Bir Kamu Kuruluşunda Çalışanların Liderlik Algıları: Olgubilimsel Bir Yaklaşım

Öz Bu çalışmada liderlik tarzı yaklaşımlarından en ön plana çıkanlardan biri olan Kurt Lewin, Ron Lippitt ve Robert White’ın Iowa Üniversitesi’nde yaptıkları çalışmalar sonucunda geliştirdikleri Demokratik, Otokratik ve Serbestiyetçi liderlik tarzları dikkate alınarak, enerji sektöründe faaliyet gösteren bir kamu kuruluşunda çalışanların liderlik algılarını ve beklentilerini ortaya çıkarmaya çalışılmıştır. Transandantal olgubilim yaklaşımını kullandığımız araştırmamızda ölçüt örnekleme yöntemi ile tespit edilen dokuz kamu çalışanıyla yarı yapılandırılmış mülakatlarla verileri toplayarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak, kamu çalışanı katılımcıların ‘’yöneticilerinin otokratik bir liderlik tarzı benimsedikleri algısını taşıdıkları, bunun yanı sıra iletişim kanalları açık, demokratik ve katılımcı bir liderlik anlayışı ile kurumlarının daha başarılı olacağını, diğer bir ifadeyle yöneticilerinden demokratik liderlik tarzına uygun davranışlarda bulunmalarını bekledikleri’’ tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

PDF

___

Bryman, A. (1992). Charisma and leadership in organizations. London: Sage.
Burns, J.M. (1978). Leadership. New York: Harper & Row.
Creswell, J. W. (2007), Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Demirtaş, H. ve Güneş, H. (2002). Eğitim yönetimi ve denetimi sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.
Erçetin, S. (2000). Lider sarmalında vizyon (genişletilmiş ikinci baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
Eren, Veysel. (2002). Kamu Yönetiminde Bir Rekabet Aracı Olarak Hizmet Karşılaştırması Yoluyla Yenilik ve Başarı Geliştirme. Amme İdaresi Dergisi, 35 (2), 56-70.
Gül, S.K. (2012). Kitap incelemesi: 360° polis liderliği ve liderlik eğitimi. Polis Bilimleri Dergisi, 14 (3), 123-126.
Hemphill, J. K. ve Coons, A. E. (1957). Development of the leader behavior description questionnaire. In R. M. Stogdill ve A. E. Coons (Ed.), Leader behavior: Its decription and measurement (pp. 6-38). Ohio State University, Columbus: Bureau of Business Research,.
House, R. J. (1977). A 1976 theory of charismatic leadership. In J.G. Hunt and L.L. Larson (Eds.), Leadership: The cutting edge (pp. 189-207).
Carbondale: Southern Illinois University Press.
Jacobs, T. O. ve Jaques, E. (1990). Military executive leadership. In K.E. Clark ve M. B. Clark (Ed.), Measures of leadership (pp. 281-295). West Orange, NJ: Leadership Library of America.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2006). Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi.
Katz, D. and Kahn R. L. (1978). The social psychology of organizations (2nd ed). New York: John Wiley.
Keçecioğlu, T. (1998). Liderler ve liderler: Değişim yolunda iyi bir öğrenci ve öğretmen. İstanbul: Kal-Der Yayınları No:24.
Koçel, T. (2001). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Lewin, K., Lippitt, R., & White, R. K. (1939). Patterns of aggressive behavior in experimentally created social climates. Journal of Spcial Pscyhology, 10, 271-301.
Moerer-Urdahl, T. and Creswell, J. W. (2004). Using transcendental phenomenology to explore the "ripple effect" in a leadership mentoring program. International Journal of Qualitative Methods, 3 (2), 1-28.
Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Northouse, P.G. (2007). Leadership: theory and practice (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Önderoğlu, S. (2010). Örgütsel adalet algısı, iş aile çatışması ve algılanan örgütsel destek arasındaki bağlantılar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Sosyal Psikoloji) Anabilim Dalı, Ankara.
Özdevecioğlu, M. (1995). Organizasyon kültürü. M. Özel (Editör). Stratejik yönetim ve liderlik (2. Baskı), 120-127.
Özdevecioğlu, M. ve Kanıgür, S. (2009). Çalışanların ilişki ve görev yönelimli liderlik algılamalarının performansları üzerindeki etkileri. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (16), 53-82.
Özsalmanlı, A. Y. (2005). Türkiye'de kamu yönetiminde liderlik ve lider yöneticilik. Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 137-147. http:/yordam.manas_kg/ekitap/ pdf/manasdergi/sbd/sbd13/sbd-13-13-pdf
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Rauch, C. F. and Behling, O. (1984). Functionalism: Basis for an alternate approach to the study of leaderhip. In J. G. Hunt, D. M. Hosking, C. A. Schriesheim and R. Stewart (Ed.). Leaders and managers: International perspectives on managerial behavior and leadership (pp. 45-62). Elmsford, NY: Pergamon Press.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. V. (2005). Örgütsel psikoloji. Bursa: Alfa Aktüel Basım Yayın Dağıtım.
Schein, E. H. (1992). Organizational culture and leadership (2nd ed.). San Francisco: Jossey-Bass.
Stogdill, R. M. (1974). Handbook of leadership: A survey of the literature. New York: Free Press.
Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu ve özel sektör örgütlerinde liderlik davranışı özelliklerinin belirlenmesine yönelik bir alan çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (14): 1-16. http://www.esosder. com/dergi/1401-16.pdf.
Yeşilyurt, P. (2007). Türk ve İtalyan yöneticilerin liderlik tarzları: Türkiye'de faaliyet gösteren Türk-İtalyan ortak girişimlerinde bir uygulama.
Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü- sü İşletme Anabilim Dalı, Adana.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yukl, G. (2010). Leadership in organizations (7th ed.). Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall.
Yüksel, M. M. (2006). Karizmatik lider örneği olarak Hz. Ömer. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.