HEMŞİRELİK YÜKSEK OKULU ÖĞRENCİLERİNİN DUYGUSAL YÜZ İFADELERİNİ TANIMA BECERİLERİ VE ÖĞRETİMİN ÖĞRENCİLERİN BECERİLERİNİ GELİŞTİRMEYE ETKİSİ

Öz Bu çalışma, öğrencilerin duygusal yüz ifadelerini tanıma düzeylerini belirlemek ve duygusal yüz ifadelerini tanıma becerisini geliştirmeye yönelik yapılan öğretimin etkinliğini değerlendirmek amacı ile yapılmıştır. Araştırma, tanımlayıcı, öntest-sontest kontrol gruplu deneme modeli ile yarı deneysel olarak yapılmıştır. Araştırmaya, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu’nda 2001– 2002 öğretim yılında birinci ve dördüncü sınıflarda öğrenimlerini sürdüren toplam 160 öğrenci alınmıştır. Veriler, öğrencilerden soru formu ve Dökmen tarafından geliştirilen "Duygusal Yüz İfadelerini Teşhis Testi" (YİTT) aracılığı ile toplanmıştır. Değerlendirmede yüzdelik hesaplamalar, t testi, Kruskal Wallis varyans analizi, korelasyon testi ve Mann Whitney-U testi kullanılmıştır Çalışmada, birinci ve dördüncü sınıf öğrencilerinin duygusal yüz ifadelerini anlama becerileri arasında anlamlı fark olmadığı bulunmuştur. Deney grubu ile kontrol grubunda yer alan öğrencilerin sontest puan ortalamaları arasında ileri düzeyde ve deney grubu lehine fark olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, deney grubunda bulunan öğrencilerin ön-test puan ortalamaları ile son-test puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı iken, kontrol grubunda bu fark anlamlı bulunmamıştır.

___

Akdur R (1996). Sağlık Bilimlerinde Araştırma ve Tez Yapma Rehberi. Ankara. Aksakoğlu G (2001). Sağlıkta Araştırma Teknikleri ve Analiz Yöntemleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası, İzmir.

Ambody N, Koo J, Rosenthal R et al. (2002). Physical therapists "Nonverbal communication predicts geriatric patients" health outcomes. Psychology and Aging 17(3):443-452.

Baltaş Z, Baltaş A (2000). Bedenin Dili. Onüçüncü Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul. Beydoğan HÖ (2001). Öğretimi Planlama ve Değerlendirme. Birinci Baskı, Eser Ofset, Erzurum.

Birol L (2002). Hemşirelik Süreci. Beşinci Baskı, Etki Matbaacılık, İzmir.

Büyüköztürk Ş (2001). Deneysel Desenler Öntest-Sontest Kontrol Grubu Desen ve Veri Analizi. Öncü Basımevi, Ankara.

Carpenito LJ (1999). Handbook of Nursing Diagnosis. Çev. Editörü: Firdevs Erdemir, Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Yedinci Baskı, Nobel Kitabevleri, İstanbul. Davies P (1994). Nonverbal communication with patient. British Journal of Nursing 3(5):220-3.

Dökmen Ü (2001). Sanatta ve Günlük Yaşamda İletişim Çatışmaları ve Empati. Onyedinci Baskı, Sistem Yayıncılık, İstanbul.

Dökmen Ü (1986). Yüz ifadeleri konusunda verilen eğitimin duygusal yüz ifadelerini teşhis etme becerisi ve iletişim çatışmalarına girme eğilimi üzerindeki etkisi.

Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Erdal E (1998). Hemşirelikte Temel İlke ve Uygulamalar. İkinci Baskı, Dağaşan Ofset, İzmir .

Erdem Y, Akdoğan E (1998). Hemşirelerin duygusal yüz ifadelerini anlayabilme becerileri. Yeni Tıp Dergisi 15(5): 280-282.

Eti Aslan F (2002). Ağrı değerlendirme yöntemleri. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 6(1):10.

Freixa GJ, Marcos SM (1999). Nonverbal communication by the presurgical patient. Revista De Enfermeria 22(2): 103-10.

Gordon T, Edwards WS (1997). Doktor Hasta İşbirliği. Çev. Editörü:Emel Aksay, Sistem Yayıncılık, İstanbul.

Helfer R (1970). An objective comparison of the pediatric interviewing skills of freshman and senior medical student. Pediatrics 45:623-627.

Huang Y, Tang S, Helmeste D et al. (2001). Differantial judgement of static facial expressions of emotions in three cultures. Psychiatry Clinical Neurosciences 55(5):479-83.

Karasar N (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Yedinci Baskı, Sim Matbaası, Ankara.

Kocaman G (1994). Ağrı: Hemşirelik Yaklaşımları. Birinci Baskı, Saray Yayıncı- lık, İzmir.

Mann DP (1975). An investigation of the effects of a training program for female student nurses in the recognition of emotion in the facial region. Kansas State University, PhD. Psychology.

Misae RN, Vickie A, Lambert RN (2002). Communication effectiveness of nurses working in a variety of settings within one large university teaching hospital in western Japan. Nursing and Health Sciences 4(4):149.

Pease A (2001). Body Language. Çeviri Editörü: Yeşim Özben, Dördüncü Baskı, Rota Yayıncılık, İstanbul.

Poole GD, Craig KD (1992). Judgements of Genuine, suppressed, and faked facial expression of pain. Journal of Personality and Social Psychology 63(5): 797-805.

Robertson AK (1999). Etkili Dinleme. Çeviri Editörü: Sabri Yarmalı, Birinci Baskı, Hayat Yayınları, İstanbul.

Schober O (2001). Beden Dili: Davranış Anahtarı. Çev. Editörü: Süeda Özbent, Dördüncü Baskı, Arion Yayınevi, İstanbul.

Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V (1997). Biyoistatistik. Şahin Matbaacılık, Ankara. Terakye G (1998). Hasta Hemşire İlişkileri. Zirve Ofset, Ankara.

Velioğlu P (1999). Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar, Alaş Ofset, İstanbul.