TÜRKİYE'DE FAİZ DIŞI FAZLA VE BORÇLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ (1975-2007 DÖNEMİ)

Faiz dışı fazla, birçok ülkede borçların sürdürülebilirliği açısından yürütülecek maliye politikaları için önemli bir ölçüt olarak kullanılmaktadır. Türkiye'de takip edilen faiz dışı fazlaya dayalı maliye politikasının hedefi borcun sürdürülebilirliğinin sağlanmasıdır. Türkiye'de 1994'ten itibaren faiz dışı fazlaya dayalı maliye politikası sürdürülmüş ve borçların sürdürülebilirliğine ilişkin temel göstergelerde önemli gelişmeler ortaya çıkmıştır. Faiz dışı fazlaya dayalı maliye politikası takip edilmesi sonucu faiz oranlarında, faiz giderlerinde, iç ve dış borç stokunda, borçlanma gereğinin GSYİH'ya oranında, borç servis yükünde, bütçe açığında ve büyüme oranlarında meydana gelen gelişmeler söz konusu politikanın etkinliğini ve borçların sürdürülebilirliğini artırmada etkililiğini artırdığı şeklinde yorumlanabilecek nitelikte görülmektedir.

TÜRKİYE'DE FAİZ DIŞI FAZLA VE BORÇLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ (1975-2007 DÖNEMİ)

Faiz dışı fazla, birçok ülkede borçların sürdürülebilirliği açısından yürütülecek maliye politikaları için önemli bir ölçüt olarak kullanılmaktadır. Türkiye'de takip edilen faiz dışı fazlaya dayalı maliye politikasının hedefi borcun sürdürülebilirliğinin sağlanmasıdır. Türkiye'de 1994'ten itibaren faiz dışı fazlaya dayalı maliye politikası sürdürülmüş ve borçların sürdürülebilirliğine ilişkin temel göstergelerde önemli gelişmeler ortaya çıkmıştır. Faiz dışı fazlaya dayalı maliye politikası takip edilmesi sonucu faiz oranlarında, faiz giderlerinde, iç ve dış borç stokunda, borçlanma gereğinin GSYİH'ya oranında, borç servis yükünde, bütçe açığında ve büyüme oranlarında meydana gelen gelişmeler söz konusu politikanın etkinliğini ve borçların sürdürülebilirliğini artırmada etkililiğini artırdığı şeklinde yorumlanabilecek nitelikte görülmektedir.

