CİNSEL EĞİTİMDE EBEVEYNLERİN YERİ: NE YAPIYORLAR, NE YAŞIYORLAR?

Öz Bu araştırma, ebeveynlerin cinsellikle ilgili konularda çocuklarıyla olan iletişimleri ve yaşadıkları durumları belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma, Ankara’nın sekiz merkez ilçesinden seçilen toplam sekiz ortaöğretim okulunda yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini belirlenen okullardaki öğrencilerin (18 327 öğrenci) ebeveynleri oluşturmuştur. Örneklem ise bu evrenden seçilen 376 öğrencinin ebeveyni olarak bulunmuştur (752 ebeveyn). Okulların rehber öğretmenlerinin denetiminde eşit sayıda lise 1, 2 ve 3. sınıf öğrencisine, ebeveynlerine iletilmek üzere hazırlanan soru formu dağıtılmıştır. Ancak örneklemin %72.6’sına (546 ebeveyn) ulaşılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik ve x2 önemlilik testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları ebeveynlerin cinsellikle ilgili ilk bilgilerini arkadaşlarından aldıklarını ve %56.4’ünün cinsellikle ilgili konulardaki bilgilerini yeterli bulduklarını göstermiştir. Ancak ebeveynlerin %36.3 gibi önemli bir kısmının çocuklarının cinsellikle ilgili sorularını yanıtlarken kendilerini bilgi yönünden yetersiz hissettikleri saptanmıştır. Ayrıca ebeveynlerin %37.6’sının cinsellikle ilgili konuları çocuklarıyla rahat bir şekilde konuşamadıkları, tamamına yakınının profesyonel bir kişi ve merkezden yardım almadığı ve çocuklarını konu ile ilgili profesyonel kişi ya da kuruma yönlendirmedikleri belirlenmiştir. Ebeveynlere çocukları tarafından sorulan sorular incelendiğinde, ilk sırada kız-erkek arkadaşlığının yer aldığı, bunu ergenlik dönemi fiziksel ve psikolojik değişikliklerin izlediği belirlenmiştir. Ayrıca çocukların cinsellikle ilgili soruları daha çok annelerine sordukları bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler:

Cinsel eğitim, ebeveynler

___

Ardıç F (1992). Ankaranın İki Lisesindeki Adölesanların Üreme Sağlığı Konusunda Bilgi ve Tutumları Üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Programı, Ankara.

Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu (1997). Türk Ailesinde Adölesanların Sorunları. Takav Matbaacılık, Ankara

Diiorio C, Kelley M, Hockenbery-Eaton M (1999). Communication about sexual issues:mothers, fathers, and friends. Journal of Adolescent Health 24 (3):181-189. FPQ for Sexual and Reproductive Health. www.fpq.asn.au/resources/withinreach.html. Last update january 2001, acessed:14 Mart 2002.

Gölbaşı Z (2002). Adölesan Kızlara Yönelik Okula Dayalı Üreme Sağlığı Eğitiminin Etkinliği. Yayınlanmamış Doktora Tezi Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Hassan EA, Creatsas GC (2000). A develpoment milestone or risk-taking behavior? The role of health care in the prevention of sexuality transmitted diseases. Journal of Peadiatric and Adolescent Gynecology 13 (3):119-124.

Jordan TR, Price JH, Fitzgerald S (2000). Rural parents’communication with their teen-gers about sexual issues. The Journal of School Health 70 (8):338-344.

Lehr S, Diiorio C, Dudley WN et all (2000). The relationship between parentadolescent communication and safer sex behaviors in college students. Journal of Family Nursing 6:180-196.

Meschke LL, Bartholomae S, Zentall SR (2000). Adolescent sexuality and parentadolescent processes: promoting healthly teen choices. Family Relations 49:143-154.

Miller KS, Kotchick BA, Dorsey S, et al (1998). Family communication about sex: what are parents saying and are their adolescents listening?. Family Planning Perspectives 30 (5):218-222 and 235.

Raffaelli M, Bogenschneider K, Flood MF (1998). Parent teen Communication about sexual topics. Journal of Family Issues 19 (3) :315-333. Sexuality Education in the Schools: Issues and Answers. http://www.pptc.org/education/schoolsexed. htm/ acessed: 11 mart 2002. Sexual relations among young people in developing countries:Evidence from WHO case studies 2001. http://www.who.int/childadolescent-health/news.htm. Accessed: 24 Mayıs 2002.

Sezgin B, Akın A (1998). Adölesan Dönem Üreme Sağlığı. Sağlık ve Toplum 8 (3-4): 27- 32. Snegroff S (2000). No sexuality education is sexuality education. Family Planning Perspectives 32 (5): 257-258.

Tapan M (1995). İzmir İlinde Adölesanlarda Aile Hayatı Üreme Sağlığı Konusunda Bilgi ve Tutum Araştırması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Young Pistella CL, Bonati F (1998). Comminication about sexual behaviror among adolescent women, their family and peers. Families in Society: The journal of Contemporary Human Services 79 (2) :206310.