Leyla KHORSHİD, İsmet EŞER, Şebnem ÇINAR

Parkinson Hastalarının Uyku Kalitesinin İncelenmesi

Öz Bu araştırma, Parkinson hastalarının uyku kalitesini ve uyku kalitesini etkileyen etmenleri incelemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma İzmir’de bir üniversite hastanesinin nöroloji polikliniğinde yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini bir üniversite hastanesinin Nöroloji Polikliniğine başvuran, Parkinson tanısı almış ve araştırmaya katılmayı kabul eden 103 hasta oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, hasta tanıtım formu ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi, iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi, tek yönlü varyans analizi, Mann Whitney U ve Kruskal-Wallis Testi kullanılarak yapılmıştır. Hastaların büyük çoğunluğunun (%74.8) uyku kalitesinin kötü olduğu saptanmıştır (Global PUKİ Puanı>5), Global ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi puan ortalamasının 9.21±4.54 (Range: 0-20) olduğu bulunmuştur. Yaş grupları açısından ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi puan ortalaması arasında anlamlı bir fark yoktur. Kadın hastaların uyku kalitesinin erkek hastalara oranla daha kötü olduğu bulunmuştur (p

Anahtar Kelimeler:

Parkinson hastalığı, uyku kalitesi, hemşirelik, hemşire

PDF

___

Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö (1996). Pittsburgh Uyku Kalitesi indeksi’nin geçerliği ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 7: 107-115.

Askenasy JJ (2005). Trying to understand sleep in parkinson's disease patients. Sleep and Biological Rhythms 3: 2-14.

Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH (1989). The Pittsburgh Sleep Quality Index: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research 28: 193-213.

Çakmur R (2003). Parkinson hastaliğinin epidemiyolojisi ve klinik özellikleri. Türkiye Klinikleri Journal of Neurology 1: 160-163.

Chaudhuri KR, Martinez-Martin P (2004). Clinical assessment of nocturnal disability in Parkinson’s disease. The Parkinson’s Disease Sleep Scale. Neurology 63: 17-20.

Chaudhuri KR, Pal S, DiMarco A et al. (2002). The Parkinson’s disease sleep scale: a new instrument for assessing sleep and nocturnal disability in Parkinson’s disease. Journal of neurology, neurosurgery, and psychiatry 73: 629–635.

Damiano AM, Snyder C, Strausser B et al. (1999). A review of health-related quality-oflife concepts and measures for Parkinson's disease. Quality of Life Research 8: 235-243.

Ersser SJ, Wiles A, Taylor H et al. (1999). The sleep of older people in hospitals and nursing homes. Journal of Clinical Nursing 8: 360-368.

Ertan S (2005) Parkinson Hastalığının Klinik Özellikleri. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Nörolog Olmayanlar İçin Nöroloji Sempozyum Dizisi 42: 249-254.

Ertekin Ş, Doğan O (1999). Hastanede Yatan Hastalarda Uyku Kalitesinin Değerlendirilmesi, VII Ulusal Hemşirelik Kongre Kitabı, Erzurum, 22-24 Haziran, 222- 227.

Fabbrini G, Barbanti P, Aurilia C et al. (2002). Excessive daytime sleepiness in de novo and treated parkinson’s disease. Movement Disorders 17: 1026–1030.

Factor SA, McAlarney T, Sanchez-Ramos JR et al. (1990). Sleep disorders and sleep effect in Parkinson's disease. Movement disorders 5: 280-285.

Garcia-Borreguero D, Larrosa O, Bravo M (2003). Parkinson's disease and sleep. Sleep Medicine Reviews 7: 115-129.

Günal Dİ (2003). Parkinson hastaliği ve uyku bozukluklari. Türkiye Klinikleri Journal of Neurology 1: 218-222.

Happe S, Klösch G, Lorenzo J et al. (2005). Perception of sleep: Subjective versus objective sleep parameters in patients with Parkinson’s disease in comparison with healthy elderly controls Sleep perception in Parkinson’s disease and controls. Journal of neurology 252: 936–943.

Iranzo A, Valldeoriola F, Santamaria J et al. (2002). Sleep Symptoms and polysomnographic architecture in advanced Parkinson’s disease after chronic bilateral subthalamic stimulation. Journal of neurology, neurosurgery, and psychiatry 72: 661-664.

Ito Y, Tamakosshi A, Yamaki K (2000). Sleep disturbance and its correlates among elderly Japanese. Archives of Gerontology and Geriatrics 30: 85-100.

Kumar S, Bhatia M, Behari M (2002). Sleep disorders in parkinson’s disease. Movement Disorders 17: 775-781.

Lees AJ, Blackburn NA, Campbell VL (1988). The nighttime problems of Parkinson’s disease. Clinical Neuropharmacology 11: 512-519.

Nausieda PA, Weiner WJ, Kaplan LR et al. (1982). Sleep disruption in the course of chronic Levodopa therapy: an early feature of the Levodopa psychosis. Clinical Neuropharmacology 5: 183-194.

Oerlemans WG, de Weerd AW (2002). The prevalence of sleep disorders in patients with Parkinson’s disease a self-reported, community-based survey. Sleep Medicine 3: 147-149.

Rajput AH, Birdi S (1997). Epidemiology of Parkinson’s disease. Parkinsonism and Related Disorders 3: 175-186.

Sasazawa Y, Kawada T, Kiryu Y (1997). Effect of daytime exercise on sleep EEG and subjective sleep. Journal of Sound and Vibration 205: 393-403.

Shulman LM, Taback RL, Bean J et al. (2001). Comorbidity of the nonmotor symptoms of parkinson’s disease. Movement Disorders 16: 507–510.

Shulman LM, Taback RL, Rabinstein AA et al. (2002). Non-recognition of depression and other non-motor symptoms in Parkinson’s disease. Parkinsonism and Related Disorders 8: 193-197.

Smith MT, Wegener ST (2003). Measures of Sleep the Insomnia Severity Index, Medical Outcomes Study (MOS) Sleep Scale, Pittsburgh Sleep Diary (PSD), and Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI). Arthritis and Rheumatism (Arthritis Care & Research) 49: 184–196.

Stocchi F, Barbato L, Nordera G et al. (1998). Sleep disorders in parkinson’s disease. Journal of Neurology 245: 15-18.

Tandberg E, Larsen JP, Karlsen K (1999). Excessive daytime sleepiness and sleep benefit in parkinson’s disease: a communitybased study. Movement Disorders 14: 922– 927.

Tandberg E, Larsen JP, Karlsen KA (1998). Community-based study of sleep disorders in patients with Parkinson's disease. Movement Disorders 13: 895-899.

van Hilten B, Hoff JI, Middelkoop HA et al. (1994). Sleep disruption in Parkinson's disease. Assessment by continuous activity monitoring. Archives of Neurology 51: 922- 928