Okul Öncesi Çocukların Pazarlama Kavramları Farkındalığının Kırsal Kesimde Yaşayan Çocuklar İle Şehirde Yaşayan Çocukların Karşılaştırılması
Öz
Bu çalışma, kırsal
kesimde yaşayan okul öncesi çocuklar ile kentte yaşayan okul öncesi çocukların
alışveriş deneyimlerini göz önünde bulundurarak, pazarlama kavramları hakkındaki
algılama ve farkındalık düzeylerini belirlemeye yönelik nitel araştırma
sonuçlarını içermektedir. Afyonkarahisar’ın Çay ilçesine bağlı iki beldede 47
çocuk ve Afyonkarahisar kent merkezinde 4 farklı semtte 133 çocuk olmak üzere
kırsalda ve kentte toplamda 180 çocuk ile yarı yapılandırılmış drama, gözlem ve
mülakat yöntemleriyle gerçekleştirilen araştırma sonucunda; kırsal kesimde
yaşayan çocukların şehir merkezinde yaşayan çocuklara göre pazarlama kavramları
farklılığı açısından bilişsel ve davranışsal düzeyde daha zayıf oldukları
görülmüştür. Çocukların pazarlama kavramları bilinç düzeyi ile çocukların
tüketici olarak sosyalleşmesine yönelik literatürün büyük ölçüde örtüştüğü
görülmektedir. Diğer taraftan kırsal kesimde yaşayan çocuklar ile ilgili
özellikle Çin’de yapılan çalışmalar ile araştırmanın bulguları paralellik
göstermektedir.
___
- BMSG Berkeley Media Studies Group. 1 Ocak 2006. Fighting Junk
Food Marketing to Kids: a toolkit for advocates. Erişim Tarihi, 05.01.2015
http://www.bmsg.org/pdfs/BMSG_Junk_Food_toolkit.pdf
- Bulut, Z.A., Tekinbaş, F., Babacan, M. 2014. Okul Öncesi Yaş Grubu
Çocukların Pazarlama Kavramları Farkındalığı. Tüketici ve Tüketim
Araştırmaları Dergisi, 6(1), 27-49. Erişim Tarihi, 02.05.2015,
http://betadergi.com/ttad/yonetim/icerik/makaleler/44-published.pdf
- Buijzen, M. ve Valkenburg, P., M. 2005. Parental Mediation of
Undesired Advertising Effects. Journal of Broadcasting & Electronic
Media, June, 49(2), 153-165. Erişim Tarihi: 22.04.2015. http://www.ccamascor.
nl/images/stories/publications/Journal_PDF_ENG/2005_buijz_valk_ad
vertising_mediation.pdf
- Calvert, S. L. 2008. Children as Consumers: Advertising and
Marketing. Future Of Children, 18(1), Spring. Erişim Tarihi, 13.01.2015.
- CCFC Campaign For A Commercial Free Childhood. 1 Şubat 2005.
The Facts About Marketing to Kids. Erişim Tarihi, 04.01.2016,
http://nepc.colorado.edu/publication/the-facts-about-marketing-kids
- Chan, K. ve McNeal, J. U. 2003. Parent-Child Communications about
Consumption and Advertising in China. Journal of Consumer Marketing,
20(4), 317-334. Erişim Tarihi, 22.01.2015, Emerald
- Chan, K. ve McNeal, J. U. 2006a. Children and Media in China: An
Urban-Rural Comparison Study. Journal of Consumer Marketing, 23(2), 77-
86. Erişim Tarihi, 22.04.2015. John Wiley & Sons.
- Chan, K. ve McNeal, J. U. 2006b. Rural Chinese children as
consumers: consumption experience and information sourcing. Journal of
Consumer Behaviour, 5, 182–192 Erişim Tarihi, 22.01.2015. John Wiley &
Sons.
- Chan, K. ve McNeal, J. U. 2006c. How rural children in China
consume media & advertising. Young Consumers, 7(3), 39-50. Erişim Tarihi,
24.01.2017, Emerald.
- Chan, K. ve McNeal, J. U. 2007. Chinese Children's Perception of
Personal and Commercial Communication: An Urban–Rural Comparison.
