LOMBER DİSK HERNİ AMELİYATI OLAN HASTALARDA ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE YAŞAM KALİTESİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Öz Bu araştırma, lomber disk herni ameliyatı olan hastaların algıladıkları sosyal destek ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapıldı. Nöroşirürji kliniklerinde lomber disk hernisi ameliyatı olan 50 hasta çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Veri toplamada, kişisel bilgi formu, SF 36 Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (MSPSS) kullanıldı. Hastaların, mesleğine ve oturdukları ev tipine göre yaşam kalitesinin esenlik alt boyutundan, cinsiyetine göre ise yaşam kalitesinin global yaşam kalitesi alt boyutundan aldıkları puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulundu(p < 0.05). Hastaların cinsiyetine göre arkadaştan (p < 0.05) eğitim durumlarına (p < 0.05) ve mesleklerine göre (p < 0.01) hemşireden algıladıkları sosyal destek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardı. Yaşam kalitesi ölçeği ve MSPSS alt boyutları puan ortalamalarından; fonksiyonel durum (r=0.398, p < 0.01), esenlik (r=0.330, p < 0.05) ve global yaşam kalitesi (r=0.367, p < 0.01) ile aile desteği alt boyutları arasında orta düzeyde olumlu ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edildi. Çalışmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda, lomber disk hernisi ameliyatı olan hastaların yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve sosyal destek gereksinimlerinin karşılanması için hemşirelerin uygun girişimlerde bulunması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Lomber Disk Hernisi, yaşam kalitesi, sosyal destek, hemşireler

PDF

___

Aksakoğlu G (2001). Sağlıkta Araştırma Teknikleri ve Analiz Yöntemleri. DEÜ Rektörlük Matbaası, İzmir.

Arman M (2003). Bel Ağrısı Okulu. Palme Yayıncılık. İstanbul, 3-42

Aydemir Ö (1998). Bel ağrısı olan hastalarda fizik tedavinin yaşam kalitesi, anksiyete ve depresyon üzerine etkisi. V. Ulusal Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi Kongresi 5: 391-393.

Aydıner S (1998). Lomber disk hastalıklarında genetik. Romatoloji Gündemi Dergi-si 3(2):45-48.

Bosworth HB, Siegler IC, Olsen MK et all (2000). Social support and quality of life in patients with coronary artery disease. Quality of Life Research 9:829-839.

Çetinyalçın İ (2001). Lomber Disk Hernileri. Roche, İstanbul, 8-168

Edirne S (2000). Ağrı. Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul, 323-347

Eker D, Akar H (1995). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği’nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 10(34): 45-55.

Eker D, Akar H, Yaldız H (2001). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği’nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 12(1):18-25.

Erol S, Acaroğlu R (2003). Lomber disk hernili bireylerin yaşam kaliteleri. 2. Uluslar arası ve 9. Ulusal Hemşirelik Kongresi Program ve Özet Kitabı 130. Antalya.

Evans R, Smith BL, Smadu M (1985). The quality of life of patients with discal hernia. New England Journal of Medicine 312:553- 558.

Eylen B (2001). Bilgi verici danışmanlığın kanser hastalarının ailelerinin sosyal deste becerileri üzerine etkisi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.

Hays RB, Oxley D (1986). Social network development and functioning during a life transition. Journal of Personality and Social Psychology 5(2):305-313.

Haznedaroğlu Ş (1998). Akut bel ağrısına klinik yaklaşım için İngiltere Genel Pratisyenler Birliği’nin yeni önerileri. Romatoloji Gündemi Dergisi 3(2):35-37.

Fanuele JC, Birkmeyer NJ, Abdu WA et al. (2000). The impact of spinal problems on the health status of patients. Spine 25(12):1509-1514.

Karabulutlu E ve Tan M (2005). SAPD hastalarında yaşam kalitesi ve özbakım gücünün değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 8(2): 1-11.

Karadağ M (1999). Lomber Disk Herni Ameliyatı Öncesi ve Sonrası Sorunlarla Baş etmede Hemşirenin Rolü. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Larson CB (1974). Orthopedic Nursing.St Louis: CV Mosby. 188-199

Özer AF (2001). Lomber Disk Hastalığı. Logos Tıp Kitapevi. İstanbul, 9-218

Özkan S (2004). Cerrahi girişimlerin psikiyatrik komplikasyonları. Hipokrat Dergisi 139:119-124.

Özyürek P, Dramalı A (2003). Lomber disk herni ameliyatı olmuş erişkin hastaların genel sağlık statüsü boyutlarının ölçülmesi. Hemşirelik Forumu Dergisi 6(5):6-14.

Pınar R (1994). Diabetes Mellitus’lu hastaların yaşam kalitesi ve yaşama kalitesini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.

Rosenbaum MA (1983). Learned resourcefulness as a behavioral repertoire for the selfregulation of internal events: issues and speculations (Eds) In M. Rosenbaum, CM. Franks ve Y. Jaffe. Perspectives on Behavior Therapy in the Eigties. New York, 57-73.

Shumaker SA, Hill D (1991). Gender differences in social support and physicalhealth. Health Psychology 10:102-111.

Sorias O (1988). Sosyal destekler ve ruh sağlığı. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 27(1):359-363.

Tan M, Okanlı A, Karabulutlu E ve ark. (2005). Hemodiyaliz hastalarında sosyal destek ve umutsuzluk arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 8(2): 32-39.

Tuna N (2000). Bel Ağrısı. Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul, 7-22 Vicki S H (2003). Social support and quality of life. Quality of Life Research 12:25-31.

Ware JE (1997). Sf-36 health survey update. Spine 25(24):3130-3139.

Yıldızhan A (1999). Bel Fıtığı ve Korunma Yolları. Fatih Yayınları, İstanbul