Türkiye’de Radyo Yayıncılığının Yeni Kurumsal Kuram Bağlamında Değerlendirilmesi

Öz İlk olarak 1920 yılında Amerika’da yayın hayatına adım atan radyo, Türkiye’de 1927 yılından itibaren dinleyicilere ulaşmaya başlamıştır. Değişen dünyada gerek teknoloji, gerekse toplumsal alanda yaşanan dönüşümler radyo yayıncılığı üzerinde etkiler oluşturmaktadır. Tüm bu etkilerin sonucunda zamana direnip, alternatif kitle iletişim araçlarıyla yarışını sürdüren radyolar açısından varlık ve gelecek sorgulamaları devam etmektedir. Bu çalışmada Türkiye’deki radyo yayıncılığı yeni kurumsal kuram bağlamında incelenmiştir. Araştırma için öncelikle alan yazını taranmış, hazırlanan görüşme soruları, Türkiye’deki radyolardan alınan örneklem grubundaki yetkili kişilere yöneltilmiştir. Yeni kurumsal kuram kapsamında eş biçimlilik ve kurumsal değişim boyutları üzerinden sektörü değerlendirmeyi amaçlayan bu çalışmanın, radyonun dünü, bugünü ve geleceğine dair açıklama sunabileceği düşünülmektedir.