Asian Journal of Communication, 17(1), 97-116. Erişim Tarihi, 24.01.2017,
Taylor & Francis
- Chan, K. 2008. Chinese children's perceptions of advertising and
brands: an urban rural comparison. Journal of Consumer Marketing, 25(2),
74-84. Erişim Tarihi, 23.01.2015, Emerald.
- Cram, F. ve Ng, S.H., 1999. Consumer Socialisation. Applied
Psychology: An International Review, 48(3), 297–312. Erişim Tarihi,
15.08.2015. Wiley Online Library
- Ekström, K. M. 2007. Parental Consumer Learning or ‘Keeping up
with the Children’. Journal of Consumer Behaviour, 6(4), 203-217. Erişim
Tarihi, 25.04.2015. John Wiley & Sons
- Haselhoff, V., Faupel, U. ve Holzmüller, H. H. 2014. Strategies of
children and parents during shopping for groceries. Young Consumers, 15(1)
17–36. Erişim Tarihi, 23.01.2015, Emerald.
- John, D. R. 1999. Consumer Socialization of Children: A
Retrospective Look at Twenty-Five Years of Research. Journal Of
Consumer Research, 26(3) December, 183–213. Erişim Tarihi,13.07.2015,
JSTOR
- Jones, S.C. ve Reid, A. 2010. Marketing to children and teens on
Australian food company web sites. Young Consumers, 11(1), 57-66 Erişim
Tarihi, 29.01.2015. Emerald
- İkinci Özlem (2011 Mayıs), Reklamların Büyüyen Pazarı Çocuk
Tüketiciler, Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi, 66-69.
- Katke, K. 2007. The Impact of television advertising on child health
and family spending - A Case Study. International Marketing Conference on
Marketing & Society, 8-10 Nisan, 2007, IIMK. Erişim Tarihi,20.02.2015.
http://dspace.iimk.ac.in/handle/123456789/625
- Kaur, P., ve Singh, R. 2006. Children in family purchase decision
making in India and the West: A review. Academy of Marketing Science Review, 8, 1-32. Erişim Tarihi, 01.12.2014.
http://www.amsreview.org/article/kaur08-2006.pdf
- Koç, İ., 2013. Öğretmenlerin Sosyal Bilgiler Dersinde Drama
Yöntemini Uygulama Ve Drama Tekniklerine İlişkin Yeterliliklerinin
Belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
- Lindstrom M., ve Seybold, P. 2003. Brand Child Günümüz Dünya
Çocuklarının Satınalma Güçleri, Tüketim Tercihleri ve Markalarla Olan
İlişkileri. (1. Baskı). (A. Özer, D. Günkut, çev.). İstanbul: CSA Yayın
Ajansı.
- McNeal, J. U. 1980. Children as Consumers: A Review. Journal of the
Academy of Marketing Science, 7(4), 346-359. Erişim Tarihi, 01.01.2015.
- McNeal, J. U. 2000. Children As Consumers Of Commercial And
Social Products. Erişim Tarihi, 01 Ocak 2015,
http://www.documentacion.edex.es/docs/1801MCNni%C3%B1.pdf
- McNeal, J.U. 2007. On Becoming a Consumer- Development of
Consumer Behavior Patterns in Childhood. Oxford: Butterworth-Heinemann
Elsevier.
- Milliyet Gazetesi, (03.11.2013). Babasının kredi kartıyla 2 tır sanal
domates aldı. Erişim Tarihi, 25.01.2017,
http://www.milliyet.com.tr/babasinin-kredi-kartiyla-2-
tir/gundem/detay/1786400/default.htm
- Moschis, G. P., Churchill, G. A. Jr. 1978 Kasım. Consumer
Socialization: A Theoretical and Empirical Analysis. Journal of Marketing
Research, 15, 599-609. Erişim Tarihi, 14.08.2015
- Nunes, R. M. C. 2014. The Dynamics of Brand Loyalty Across a
Consumer’s Lifetime: An Application to the Portuguese Fashion Market.
