AĞAÇ YAZMA KALIPLARINDA ÖZGÜN DESEN GELİŞTİRME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖRNEK UYGULAMA

Öz Yazmacılık sanatı ile ilgili bazı arkeolojik buluntu ve yazılı kaynaklar olmasına rağmen bu sanatın tam olarak ne zaman ve nerede başladığını söylemek oldukça güçtür. Yapılan arkeolojik çalışmalar ve yazılı kaynaklar, yazma sanatının bir baskı tekniği olması nedeniyle yontma taş ve bronz devrine kadar uzanabileceğini göstermektedir. Baskının başlangıcı olarak bu dönemlerde mum ve kilden yapılan kalıplardaki desenlerin basıldığı objeler ve kalıplar gösterilebilir. Geleneksel yazma kalıpları incelendiğinde desenlerde hakim olan motiflerin çiçekler ve meyveler olduğu görülmektedir. Desen ve kompozisyon olarak doğadaki bu motifler aynen kalıba aktarılmıştır. Genellikle sanatçı ve ustalar yaşadıkları bölgenin özelliklerini kalıplara işlemişlerdir. Bu bağlamda yüzyıllardır aynı ya da birbirine benzer desenler kullanılmış, kalıplar arasındaki farkı sanatçıların veya ustaların el işçiliği oluşturmuştur. Bu araştırmada sanatçıların geleneksel yazma kalıplarına çağdaş yorumlar getirmesi ile kendilerine özgü desenler sergileyebilecekleri düşünülmüş; özgün yazma desenleri geliştirilerek yazmacılık sanatının özünden kopmadan farklı bir etki yaratmak hedeflenmiştir. Soyut çizgilerden nasıl somut özgün desenlere ulaşılacağına dair bir öneride bulunularak örnek bir çalışmaya yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

yazmacılık, desen, motif, tasarım, uygulama

PDF

___

Akbulut, A.S.T. (2016). Ağaç yazma kalıplarına alternatif kalıplar. SDÜ ART-E Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi. Kasım/Aralık16. C:9, S:18, 413-422 Akyıl, S.(2003). Yazmacılık sanatı. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-5 Kaya, R. (1988). Türk yazmacılık sanatı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Genel yayın no: 140. Sanat dizisi:15 MEB (2011). Tokat tahta baskı kalıp hazırlama. El Sanatları Teknolojisi. 215ESB454, Ankara Ok, Ç. (2015). Tokat ilinde geleneksel yazmacılık. (Danışman Yrd. Doç. Dr. Zeynep Gökçesu) Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü El Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Ankara Öz, N.D. (2006). Türk yazmacılık sanatı ve son dönem İstanbul yazmaları. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. Danışman Aydın Uğurlu Öz, N.D. (2015). Yazmacılık sanatımız içinde Hitit eserlerinin yorumu. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanatta yeterlilik eser metni. Danışman Latif Taraşlı Türker, K. (1996) Ağaç baskı Tokat yazmaları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Genel yayın no: 347. Sanat dizisi:47 Uygur, H.K., Koyuncuokca, A., Öz, D. (2017). Bir kültürün son temsilcisi: Mıskıye (Muqsiye) Nasra Şimmes Hindi ve ardından bıraktıkları. Avrasya uluslararası araştırmaları dergisi. C:5, S:11. Temmuz.