KAZAK TÜRKÇESİNDE “KÖK” KELİMESİ VE BUNA BAĞLI İFADELER

Renklerin doğal kullanımlarından çok insanların renklere yüklediği duygusal yükü yansıtan kullanımlar araştırılmaya değer bir durumdur. İnsanoğlu tabiattaki renkleri, nesneleri, sesleri gerçek yapılarının yanında mutlaka yan yapılarını da ortaya çıkarmıştır. Bu semboller zamanla dini, milli ve manevi değerler kazanmaya başlamıştır. Siyah rengi güç, kuvvet veya kötülük anlarını temsil etmeye başlarken beyaz da devleti, temizliği ve saflığı temsil etmeye başlamıştır. Bütün renklerde bu tür gelişmeler olurken kök rengi de gökyüzü, mavi, yeşil, dua, beddua, olgunluk, hamlık, yokluk, bolluk, saygınlık, kötü insan, sevinme, şaşırma, duruluk, kabalık, sağlamlık, zayıflık ve ölüm ile ilişkilendirilmiştir. İnsan, hayvan, bitki, iklim gibi genel gruplar içerisinde özel ifadelerde kullanılmıştır.

THE WORD “KÖK” AND RELATED EXPRESSION IN KAZAKH TURKISH

It is worth studying the uses of colours that reflect the emotional values, which human beings have attributed to colours rather than the natural uses of colours. Besides the real meanings of colours, objects and sounds in nature, human beings have certainly produced additional meanings. These symbols have gradually begun to gain religious, national and spiritual values. The colour black began to represent power, strength or evil whereas white began to represent the state, cleanliness and purity. Since such developments happened for all colours, the colour "Kök" has become associated with the sky, blue-green, prayer-curse, maturity-crudity, poverty-wealth, reputation-badness, happiness-astonishment, clarity-crassness, health-weakness and death. It is used in special expressions within general groups such as human, animal, plant and climate.