___

  • Acer, E. K. (2015). Türkiye’de Yükseköğretimin Genişlemesinin Yeni Kurumsalcılık Perspektifi Açısından İncelenmesi. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.http://www.acikarsiv.gazi.edu.tr/index.php?menu=2&secim=10&YayinBIK=127 81, (Erişim Tarihi: 18.12.2016).
  • Akay O. (2019). Olcay Akay ile Söyleşi. https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/her- 100-calisanin-80i-radyo-dinliyor/, (Erişim Tarihi: 08.04.2019).
  • Arslan, S. (2010). Türkiye’de Radyo Oyunları. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Bolat, T. & Seymen O. A. (2006). Yönetim ve örgüt düşüncesinde kurumsalcılık, yeni kurumsalcılık ve kurumsal eşbiçimlilik, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), S 223-254, Elazığ.
  • Chantler, P. & Harris S. (1997). Local radio journalism, A Division of the Reed Educational and Professional Publishing Ltd., Great Britain.
  • Çakar M. & Danışman A. (2015). Örgüt kuramları, kuramsal kuram, Sözen C. H., Basım N.H. (Der.), İstanbul: Beta.
  • Çakır, H. (2005). Tüm yönleriyle radyo. Ankara: Sayısal.
  • Çubukçuoğlu, H. F. (2017). Kurumsal kuram penceresinden halkla ilişkiler: Nestle ve palm yağı krizi, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 44(Bahar), E-ISSN: 2147-4524.
  • Daft, R. L. (1998). Organization theory and design, (6th ed.), Cincinnati: SouthWestern College.
  • DiMaggio, P. J. & Powell, W. W. (1983). The iron cage revisited: Institutional isomorphism and collective rationality in organizational fields, American Sociological Review, 48(2), 147- 160. doi: 10.17323/1726-3247-2010-1-34-56.
  • DiMaggio, P. J. (1988). Interest and agency in institutional theory. L. G. Zucker (Der.), Institutional Patterns and Organizations. 3-22. Cambridge: Ballinger.
  • DiMaggio, P. J. & Powell, W. W. (1991). Introduction, the new institutionalism in organizational analysis, W. W. Powell ve P. J. DiMaggio (Ed.), 1-38. Chicago: The University of Chicago.
  • Erdoğan, D.Ş., (2019). Didem Şekerel Erdoğan ile Söyleşi. https://www.nielsen.com/tr/tr/insights/article/2019/radio-increasing-effectiveness-37- million-people-listen-to-radio/ (Erişim Tarihi: 06.05.2019).
  • Fidan, T. (2017). Kurumsalcılık yaklaşımları ve yeni kurumsalcılık perspektifinden eğitim örgütleri, Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), s.1-16.
  • Fligstein, N. (1996). Markets as politics: A political-cultural approach to market institutions, American Sociological Review, 61(4), 656-673. doi:10.2307/2096398.
  • Friedland, R. & Alfrod, R. R. (1991). Bringing society back in: Symbols, practives, and ınstitutional contradictions. the new ınstitutionalism in organizational analysis, W. W. Powell ve P. J. DiMaggio (Ed.), 232-262. Chicago: The University of Chicago.
  • Glynn, M. A. & Abzug, R. (2002). Institutionalizing identity: Symbolic isomorphism and organizational names. The Academy of Management Journal, 45(1), 267-280.
  • Green, S. E. & Li, Y. (2011). Rhetorical institutionalism: Language, agency and structure in institutional theory since Alvesson 1993. Journal of Management Studies, 48(7), 1662- 1697.
  • Greenwood, R. & Hinings C.R. (1996). Understanding radical organizational change: Bringing together the old and the new institutionalism, Academy of Management Review, 21(4), 1022.
  • Haunschild, P. & Chandler, D. (2008). Institutional-level learning: Learning as source of institutional change. R. Greenwood, K. Sahlin, C. Oliver & R. Suddaby (Ed.), The Sage Handbook of Organizational Institutionalism (s. 624-649). Sage: London.
  • Jepperson, R. L. (1991). Institutions, institutional effects, and institutionalism. The new institutionalism in organizational analysis, W. W. Powell ve P. J. DiMaggio (Ed.), 143- 163. Chicago: The University of Chicago.
  • Kaçan, İ. (2004). Online Radyo Yayıncılığı-Uygulamalı Bir Çalışma. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Kaptan, A. (2002). 1927’den günümüze anılarla radyo-televizyon, İstanbul: Maltepe Üniversitesi.
  • Kasım, M. (2009). Türkiye’de, özel/tecimsel radyo yayıncılığının gelişim süreci ve Konya’daki tecimsel radyolar üzerine bir inceleme, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 5(4), 118-135.
  • Khan, F. R., Munir, K. A. & Willmott, H. (2007). A Dark side of institutional entrepreneurship: Soccer balls, child labour and postcolonial impoverishment, Organization Studies, 28(7), 1055-1077.
  • Kuyucu, M. (2013). Radyonun müzik kutusuna dönüşümü, E-Journal of New World Sciences Academy, ISSN: 1306-3111/1308-7320, Ekim, http://dx.doi.org/10.12739/NWSA.2013. 8.4.4C0175, (Erişim Tarihi: 20.01.2018).
  • Kuyucu, M. (2013). Türkiye’de radyo mecrasının üniversite öğrencilerinin müzik tüketim alışkanlıklarına etkisi üzerine bir araştırma, Akademik Bakış Dergisi, 38, ISSN:1694-528X, Eylül – Ekim.
  • Leblebici, H., Salancik, G.R., Copay A. & King, T. (1991). Institutional change and the transformation of interorganizational fields: An organizational history of the U.S. radio broadcasting industry, Administrative Science Quarterly, 36, 333-363.
  • March, J. G.& Olsen, J. P. (1984). The new institutionalism: Organizational factors in political life, American Political Science Review, 78(3), 734-749. doi: 10.2307/1961840.
  • Medya Reklam Yatırımları Raporu, (2018). http://www.marketingturkiye.com.tr/wpcontent/ uploads/2019/03/PRINT-190329-RD-Medya-ve-Reklam-Yatirimlari-2018- Raporu_Final.pdf , (Erişim Tarihi: 29.03.2019).
  • Meyer, J.W. & Rowan, B. (1977). Institutionalized organizations: Formal structure as myth and ceremony. American Journal of Sociology, 83(2), 340.
  • Meyer, J. W. & Scott, R. W. (1983). Organizational environments: Ritual and rationality. Beverly hills, CA: Sage.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, (2011). Radyo Televizyon Tarihi, Ankara. http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Radyo%20Televizyo n%20Tarihi.pdf, (Erişim Tarihi: 10.11.2018).
  • Nielsen & Riak, (2019). http://www.uryad.org.tr/uploads/files/2019_Subat_Ayi_ Birey_Bazli_Sonuclari.pdf, (Erişim Tarihi: 15.03.2019).
  • Öz, M. (2016). Türkiye’de Radyonun Doğuşu ve Gelişimi, http://stratejikileti.blogspot.com/2016/03/turkiyede-radyonun-dogusu-ve-gelisimi.html, (Erişim Tarihi: 10.12.2018).
  • Özel, S. (2015). Çok çeşitli medya ortamlarında gençlerin geleneksel radyo dinleme eğilimleri üzerine bir araştırma, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 8(4), 281- 320.
  • Özen, Ş. & Yeloğlu, H. (2006). Bir örgüt kimliği olarak ‘holding’ adının inşası ve aşınması: Eşanlı kurumsallaşma ve çözülme üzerine bir model önerisi, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6(1- 2), 45-84.
  • Seçim M. Ö. (2017). Radyonun bir haber alma aracı olarak kullanılması: Adnan Menderes üniversitesi öğrencilerine yönelik bir araştırma, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 302-317.
  • Seo, M. G. & Creed, W. D. (2002). Institutional contradictions, praxis, and institutional change: Dialectical perspective. Academy of Management Review, 27(2), 222-247.
  • Özen Ş., (2013). Örgüt kuramı, yeni kurumsal kuram, Taşcı D., Erdemir E. (Der.), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web Ofset.
  • Tekinalp, Ş. (2003). Camera obscura’dan synopticon’a radyo ve televizyon, İstanbul: Der.
  • Vivian, J. (1999). The media of mass communication, Boston: Ally Brown.