Fuat Sezgin'in Bilim ve Bilim Tarihi Anlayışı

Bu çalışmada dünyanın en önemli bilim tarihçilerinden birisi olan Fuat Sezgin’in bilim tarihi anlayışına değinilecek ve bilim tarihindeki önemi ortaya konacaktır. Bunun için öncelikle Fuat Sezgin’e göre bilim tarihi nedir sorusunun cevaplanması gerekmektedir. Bilim tarihi, insanoğlunun bilimsel faaliyetlerinin keşfinin tarihidir. Bu nedenle insanlık tarihinin anlaşılmasının yolu bilim tarihinden geçmektedir. Mensubu olduğu kültür ve medeniyet dünyasının izlerini süren Fuat Sezgin, bilim tarihi alanında mazimizi ortaya çıkaran büyük bir düşünürdür. İslam bilimlerinin gerçeğini ve gerçekliğini ortaya koymak adına bilim tarihinde uzun bir yolculuğun sahibidir. Fakat Sezgin’in bilim tarihi çalışmaları ile yaptığı şey bir olaylar sıralaması yapmaktan ziyade bir bilinç oluşturmaktır. İslam medeniyetinin daha iyi anlaşılması ve anlatılması hususunda saysız çalışmalara imza atan Sezgin, bu doğrultuda geçmiş ile gelecek arasında bir köprü kurmayı başarabilmiştir. Bunu yaparken objektif olarak bir gerçeklik resmi sunmuştur. Bu bağlamda bilim ve bilim tarihine olan katkıları göz önüne alındığında Sezgin’in tarihte yeni bir çığır açtığı görülmektedir. Böylece bilim tarihine yeni bir boyut getiren Fuat Sezgin, İslam bilim tarihinin insanlık tarihindeki yerini de ortaya koymuştur. Sonuç olarak, Fuat Sezgin, hakkında söylenenlerden daha fazlasını hak eden bir bilim adamıdır.

Anahtar Kelimeler:

Bilim, bilim tarihi, bilim tarihçisi, Fuat Sezgin, İslam medeniyeti

Fuat Sezgin's Understanding of Science and History of Science

In this study, the understanding of the history of science of Fuat Sezgin which is one of the most important science historians in the world, will be discussed and its importance in the history of science will be revealed. For this, first of all, “according to Fuat Sezgin, the question of what is the history of science?” should be answered. The history of science is the history of the discovery of human scientific activities. Thus, the way to understand the history of humanity is through the history of science. Fuat Sezgin, who traces the world of culture and civilization to which he belongs, is a great thinker who reveals our past in the field of history of science. He has a long journey in the history of science on behalf of revealing the truth and reality of Islamic sciences. However what Sezgin does with the study of the history of science is to create a consciousness rather than a sequence of events. Sezgin who undertook countless works in order to understand well and explain the Islamic civilization succeeded in establishing a bridge between the past and the future. He objectively presented a picture of reality by doing this. In this context, considering Sezgin's contributions to the history of science and science, it is seen that Sezgin has opened a new era in history. Therefore, Fuat Sezgin who brought a new dimension to the history of science and revealed the place of the history of Islamic science in human history. As a result, Fuat Sezgin is a scientist who deserves more than what is said about him.

Keywords:

Science, history of science, science historian, Fuat Sezgin, Islamic civilization,

PDF

___

Awrahim, T.(2017). Tarihçi Fuat Sezgin ve İslam Medeniyeti Tarihinde Düzelttiği Kavramlar, Mukaddime 8.
Balta, İ. (2004). Batı Uygarlığı, İslam Medeniyetinin Çocuğudur, Aksiyon Dergisi. 489.
Bozkurt, N. (2004). Bilimler Tarihi ve Felsefesi, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Ekici, A. (2013). Tarihî Uyanışın Mimarı: Prof. Dr. Fuat Sezgin, Genç Hukukçular Hukuk Okumaları, (Ed. Muharrem Balcı) İstanbul: Matbaa Basım.
Fara, P. (2012). Bilim: Dört Bin Yıllık Tarih, (Çev: Aysun Babacan),İstanbul: Metis Yayıncılık.
Gavroğlu, K. (2006). Bilimlerin Geçmişinden Tarih Üretmek, (Çev: Ari Çokana), İstanbul: İletişim Yayınları.
Gökdoğan, M. D. (2008). Türklerin Bilime Katkıları, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
Iliffe, R. (2016). Bir Disiplinin Gelişim Hikâyesi: Bilim Tarihi, (Çev: Sedef Beşkardeşler ve Tarık Tuna Gözütok),İstanbul: Lotus Yayınevi.
Korkmaz, T. (2009). 20. Yüzyıl İslam Bilim Tarihi Çalışmaları: George Sarton ve Fuat Sezgin Örneği, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Sarton, G. (1995). Antik Bilim ve Modern Uygarlık, (Çev: Melek Dosay ve Remzi Demir),Ankara: Gündoğan Yayınları.
Sayılı, A. (1999). Bilim Tarihi, Ankara: Gündoğan Yayınları.
Sezgin, F. (2008). İslam’da Bilim ve Teknik Cilt I, (Çev: Abdurrahman Aliy) İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.
Sezgin, F. (2012). İslam Kültür Dünyasının Bilimler Tarihindeki Yeri, İçinde: İslam Bilimler Tarihi Üzerine Konferanslar,(Ed. Zeynep Berktaş ve Tuğçe İnceoğlu),İstanbul: Timaş Yayınları.
Sezgin, F. (2012). Tanınmayan Büyük Çağ: İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi, (Ed.Resul Turan),İstanbul: Timaş Yayınları.
Sezgin, F. (2014). 1984 Yılından 2011 Yılına Kadar Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü Yayınlarına Yazılan Avrupa Dillerindeki Önsözler, İstanbul: Timaş Yayınları.
Sezgin, F. (2009). İslam Uygarlığında Astronomi Coğrafya ve Denizcilik (Çev:Abdurrahman Aliy),İstanbul: Boyut Yayınları.
Sezgin,F. (2011). İslam’ın Bilimler Tarihindeki Yaratıcı Yerine Bir Bakış, Adam Akademi, (1), 89-98.
Topdemir, H. G. ve Unat, Y. (2008). Bilim Tarihi, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
Yakıt, İ. ve Durak, N. (2002). İslam’da Bilim Tarihi, Isparta: Tuğra Matbaası.