SOĞUK SAVAŞ SONRASI KOSOVA’DA YÜKSELEN ETNİK MİLLİYETÇİLİK VE BALKAN GÜVENLİĞİ

Öz Bu çalışmada, etnik milliyetçiliklerin yükselişi bağlamında Kosova’da yaşanan etnik çatışma ve bu çatışmanın bölge güvenliğine etkisi incelenecektir. Çalışmada metodolojik olarak, “tarihsel karşılaştırmalı araştırma yöntemi” kullanılacaktır. Kosova sorunun tırmanmasında ve savaş halini almasında etnik milliyetçiliğin rolünün ne olduğu ve çatışma sürecini ve Balkan coğrafyasının güvenliğini nasıl etkilediği çalışmanın temel problematiğini teşkil etmektedir. Bu bağlamda, etnik çatışmalar karşısında küresel aktörlerin aldığı pozisyon ve sürece ilişkin politik tavırları da çalışmanın kapsamı dâhilindedir. Kosova’da çatışmayı arttıran en önemli etken birbirine alternatif ve tenakuzunu içeren iki tarih yazımı ve coğrafya tasavvurunun bölge üzerindeki egemenlik iddiasıdır. Bu noktada, saldırgan ve etnik temizliğe yönelik Sırp milliyetçiliği ile Makedonya’nın kuzeyiyle birlikte Kosova’yla bütünleşme arzusu içerisinde olan Arnavut milliyetçiliği, Yugoslavya egemenliğinde görece çatışmasızlık durumunu ihtiva eden Balkanların politik atmosferinin değişmesine sebebiyet vermiştir. Bununla birlikte, Balkanların güvenlik ikliminde değişen hava, ABD merkezli NATO ile Rusya arasında da politik gerilimi tetiklemiştir. Özellikle Kosova’nın bağımsızlığını ilan etmesiyle birlikte sorun farklı bir merhale kazanarak, hem bölgesel hem de küresel boyutlarda Balkan güvenliğini etkilemiştir.   

___

Anderson, B. (2006). Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism, London and New York: Verso.

Calhoun, C. (2012). Milliyetçilik, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.

Cohen, L. J. (1999). The Politics of Despair: Radical Nationalism and Regime Crisis in Serbia, Simon Fraser University, British Columbia.

Daskalovskı, Z. (1999). Towards an Integral Theory of Nationalism? Case-Study Kosovo. Internatioal Journal on Minority and Group Rights, 6(4).

Emin, N. (2014). Arnavutluk Siyasetini Anlama Klavuzu, İstanbul: SETA Yayınları.

Fukuyama, F. (1992). The End of History and the Last Man, New York: The Free Press.

Hobsbawn, E. (2004). Inventing Traditions, ed. E. Hobsbawn and R. Ranger. The Invetion of Tradition, Cambridge: Cambridge Press, pp.1-14.

Kut, Ş. (2005). Balkanlar’da Kimlik ve Egemenlik, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Larrabee, F. S. (1997). Russia and the Balkans: Old Themes and New Challenges, der. Vladimir Baranovsky, Russia and Europe The emerging Security Agenda, Oxford: Oxford University Press.

Lendvaı, P. (1991). Yugoslavia without Yugoslavs: the Root of the Crisis, International Affairs, 67(1).

Levent, Z. (2013). Tarihi Süreçte Kosova. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 52, ss. 853-874.

Mazlum, İ. (2003). Çevre ve Güvenlik İlişkisine Tanımsal Bir Yaklaşım, Ayhan Kaya ve G. Göksu Özdoğan (der), Uluslararası İlişkilerde Sınır Tanımayan Sorunlar, İstanbul: Bağlam Yayınları.

Malcolm, N. (1999). Kosova: Balkanları Anlamak İçin. Çev. Özden Arıkan, 1. Baskı, İstanbul: Sabah Kitapçılık.

Motyl, A. (2001). Encyclopedia of Nationalism: Leaders, Movements and Concepts V.2, London: Academic Press.

Progonat, E. (2013). Etnik Arnavutların Arnavutluk Dış Politikasında Etkisi, Karadeniz Araştırmaları Dergisi. S.37, ss.159-182

Radan, P. (2002). The National Question and Internal Administrative Borders in Yugoslavia, The Break up of Yugoslavia and International Law, New York.

Ramet, S. P. (1992). War in the Balkans. Foreign Affairs, 71(4). pp. 79-98

Rehn, O. (2007). Avrupa’nın Gelecek Sınırları, çev. Onur Şen ve Hasan Kaya, 1. Baskı, İstanbul, 1001 Kitap.

Sellıs, M. S. (2000). The Consequences of the Kosovo conflict on Southeastern Europe. The International Lawyer, 34(4), pp. 1193-1221.

Smith, A. D. (1999). Myths and Memories of the Nation. New York: Oxford University Press.

Smith, A. D. (2010). Milli Kimlik (Altıncı Baskı). (Çev. B. S. Şener). İstanbul: İletişim Yayınları. (Eserin orijinali 1991 yılında yayımlandı).

Tılıç, D. L. (1999). Milliyetçiliğin Pençesindeki Kartal: Kosova, 1. Baskı, Ankara: Ümit Yayıncılık.

Tuncer, F. F. (2019). Discussion About The Ottoman Image In Kosovo’s History Writing: Kosovo War And Skanderbeg. Akademik Hassasiyetler. (6)11, ss.127-145.

Ünal, H. (1998). Balkanlarda Geniş Arnavut Meselesi ve Türkiye. Avrasya Dosyası. Ankara, 4, S. 1-2.

Weinreich, P., Bacova V. ve Rouger N. (2003). Basic Primordialism in Ethnic and National Identity, ed. P. Weinreich ve W. Saunderson, Analysing Identity, London ve Newyork: Routledge, pp. 115-169.

Yürür, P., (1999). Geçmişten Günümüze Kosova Sorunu, Gazi Üniversitesi Yayınlanmış Yüksek lisans Tezi, Ankara.

Yılmaz, M. (2005). Kosova, İstanbul: İlke Yayıncılık.