(Yüksek Lisans Projesi). Nova Southeastern University, Florida. Erişim
Tarihi, 03.01.2017,
https://run.unl.pt/bitstream/10362/13903/1/Nunes.R_2014.pdf
- Özbek, V. ve Koç, F. 2009 Haziran. Kırsal kesimde ve kentlerde
yaşayan ailelerin dayanıklı tüketim malları satın alma kararlarının
karşılaştırılmasına yönelik bir araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21) 139-156, Erişim Tarihi: 05.08.2017.
http://sbe.balikesir.edu.tr/dergi/edergi/c12s21/makale/c12s21m11.pdf
- Perez, L. 15 Mart 2007. Kids' opinions hold sway. Erişim Tarihi:
31.12.2015, http://www.kidstodayonline.com/article/464876-kids-opinionshold-
sway
- Ramzy, O., Ogden, D. T., Ogden, J. R. ve Zakaria, M. Y. Mart, 2012.
Perceptions of Children’s Influence on Purchase Decisions: Empirical
Investigation for the U.S. and Egyptian Families. World Journal of
Management, 4(1), 30-50. Erişim Tarihi, 15.04.2015
- Rasmussen, E. 16.11.2016. How advertisers tell our kids what they
want for Christmas. Erişim Tarihi, 20.11.2016,
http://www.commercialfreechildhood.org/blog/how-advertisers-tell-ourkids-
what-they-want-christmas
- Ross, J. ve Harradine, R. 2004. I'm not wearing that!: Branding and
young children. Journal of Fashion Marketing and Management: An
International Journal, 8(1), 11-26. Erişim Tarihi, 22.01.2015, Emerald
Group Publishing Limited.
- Schor, J. B. 2008. Understanding the child consumer. Journal of the
American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 47(5), 486-490.
Erişim Tarihi, 24.12.2014.
https://pdfs.semanticscholar.org/ee8b/4e99a4f732757c39b9fd3f7f1f7f4bc1b
243.pdf
- Sharma R. W. ve Dasgupta. 2009. Marketing to children: a planning
framework. Young Consumers, 10(3), 180-187. Erişim Tarihi, 29.10.2016,
Emerald.
- Sun, T. ve Wu, G. 2004. Consumption patterns of Chinese urban and
rural consumers. Journal of Consumer Marketing, 21(4), 245-253. Erişim
Tarihi, 24.01.2017, Emerald
- Sun, T. 2009. Parental mediation of children's TV viewing in China:
an urban-rural comparison. Young Consumers, 10(3), 188-198. Erişim
Tarihi, 23.01.2015, Emerald.
- TUİK - Türkiye İstatistik Kurumu. 2015. İstatistiklerle Çocuk 2014.
Yayın No: 4372. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası. Erişim
Tarihi, 23.04.2015, http://www.tuik.gov.tr/IcerikGetir.do?istab_id=269
- TUİK - Türkiye İstatistik Kurumu. 31.01.2017. Adrese Dayalı Nüfus
Kayıt Sistemi Sonuçları, 2016. Sayı: 24638,
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24638
- Valkenburg, P. M. ve Cantor, J. 2001. The development of a child into
a consumer. Applied Developmental Psychology, 22, 61-72. Erişim Tarihi,
11.02.2015. Elsevier Science
- Ward, S. Eylül, 1974. Consumer Socialization. Journal of Consumer
Research, 1(2), 1-14. Erişim Tarihi, 12.08.2015.
- Watne, T., Lobo, A. ve Brennan, L. 2011. Children as agents of
secondary socialisation for their parents. Consumers, 12(4), 285-294, Erişim
Tarihi, 23.01.2015, Emerald.
- Watson, B. 24 Şubat 2014. The tricky business of advertising to
children. Erişim Tarihi: 17.06.2016
https://www.theguardian.com/sustainable-business/advertising-to-childrentricky-
business-subway
- Wilson, G., ve Wood, K. Eylül 2004. The influence of children on
parental purchases during supermarket shopping. International Journal of
Consumer Studies, 28(4), 329-36. Erişim Tarihi, 29.11.2014. Blackwell
Publishing
- Wisenblit, J.Z., Priluck, R., Pirog, S. F. 2013. The influence of
parental styles on children's consumption. Journal of Consumer Marketing,
30(4), 320-327. Erişim Tarihi, 23.01.2015. Emerald
- Xu, J. 2010. Children's materialism in urban and rural china Media
exposure, cognitive development and demographics. The Journal of
International Communication, 16(1), 58-74. Erişim Tarihi, 24.01.2017.
Taylor & Francis