Hemşirelik Öğrencilerinin Bilgisayar Öz-Yeterlik Algılarının Değerlendirilmesi

Öz ÖZET Amaç: Sağlık hizmetlerinin her aşamasında kullanılan bilgisayar bilgiye ulaşma, bilgiyi kullanma ve elektronik tıbbi kayıt sistemleri gibi birçok amaçla kullanılmaktadır. Bilgisayar öz-yeterliği bireyin bilgisayar kullanabilme kapasitesine ilişkin kendine olan inancıdır. Bu araştırma hemşirelik bölümü öğrencilerinin bilgisayar öz-yeterlik algılarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma 2015-2016 eğitim-öğretim yılı güz döneminde gerçekleştirilmiştir. Tanımlayıcı türde yapılan araştırmanın örneklemini 592 hemşirelik bölümü öğrencisi oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu ve Bilgisayar Öz-Yeterlik Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 21.0 paket programı kullanılmıştır. İstatistiksel analizlerde önemlilik seviyesi p<0.05 değeri kabul edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesi bilgisayar ortamında tanımlayıcı istatistikler, t-testi ve ANOVA analizleri ile yapılmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için gerekli izinler alınmıştır. Bulgular: Öğrencilerden %89.7’si bilgisayar kursuna gitmemiş, %38.3’ü teknoloji konusunda kişisel gelişimi için kendi materyallerinden yararlanmış, %28’i ise arkadaş yardımı almıştır. Öğrencilerin %93.4’ü teknoloji kullanımına ihtiyaçları olduğunu ifade etmiştir. Erkek öğrencilerde, bilgisayara sahip olanlarda, bilgisayar kursuna gidenlerde ve teknoloji kullanımına ihtiyaç duyan öğrencilerde Bilgisayar Öz-Yeterlik Algısı Ölçeği puan ortalamaları anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Öğrencilerin bilgisayar öz-yeterlilik algılarının orta düzeyde olduğu ve cinsiyet, bilgisayara sahip olma, bilgisayar kursuna gitme ve teknoloji kullanımına ihtiyaç duymanın bilgisayar öz-yeterlik algısını etkilediği belirlenmiştir. Öğrencilerinin bilgisayar öz- yeterliliklerinin arttırılması için eğitim müfredatlarının geliştirilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Öz-yeterlik; bilgisayar öz-yeterlik algısı; hemşirelik öğrencileri ABSTRACT Evaluation of Computer Self-Efficacy of The Nursing Students Aim: The computer used at every stage of health services is used for various purposes such as accessing information, using information and electronic medical record systems.  Computer self-efficacy is self-reliance on the individual's ability to use computers. This research was conducted to evaluate the computer self- efficacy perceptions of nursing students. Methods: The research was conducted in the fall semester of 2015-2016 academic year. The sample of the descriptive study consisted of 592 students. The Personal Information Form and the Computer Self- Efficacy Perception Scale were used to collect the data. SPSS 21.0 package program was used to analyze the data. In statistical analyzes, the significance level p <0.05 was accepted. Data were evaluated using descriptive statistics, t-test and ANOVA. Permission has been obtained for the research to be made. Results: 89.7% of the students did not go to the computer course, 38.3% benefited from their materials for personal development of technology and 28% received friend help. 93.4% of the students stated that they need to use technology. For male students, those who have computers, those who go to computer courses, and those who need to use technology, the average scores of the Computer Self- Efficacy Perception Scale scores were significantly higher (p <0.05). Conclusion: It has been determined that the students' self- efficacy perceptions are moderate and that the gender, computer ownership, going to the computer course and need for using the technology affect the computer self- efficacy perception. It is proposed to develop training curricula to increase the computer self- efficacy of students. Keywords: Self- efficacy; computer self- efficacy; nursing students

___

Akkoyunlu B, Orhan F, Umay A. Bilgisayar öğretmenleri için bilgisayar öğretmenliği öz-yeterlik ölçeği geliştirme çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2005;29:1-8.

Arslan, A. Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitim yapmaya yönelik tutumları ve öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 2008;7(24),101-9.

Aşkar, P. ve Umay, A. İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz-yeterlilik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2001;21,1-8.

Bandura A. Exercise of Personel and Collective Efficacy in Changing Socities. In a. Bandura (ed.) Self-efficacy in changing socities. New York: Cambridge University Press. 1995.

Bandura A. Perceived Self Afficacy in Cognitive Developmant and Functioning. Educational Psychologist, Stanford. Sayı 1993;28(2):117-48.

Barbeite F, Weiss E. Computer self-efficacy and anxiety scales for an ınternet sample: testing measurement equivalence of existing measures and development of new scales. Computers in Human Behavior 2004;20:1-15.

Çelik HC, Bindak R. İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bilgisayara yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2005;6(10):27-38.

Dikmen M, Çağlar A. Öğretmen adaylarının bilgisayar kullanımına ilişkin öz-yeterlik algısı ile siber zorbalık duyarlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2017;31:261-77.

Ekici G, Gülya H, Taşkın N. Öğretmen adaylarının zekâ türleriyle bilgisayarla ilgili öz-yeterlik algıları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi, Akademik Dizayn Dergisi 2008;3:94-103.

Saba VK. Nursing informatics: yesterday, today and tomorrow. Int Nurs Rev 2001;48(3):177-87.

Galpin V, Sanders I, Turner H, Venter B. Computer self efficacy, gender, and educational background in South Africa. IEEE Technology and Society Magazine 2003;22(3):43-8.

Gürcan A, Bilgisayar özyeterliği algısı ile bilişsel öğrenme stratejileri arasındaki ilişki. Eurasian Journal of Educational Research 2005;19:179-93.

Çavuş H, Günbatar MS. Bilgisayar kaygı ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışması. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2008,28(3):147-63.

Hark Söylemez N, Oral B. Öğretmen adaylarının bilgisayara ilişkin öz-yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2013;2(1):44-60.

İpek C, Acuner HY. Sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançları ve eğitim teknolojilerine yönelik tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2011;(12)2; 23-40.

İpek C, Acuner Y. Sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançları ve eğitim teknolojilerine yönelik tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2011;2:23-40.

Orun E, Kula S. Çeşitli basamaklarda çalışan sağlık personelinin bilişim düzeyinin ölçülmesi: üniversite hastanesi ve sağlık ocağı uygulaması. Bilişim Teknolojileri Dergisi 2012;5(1):29-35.

Potosky D. A Field study of computer efficacy beliefs as an outcome of training: the role of computer playfulness, computer knowledge, and performance during training. Computers in Human Behavior 2002;18:241-55.

Tekinarslan E. Eğitimciler için temel teknoloji yeterlikleri ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 2008;7(26):186-205.

Thede LQ. Computer in Nursing. Lippinoctt Company, Philadelphia. 1999. s. 238-249.

Topkaya ZE. Pre-service english language teachers’ perceptions of computer self-efficacy and general self-efficacy. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2010;9(1):143-56.