Ermenistan ve Kıbrıs Sorunu Bağlamında Türk Dış Politikası ve Sivil Toplum Kuruluşları

Günümüzde devletlerin uluslararası sistemde yegane aktör olmadığı kabul edilen bir gerçekliktir. Gerek uluslararası kurum ve kuruluşlar gibi devlet düzleminin üzerindeki aktörler, gerekse, askeri ve sivil bürokrasi, medya ve sivil toplum kuruluşları gibi alt toplumsal aktörler dış politikada karar verme süreçlerinde etkin rol oynamaktadırlar. Bu aktörler devletin karar süreçlerine ayrı ayrı etkide bulundukları gibi birbirlerini etkilemek suretiyle de dış politika karar çıktılarına katkıda bulunmaktadırlar. Türk dış politikasının uzun yıllardır gündeminden düşmeyen iki sorunu olan Kıbrıs konusu ve Ermenistan'la ilişkilerde de son dönemde STK'lar ön plana çıkmaya başlamışlardır. Bu çalışma devletlerin dış politika oluşum sürecinde tek aktör olmadığı gerçeğinden hareketle sivil toplum kuruluşlarının(STK) genelde Türk dış politikası, özelde ise Ermenistan ve Kıbrıs sorununa yaklaşımını analiz etmeyi hedeflemektedir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Öncelikle genel olarak STK'ların Türk dış politikasındaki rolleri ve birtakım sorunlar analiz edilecek, ardından Türkiye-Ermenistan İlişkileri ve son olarak da Kıbrıs sorunu bağlamında STK'ların yaklaşımları ve sürece katkıları incelenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Sivil Toplum Kuruluşu, Ermenistan, Kıbrıs

Ermenistan ve Kıbrıs Sorunu Bağlamında Türk Dış Politikası ve Sivil Toplum Kuruluşları

It is is an established fact that states are not the only actors in international system. Both international actors such as institutions and organizations acting above state level and sub-societal actors such as the military and civilian bureaucracy, the media and society organizations play active roles in the decision-making processes of foreign policy. Not only do such actors have an individual impact on decision-making process of the states, they also make contributions to the foreign policy outcomes by affecting one another. During the recent decade, Turkey's civil society organizations (CSO) have undertook a greater role in “the Cyprus issue and relations with Armenia”,which have been two main problem areas of Turkish foreign policy for many years. This study aims to analyze the CSOs' approach to Turkish foreign policy in general and to the Cyprus issue and the relations with Armenia in particular. The study consists of three parts. First, the roles of CSOs in Turkish foreign policy and some problems of these roles will be analyzed. The second section examines the role of CSOs in Turkey-Armenian relations. The last section focuses on the approaches and contributions of CSOs in Cyprus issue.

Keywords:

Turkey's Foreign Policy Civil Society Organization, TurkeyArmenian Relations, Cyprus Question,

PDF

___

ATO (2004), “ATO Başkanı Aygün: Annan Hayatının Romanını Yazmış” http://www.atonet.org.tr/yeni/index.php?p=163&l=1, 17.12.2009
DOĞAN Erhan ve Semra CERİT MAZLUM (2006), “Türkiye'nin Dış Politikası: Yeni sorunlar ve Yeni Aktörler”, Sivil toplum ve Dış Politika, Doğan, E. ve S. Mazlum (der.), Bağlam Yayınları, İstanbul, s. 11-22.
GÜRPINAR, Bulut (2006), “Türk Dış Politikasında Bir Aktör: TÜSİAD”, Sivil Toplum ve Dış Politika, Doğan, E. ve S. Mazlum (der.), Bağlam Yayınları, İstanbul, s. 233-253
KUT, Şule (1998), “Türkiye'nin Soğuk Savaş Sonrası Dış Politikasının Anahatları”, En Uzun On Yıl: Türkiye'nin Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Gündeminde Doksanlı Yıllar, Gencer Özcan ve Şule Kut (der.), Boyut Yayınları, İstanbul, s. 45-64.
ÖZCAN, Gencer (2004), “Türkiye Dış Politikası'nda Algılamalar, Karar alma ve Oluşum Süreci”, Türk Dış Politikasının Analizi, Faruk Sönmezoğlu (der.), 3. Baskı, Der Yayınları, İstanbul, s. 829-895.
RUBIN, Barry (2002) “Türkiye'nin Yeni Dış Politikasını Anlamak”, Günümüzde Türkiye'nin Dış Politikası, Barry Rubin, Kemal Kirişçi (der.), Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
SETA (2009), “Türkiye-Ermenistan İlişkileri Çalıştayı Raporu”, SETA Vakfı, Haziran
STGM (2010), “Türkiye ve Ermenistan'dan STÖ'ler Erivan'da Biraraya Geldi”, http://www.stgm.org.tr/faaliyetler.php, 09.09.2010
TESEV(2001), TESEVDönemsel Kıbrıs İncelemesi, Temmuz, Aralık.
TESEV(2002), TESEVDönemsel Kıbrıs İncelemesi, Mart, Temmuz, Eylül.
Türk-İş (2003), Türk-İş Yönetim Kurulu Açıklaması. (Türk-İş Basın Danışmanı'ndan temin edilmiştir.)
TÜSİAD, (2003), Basın Bülteni, 11 Mart.
TÜSİAD, (2008), “TÜSİAD: Türkiye'nin Kafkasya açılımı Ermenistan'ı da İçerecek Şekilde Desteklenmelidir”, Eylül, http://www.tusiad.org/FileArchive/basin_bulteni_ 2008_67.pdf,21.08.2010
TÜSİAD, (2009) TÜSİAD: “Türkiye ile Ermenistan Arasında İmzalanan Protokoller İki Ülke Arasındaki Normallşmenin Sağlanması Bakımından Büyük Önem Taşımaktadır”, 12 Ekim, http://www.tusiad.org/FileArchive/basin_bulteni_2009_85.pdf ,18.02.2010
USAK (2008a), “Kıbrıs Sorununa Alternatif Açılımlar: Çok Bileşenli Adım Modeli”,http://www.usak.org.tr/makale.asp?id=725, 16.09.2010
USAK (2008b), “USAK AB Uzmanlarından Kıbrıs Konulu Uluslararası Konferans”, http://www.usak.org.tr/hyazdir.asp?id=48 ,16.09.2010
UZUN, Ezgi (2010), “Türkiye-Ermenistan İlişkilerinin Normalleşmesi Sürecinde Yeni Bir Aktör: Türk Düşünce Kuruluşları”, Boğaziçi Üniversitesi Lisanüstü Konferansı Tebliğ Metni, İstanbul.
http://www.politikamerkezi.org.tr/tr/calismalarimiz/konferanslar/220-turkiye ermenistaniliskileri-normallesme-sureci, 06.12.2009
http://www.tesev.org.tr , default.asp?PG=DPL02TR01, 12.06.2010
http://www.tesev.org.tr , default.asp?PG=DPL02TR01, 15.06.2010
http://www.tesev.org.tr/default.asp?PG=IYO00TR01, 16.10.2010
Hürriyet (2004a), Denktaş'a Destek Mitingi, http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=218604, 18.04.2010