DEDİKODU VE SÖYLENTİ TUTUMU ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ

Amaç: Bu çalışma, kişilerin dedikodu ve söylentiye ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir ölçme aracı geliştirme amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Verilerin toplanmasında, araştırmacı tarafından uzman görüşleri doğrultusunda oluşturulan dört alt boyutlu (tanılama, nedenler, etkilenme ve tepkiler) 88 maddelik taslak ölçek 572 gönüllü hemşireye uygulanmıştır. Bulgular: “Dedikodu ve söylenti tutumunu belirlemek için geliştirilen ölçek geçerli ve güvenir bir araç mıdır?” sorusuna yanıt arayan çalışmada, kapsam geçerlik indeksi .80’nin, madde toplam puan korelasyon değeri .30’un, faktör yükü .30’un altında olan 27 madde elenerek madde sayısı 61’e düşürülmüştür. Yapılan analizler sonucunda ifadelerin kapsam geçerlik indeksinin .83-100, faktör yüklerinin .30-.84, madde toplam puan korelasyonlarının .39-.83, alt boyutlara ait iç tutarlılık katsayılarının .77-.90 arasında değiştiği bulunmuştur. Sonuçlar: Çalışma sonucunda “Dedikodu ve Söylenti Tutumu Ölçeği”nin öngörülen dört alt boyutlu yapısı doğrulanmıştır. Ölçek, alt boyutların tümünde istendik düzeyde uyumlu, tanılama alt boyutunda güvenilir, diğer alt boyutlarda ise yüksek derecede güvenilir bir ölçme aracıdır.

Anahtar Kelimeler:

İletişim, tutum, geçerlik ve güvenirlik.

Development of The Gossip and Rumor Attitude Scale Purpose: This study was carried out in order to develop a scale to determine the attitudes of people about gossip and rumors. Methods: The data were collected by draft scale form which was created and presented by the researcher to the expert opinion. The sampling was created with 572 volunteers. It consisted of four subscales and 88 items. Results: In this study it was focused on “Is the scale that was developed for determining the attitudes of gossip and rumors valid and reliable?”. According to the results of the analysis, 27 items were eliminated because of content validity indexes were under .80, item-total point correlations were under .30 and factor burdens were under .30 and a total of 61 items remained back. The scale was designed in four subscaled structure (identification causes, effects and reactions), and its content validity indexes were between .83-1.0, factor burdens were between .30-.84, item-total point correlations were between .39-.83 and inner coherence of subscales were between .77-.90. Conclusions: For the gossip and rumor attitude scale, four subscaled structure was predicted, and it was confirmed. The scale is compatible with desirable level in all subscales, reliable in identification subscale, and high degree of reliable in the other subscales.

Keywords:

Communication, atitude, reliability and validity.,

PDF

___

Akgül A, Çevik O. İstatistiksel Analiz Teknikleri “SPSS İşletme Yönetimi Uygulamaları”. 2. Baskı. Ankara:2005. p.440-55.
Büyüköztürk Ş, Kılıç EK, Akgün ÖE, Karadeniz Ş ve Demirel F. Güvenirlik. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 5. Baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2010. p.109-24.
Difonzo N, Bordia P, Rosnow RL. Reining in Rumors. Organizational Dynamics 1994;23(1):47-62.
Difonzo N, Bordia P. How Top PR Professionals Handle Hearsay: Corporate Rumors, Their Efeccts and Strategies to Manage Them. Public Relations Review 2000;26(2):173-90.
Difonzo N, Bordia P. Corporate Rumor Activity, Belief and Accurary. Public Relations Review 2002;28(1):1-19.
Difonzo N, Bordia P. Rumor, Gossip and Urban Legends. Diogenes 2007;54(1):19-35.
Eroğlu E. Yöneticilerin Dedikodu ve Söylentiye Yönelik Davranış Biçimlerinin Belirlenmesi (Arfor Taşıma Hizmetleri A.Ş.’de Bir Uygulama). Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2005;7(13):203-18.
Harrington D. Confirmatory Factor Analysis. New York: Oxford University Press; 2009. p.21-100.
Kapferer JN. Oynak Bir Fenomen. Dedikodu ve Söylenti: Dünyanın En Eski Medyası. Çev. Işın Gürbüz, İstanbul: İletişim Yayınları; 1992. p.11-32.
Kılıçlıoğlu DC. Gizli Sarsıntı; Dedikodu. Yenibiriş Dünyası.com Dergisi 2008;16(2):5-11.
Koçel T. İletişim. İşletme Yöneticiliği. 11. Baskı. İstanbul: Arıkan Basım Yayın Dağıtım Ltd Şti.; 2007. p.403-24.
Michelson G, Mouly VS. Do Loose Lips Sink Ships? The Meaning, Antecedents an Consequences of Rumour and Gossip Organisations. Corporate Communications: an International Journal 2004;9(3):189-201.
Rosnow RL, Foster EK. Rumor and Gossip Research. American Psychological Association Online 2005;19(4):1-4.
McGartland Rubio D, Berg-Weger M, Tebb SS, Lee ES, Rauch S. Objectifying Content Validity: Conducting a Content Validity Study in Social Work Research. Social Work Research 2003;27(2):94-104.
Solmaz B. Söylenti ve Dedikodu Kavramı. Kurumsal Söylenti ve Dedikodu, Türkiye’deki İşletmeler Üzerine Bir Uygulama. Konya: Tablet Yayınları;2004. p.21-51.
Şimşek ÖF. Temel Kavramlar ve Uygulama Alanları. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınevi;2007. p.1-68.
Tavşancıl E. Ölçme İle İlgili Temel Kavramlar. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi. 4. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım;2010. p.3-58.
Thomas SA, Rozell EJ. Gossip and Nurses: Malady or Remedy?. Health Care Management 2007; 26(2):111-5.
Waddington K, Fletcher C. Gossip and Emotion in Nursing and Healt-Care Organizations. J Health Organ Manag 2005;19(4/5):378-95.
Wert SR, Salovey P. ASocial Comparison Account of Gossip. Rev Gen Pyschol 2004;8(2):313-8.