durumda net yenilenme hızı 1.0’dır. Net yenilenme hızı ise, bir nüfusta çocuk doğuran kadınların, kendi çocukları ile yenilenmesini, ölümlülüğü de dikkate alarak gösteren bir ölçümdür. Bu ölçüm tam olarak bir kadının, belli bir yaşa özel doğurganlık hızı, yaşa özel ölüm hızı ve doğuştaki cinsiyet oranına göre doğurduğu ortalama kız çocuk sayısıdır. Bu durumlar sabit kalırsa, 1.0 olan net yenilenme hızı, doğumların bir önceki kuşağı tam olarak yenileyeceğini gösterir, Türkiye Nüfusu, 1923-1994 Demografik Yapısı ve Gelişimi-21. Yüzyıl Ortasına Kadar Projeksiyonlar, Ankara, DİE, 1995, s. 155).
  • 2 Council of Europe, “Population Trends in Europe and Their Sensitivity to Policy Measures”, Document No: 10182, _____http://assembly.coe.int/Documents/WorkingDocs/doc04/EDOC10182. htm>, 2004.
  • 3 Ortanca Yaş (Medyan Yaş): Belirli bir nüfusun medyan yaşı, bu nüfusu oluşturan kişiler yaş büyüklüğüne göre sıralandığında, en ortada kalan kişinin yaşı veya iki kişinin yaşlarının aritmetik ortalamasıdır.
  • 4 The Demographic Situation in the European Union, Brussels, European Commission, 1995, s. 4.
  • 5 Toplam bağımlılık oranı (Total Dependency Rate)= [0-19 yaş+(65+ )yaş]/(20-64 yaş) 20-64 yaş grubu: Çalışabilir nüfus grubu
  • 6 Demographic Report, Brussels, European Commission, 1997, s. 9.
  • 7 Constantinos Fotakis, Demographic Ageing, Employment, Growth and Pensions Sustainability in the EU: The Option of Migration, UN/POP/PRA/2000/21, 2000, s. 3.
  • 8 Robert Glenn Hubbard et al, “Expanding the Life-Cycle Model: Precautionary Saving and Public Policy”, American Economic Review, Vol. 84, No. 2, 1994, s. 174.
  • 9 Ignazio Visco, “The Fiscal Implications of Ageing Populations in OECD Countries”, Oxford Institute of Ageing Working Paper, Vol. 11, No. 4, 2001, s. 4.
  • 10 Ageing Population and the EU, Netherlands, SER, 2002, s. 7.
  • 11 Hans Roodenburg et al, “Immigration and Dutch Economy”, CPB Report 2, 2003, s. 72.
  • 12 Yaşlı Bağımlılık Oranı (Old-Dependency Rate)= (20-64 yaş)/(65+yaş)
  • 13 Council of Europe, op.cit.
  • 14 Herbert Brucker, “Can International Migration Solve the Problems of European Labor Markets?”, UN Economic Commission for Europe, Economic Survey for Europe, No: 2, 2002, s. 134-136.
  • 15 Replacement Migration: Is It A Solution to Declining and Ageing Population, Population Division, UN, ESA/P/WP 180, 2000.
  • 16 Thomas Straubhaar, “East-West Migration: Will It Be A Problem?”, Intereconomics, Vol. 36, No. 4, July/August, 2001, s. 169.
  • 17 Anzelika Zaiceva, “Implications of EU Accession for International Migration: An Assessment of Potential Migration Pressure”, CESIFO Working Paper, No. 1184, 2004, s. 3.
  • 18 “Migration Potential in Central and Eastern Europe”, Geneva, International Organisation for Migration, IOM, 1999, s. 27-28.
  • 19 Arjan M. Lejour et al, Assessing the Economic Implications of Turkish Accession to the EU, CPB Document, No. 56, 2004, s. 36
  • 20 Ayhan Kaya ve Ferhat Kentel, “Euro-Turks A Bridge or A Breach Between Turkey and the European Union, A Comparative Study of German-Turks and French-Turks”, CEPS EU-Turkey Working Papers, No. 14, 2005, s. 55.
  • 21 Zaiceva, op.cit
  • 22 Rudiger Dornbusch, “Comment on Barry Eichengreen, “Thinking about Migration”, in Siebert, H., Migration: A Challenge for Europe, Kiel Week Conference 1993, Tübingen, 1994, s. 24.
  • 23 Margit Kraus ve Robert Schwager, “EU Enlargement and Immigration”, Journal of Common Market Studies, Vol. 42 No. 2, 2003, s. 166.
  • 24 Lejour et al, op.cit., s. 35, 38.
  • 25 Harry Flam, “Turkey and the EU: Politics and Economics of Accession”, CESIFO Working Paper, No. 893, 2003, s. 17.
  • 26 Refik Erzan et al, “Growth and Immigration Scenarios for Turkey and the EU”, CEPS EU-Turkey Working Papers, No. 13, 2004, s. 6.
  • 27 Erzan et al, Ibid., s. 10.
  • 28 Erzan et al, Ibid., 2004, s. 1.
  • 29 Hubert Krieger et al, “Quality of Life in Europe-Migration Trends in an Enlarged Europe”, European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, Luxembourg, 2004.