Günümüz, yeni yerel sürdürülebilir kalkınma anlayışı, pek çok dinamik gözetilerek harekete geçirilebilir. Bunlar arasında, yerel ürünlerin belirli standardizasyonlar altında geniş kitlelere ulaştırılması, çevre bilincinin üretimin her aşamasında gözetilmesi, sağlık ve hijyen koşullarının sağlanması, ithalat bağımlılığının azaltılması, öncelik dezavantajlı gruplar olmak üzere istihdamın artırılması, değer oluşturan ürünlerin yerel üretimle harmanlanması, değişen ve gelişen yeni neslin yeni yerel üretimi sahiplenmesinin sağlanması vb. dinamikler sayılabilir. Bütün bu gelişen anlayış kümesi içinde bazı aktörlerin değişimi, gerekenlerin birleştirilmesi, yeni rol dağılımının gerçekleştirilmesi, yeni kalkınma anlayışına uygun hale dönüştürülmesi gerekli hale gelmiştir. Çalışma, ticaret odaları, sanayi odaları ile ticaret ve sanayi odaları çerçevesinde, daha çok tarımsal yapı içinde görülen üretici birlikleri benzeri bir yapının yeni yerel sürdürülebilir kalkınma anlayışına uygun şekilde dönüşümünün tahlil ve değerlendirilmesini içermektedir. Tahlilde kullanılan yöntem ise, işletmelerde; yer seçimi, tedarikçi seçimi gibi tercih belirleme yöntemi olarak, iktisatta; öncelik belirleme ve uygunluk tercihlerinde kullanılmaya başlayan Analytic Hierarchy Process (AHP), çalışmamızda Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) Üretici Birlikleri (ÜB) kriterlerinin ağırlıklı önem sıralaması için uygulanmıştır. Gelecek dönem ihracat hedeflerine ulaşmak ve orta gelir tuzağına düşmekten kurtulmak için, gerekli mevzuat değişiklikleri yapılarak, yapısal sorunlara çözüm öneri öncelikleri oluşturulmuştur. Uygulama özel sektör ve kamu ile sivil toplum kuruluşları üst düzey yöneticilerinin birebir anket uygulanması neticesinde, her bir sorunun aritmetik ortalaması dikkate alınarak diğer kriterler ile ağırlıkları karşılaştırma yapmak için normalize edilmiştir. Bu elde edilen sonuçlar Super Decision programı yardımıyla öncelik kriter belirlemesi yapılmıştır. Uzman görüşleri neticesinde analizler netlik kazanmış ve öncelik kriter tercihlerinde önemli katkılar gözlenmiştir.

Recent new local development comprehension may be motivated by lots of dynamics regarded. Transportation of local products to people under determined standardizations, regarding of environment awareness in every stage of production, assuring health and sanitary measures, decreasing of import dependence, increasing employment beginning from disadvantaged groups, harmonization of worth products with local production, possession of new local production by changing and developing new generation are some dynamics that may be counted. Changing of some factors, uniting of necessities, new role distribution, convenient transformation towards new local development have been necessary. The study includes an analysis and evaluation of a structure that resembles to producer association (PA)occurs mostly agricultural structure in the frame of trade chambers, industry chambers and trade and industry chambers. Analytic Hierarchy Process (AHP) which h as been started to use in economics for priority determination and convenience is used in the study that is also used as a process of location choice, supplier choice, etc. The AHP process is implemented for weighted significance ranking of small and medium enterprises (SMEs) and producer associations criteria. Solution offer priorities of structural problems are created with necessary regulation changes to reach next term export targets and get rid of falling to middle income trap. The application is normalized to make comparison with weights of other criteria considering of every arithmetic averages as a result of one-to-one survey of high level managers in private sector and public and non-governmental organizations. Priority criteria determinations of results are made by Super Decision program. Important contributions are observed on priority criteria and analyses have been much clear.