Öğretmenlerine Göre Ortaokul Din, Ahlak ve Değerler Alanı Seçmeli Derslerinde Karşılaşılan Sorunlar: Nitel Bir Araştırma

Bu araştırmanın amacı; ortaokul din, ahlak ve değerler alanı seçmeli derslerinde karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri doğrultusunda incelenmesidir. Nitel araştırma modelinde yapılandırılan araştırmanın çalışma grubunu, 2018-2019 öğretim yılında Malatya il merkezinde çeşitli ortaokullarda görev yapan ve seçmeli din derslerini okutan 24 DKAB öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veriler yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak toplanmıştır. Betimsel analiz yöntemiyle çözümlenen bu veriler ışığında araştırmada elde edilen bazı sonuçlar şu şekildedir: Araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunluğu seçmeli din derslerinin yürütülmesinde öğrenci, öğretmen, veli ve okul yönetiminden kaynaklı çeşitli sorunlara işaret etmiştir. Katılımcılara göre seçmeli derslerin seçim sürecine veli ve öğrenci görüşleri yeterince yansıtılamamaktadır. Ayrıca seçmeli din dersleri için yeterli sayıda öğretmen olmasına rağmen öğretmen yeterliliği istenen düzeyde değildir.

Problems Encountered in Secondary School Religion, Morality and Values Elective Courses According to Their Teachers: A Qualitative Research

The aim of this research is to examine the problems encountered in secondary school religion, morality and values elective courses in accordance with the opinions of teacher. The research is structured in a qualitative research model. The working group of this research consists of 24 DKAB teachers who worked in various secondary schools and taught elective religion courses in Malatya province center during the 2018-2019 academic year. The data in the study was collected using semi-structured interview forms. The majority of the teachers pointed to various problems arising from student, teacher, parent and school administration in the conduct of elective religious courses. According to the participants, parents and students’ opinions are not adequately reflected in the selection process of the elective courses. In addition, although there are sufficient number of teachers for elective religious courses, teacher proficiency is not at the desired level.

___

Acuner, “Hacı Yusuf, Öğrencilere Göre Seçmeli Kur’an-ı Kerim Dersi: Artvin İli Örneği”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 5/4, (2015), 850-871.

Aşlamacı, İbrahim, “İmam Hatip Liselerindeki Din Eğitiminin Niteliği İle İlgili Sorunlar: Okul Yöneticilerinin Görüşlerine Dayalı Nitel Bir Araştırma”, International Periodical For The Languages, Literatureand History of Turkıshor Turkıc, 12/10, (2017), 49-80.

Bahçekapılı, Mehmet, Yeni Eğitim Sisteminde Seçmeli Din Dersleri, İmkânlar, Fırsatlar, Aktörler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, İstanbul: Ülke Yayınları, 2013.

Çiftçi, Harun, “Ortaokul Din, Ahlak ve Değerler Alanı Derslerinin Öğretmen, Öğrenci ve Veli Görüşleri İle Değerlendirilmesi”, (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017)

EARGED., Seçmeli Derslerin Seçim Kriterlerinin Değerlendirilmesi Araştırması, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 2008.

Görer, Ümmügülsüm, “Ortaokul Düzeyinde Din, Ahlak ve Değerler Alanındaki Seçmeli Derslerin Öğretmen-Öğrenci Görüşlerine Göre Program Açısından Değerlendirilmesi (Denizli Yatılı Bölge Ortaokulları Örneği)’’, (yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015).

Gündoğdu, Yusuf Bahri, “Seçmeli Din Derslerini Tercih Eden Öğrencilerin Tercihlerini Etkileyen Faktörler: Ordu Örneği”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 15/2, (2017), 121-155.

Gürer, Banu-Keskiner, Emine, “Öğretmenlerin Görüşleri Doğrultusunda Din, Ahlak Ve Değerler Alanı Seçmeli Derslerine Dair Bir İnceleme”, Royte Educational and Social Science Journal, 3/1, (2016), 219-254.

https://ttkb.meb.gov.tr/www/haftalik-ders-cizelgeleri/kategori/7 (erişim: Şubat 2019)

Katipoğlu, İshak, ‘’Liselerde (9.ve10.sınıf) Seçmeli Olarak Okutulan Hz. Muhammed’in Hayatı Dersinin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi (Samsun Örneği)’’, (yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015).

Kaymakcan, R., Aşlamacı, İ., Yılmaz, M., Telli, A., Seçmeli Din dersleri İnceleme ve Değerlendirme Raporu, İstanbul: Dem Yayınları, 2012.

Kotan, İlhami, ‘’Ortaöğretimde Bazı Seçmeli Dini Derslere İlişkin Öğrenci Öğretmen ve Yönetici Görüşlerinin İncelenmesi’’, (Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2015).

Köse, Ümit, ‘’Ortaokullarda Seçmeli Din Derslerinin Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi’’, (Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018).

MEB, Talim ve Terbiye Kurulunun 14.08.2012 tarihli ve 124 sayılı kararı, 2012.

Meydan, Hasan, Din, “Ahlak ve Değerler Alanı Seçmeli Derslerinin Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 40, (2013), 219-250.

Meydan, Hasan, “Din, Ahlak ve Değerler Alanı Seçmeli Derslerinde Karşılaşılan Problemler (Öğretmen Görüşlerine Dayalı Nitel Bir Araştırma)”, International Periodical For The Languages, Literatureand History of Turkıshor Turkıc,10/3, (2015), 673-694.

Sünter, Emel, “Ortaöğretimde Okutulan Seçmeli Din Eğitimi Dersleri Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri: Bir Durum Çalışması”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17/2, (2017), 902-913.

Yazıbaşı, Muhammet Ali, “Ortaöğretim Öğrencilerinin Gözünden Seçmeli Din Dersleri: Kırıkkale Örneği”, Dini Araştırmalar Dergisi, 21/53, (2018), 149-168.

Yıldırım A. Şimşek H., Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 13. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013.