___

  • AYDIN, Aykut. “Faz Dışı Fazlaya Genel Bir Bakış”, http://www.alomaliye.com/aykut_aydin_faiz_disi.htm (25.04.2005)
  • AKCAY, O.C. ve ALPER, C.E.,2003,” Towards a Sustainable Debt Burden: Challenges Facing Turkey at the Turn of the New Millennium" The Turkish Economy In Crisis, ed.: Ziya ÖNİŞ, Barry RUBİN, Routledge Pres, 2003
  • AUERBACH, Alan J. ve GALE, William G. “Perspectives on the Budget Surplus”, National Tax Journal, Cilt.53, Sayı 3, September 2000, ss.459-472.
  • BOHN, Henning, “The Behavior of U.S. Public Debt and Deficits” The Quarterly Journal of Economics, cilt. 113, Sayı 3, August 1998, ss.949-963
  • CANSIZ, Harun., “Türkiye’de Devlet Bütçelerinin Değişen Hedefi Faiz Dışı Fazla Kavramı” Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt. VIII, Sayı 1, 2006, ss.67-87.
  • CASELLİ, Francesco, GİOVANNİNİ, Alberto, and LANE Timothy, “Fiscal Discipline and the Cost of Public Debt Service:Some Estimates for OECD Countries” http://post.economics.harvard. edu/faculty/caselli/papers/fd.pdf 20.10.2005
  • CELASUN, Oya, Xavier DEBRUN ve Jonathan D. OSTRY, “Primary Surplus Behavior and Risks to fiscal Sustainability in Emerging Market Countries: A “Fan Chart”Approach, IMF Staff Papers, Cilt. 53, Sayı 3, 2007, ss. 401-425
  • CEYHAN, M.Said, “Faiz Dışı Fazla Nedir? Türkiye’de Mevcut Faiz Dışı Fazla Ve Reel Faizler İle Kamu Borçları Eritilebilir Mi? (Muhtemel Senaryolara Göre Üç Projeksiyon)”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, 2004
  • DARICI, Haldun, “Faiz Dışı Fazla niçin yeterli olmuyor?”, Maliye Dergisi, Sayı 146, 2004
  • EDWARDS, Sebastian., Debt Relief and fiscal Sustainability,NBER Working Paper, 8939, http://www.nber.org/papers/w8939.pdf 10,12.2008
  • EKZEN, Nazif, “İç Borç İdaresi- Maliye Politikası Aracı Olarak Faiz Dışı Fazla”, http://www.bilkent.edu.tr/~yeldanbs/Yazilar_BSB/BSB Temmuz1.pdf 01.10.2005
  • GETZNER, Michael, Ernst GLATZER ve Reinhard NECK, “On the Sustainability of Austrian Budgetary Policies”, Empirica, 28, 2001, ss.21-40
  • GREİNER, Alfred, Uwe KÖLLER ve Willi SEMMLER, “Debt Sustainability in the European Monetary Union: Theory and Empiricial Evidence for Selected Countries”, Oxford Economic Papers, 59, 2007, ss.194-208
  • GOLDSTEİN, Morris “Debt Sustainability,Brazil, and the IMF”, http://iie.com/publications/wp/03-1.pdf 10.10.2008 Hazine müsteşarlığı, Kamu Borç Yönetimi Raporu, Nisan 2003 IMF Niyet Mektubu / Ek F, 26,04,2005, (http://www.tcmb.gov.tr/yeni/iletisimgm/IMFniyet.html.20.10.2008)
  • JUDDİNGTON, John T., “Analysing the Sustainability of Fiscal Deficits in Developing Countries”, (30 July 1996),http://inside. mines.edu/~jcudding/papers/Sustain/Sustainability(9.3.99).pdf 10.12.2008
  • MAKİN, Anthony J., “Public Debt Sustainability and Its Macroeconomic Implications in ASEAN-4” ASEAN Economic Bulletin, cilt. 22, Sayı 3, December 2005, ss.284-296
  • MALİYE BAKANLIĞI, 2009 Yılı Bütçe Gerekçesi, http://www.bumko.gov.tr/TR/Tempdosyalar/2009YiliButceGerekce si.pdf 15.11.2008
  • MARANO,Angelo., The road to Sound Public Finances: Economic Growth vs. Primary Surplus, http://www.memo-europe.unibremen.de/downloads/Marano_Papier.PDF, 10.12.2008
  • MÉLİTZ, Jacques, “Some Cross-Country Evidence about Fiscal Policy Behavior and Consequences for EMU” http://www.zei.de/download/merlitz.pdf 10.10.2008
  • KRUEGER, Anne O., “Detecting and Preventing Financial Crises— Recent IMF Approaches” www.imf.org 10.10.2008
  • KEYDER, Nur, “A note on the debt sustainability issue in Turkey”
  • METU Studies in Development, 29 (3-4), 2002
  • PARK, Ki-Baeg ve KİM, Woocheol., “Fiscal Sustainability Test: the Short Run Dynamic Effects of Debt Changes on the Primary Budget Surplus”, https://editorialexpress.com/cgi-bin/conference/download. cgi?db_name=IIPF62&paper_id=171 10.10.2008
  • PRSKWETZ, A., “Government Debt, Budget Surplus, and popularity of politicaians”, Journal of Optimization Theory and Applications, Cilt.98, Sayı 1, July 1998, ss.131-149.
  • TANNER, Evan ve Isouf SAMAKE, “Probabilistic Sustainability of Buplic Debt: A Vector Autoregression Approach for Brazil, Mexico, and Turkey”, IMF Staff Papers, Cilt. 55, Sayı 1, 2008, ss.149-182
  • VOYVODA, Ebru ve Erinç YELDAN, “Imf Programmes, Fiscal Policy and Growth:İnvestigation of Macroeconomic Alternatives in an OLG Model of Growth for Turkey”, Comparative Economic Studies, 47, 2005, ss.41-79
  • YELDAN, Erinç. “Faiz Dışı Fazla Ve Özelleştirme Hedefleri”, www.bagimsizsosyalbilimciler.org 10.10.2005 http://www.bumko.gov.tr/TR//Tempdosyalar/V.51i.xls (15.11.2008) http://www.bumko.gov.tr/TR/dosyagoster.aspx?DIL=1&BELGEANA H=10959&DOSYAISIM=teb.xls (15.11.2008)
  • http://www.hazine.gov.tr/irj/go/km/docs/documents/Treasury%20Web /Statistics/Economic%20Indicators/egosterge/VI-KamuMaliyesi/ Kamu%20Maliyesi.xls#'VI.3.10 '!A1 (15.11.2008)