Hadislere Göre Şeytan

Hadislerde çeşitli konularla ilgili olarak şeytandan bahsedildiği görülmektedir. Bu konular arasında, şeytandan Allah’a sığınmak, ibadetler, kadınlar, sağlıkla ilgili mevzular, rüyâlar, çeşitli hayvanlar, haramlar, yeme-içme, eğlenceler, günlük hayatla ilgili bazı hususlar v.b yer almaktadır. Bu çalışmada şeytanın söz konusu edildiği bunlar ve benzeri konular ana başlıklar halinde sınıflandırılarak incelemeye tâbi tutulacaktır. Özellikle şeytanın kavramının mecâzî manada kullanıldığı ifadelere dikkat çekilecektir. Konuya daha geniş bir bakış açısı sağlaması hasebiyle şeytan kelimesinin kavramsal çerçevesi çizilecek ve diğer dinlerde var olan şeytan ile ilgili inanışlara değinilecektir. Yine konunun Kur’an ile bağlantılı olması hasebiyle Kur’an’da geçen şeytan ile ilgili kavram ve anlatımlara işaret edilecek, ilgili başlıklarda da bazen Kur’an’a atıflarda bulunulacaktır.

SATAN ACCORDING TO HADITH

As mentioned in the hadith it is seen as the devil on various topics. These issues include, for the devil has to take refuge in God, worship, women, health-related matters, dreams, various animals, forbidden from eating, drinking, entertainment, daily life and about some of the issues are located and so on. This study these and other issues that have been mentioned in the devil will be subject to review by classifying the main headings. In particular, attention will be drawn to the phrase as used in the figurative sense, the concept of the devil. Subject to a broader perspective to provide a conceptual framework to repaint the sense of the word devil and Satan will be discussed in other existing beliefs about religion. Again in the Qur'an because they were associated with the Qur'an pointing to concepts and issues to be concerned with the devil expression will be made in reference to the Koran, sometimes in a related topic.

___

Ahmed. b. Hanbel, Müsned, I-VI, Çağrı yayınları, İstanbul, 1982.

Abdurrezzâk, Ebû Bekir b. Hemmâm es-San’ânî, el- Musannef (Thk. Habîbu’r-Rahmân el- A’zamî), I-XI, 2.Baskı, Mektebü’l-İslâmî, Beyrut, 1403.

Ali İbrahim, et-Terbiyet-ü vet’Ta’lim, Dâru’l- Amman, t.y.

Arsel, İlhan, Şeriat ve Kadın, 3.baskı, İstanbul 1989.

Aslan, Abdulvehhap, Kur’an’da Şeytan Terimi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Van 1999.

Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail, Sahîhu’l- Buhârî, Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut, 2007.

Çoban, Mustafa, Kur’an ve Sünnet Rehberliğinde Şeytanla Mücadele Edecek İnsanın Eğitimi, (Basılmamış doktora tezi), Selçuk Üniversitesi S.B.E., Konya-2007.

Dursun, Turan, Tabu Can Çekişiyor, Din Bu I-III, 6.baskı, İstanbul 1991.

Doğrul, Ömer Rıza, Yeryüzündeki Dinler Tarihi, İstanbul ty., 1963.

Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as es-Sicistânî, Sünen, I-V, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1981.

Ebu’l-Bekâ, Eyyûb b. Musâ el-Hüseynî el-Kefevî, el-Külliyât (Mu’cem Fi’l-Mustalahât ve’l-Furûki’l-Lugaviyye) (Nşr. Adnan Devriş-Muhammed el-Mısrî), Beyrut 1993.

Ebû Tâlib el-Mekkî, Kûtü’l-Kulûb,( Çev. ve Haz. Muharrem Tan), İz Yayıncılık, İstanbul, 1999

Ezherî, Ebu Mansûr Muhammed b. Ahmed, Tehzîbu’l-Luğa, Mısır 1964.

Feridüddîn Attar, Evliya Tezkireleri, (Çev. Süleyman Uludağ) Kabalcı Yayıncılık, İstanbul, 2012

Frazer, S.James, The Golden Bough The Roots of Religion and Folklere-Altın Dal Dinin ve Folklörün Kökleri, (çevr; Mehmet H. Doğan), Payel Yayınları, İstanbul-2004.

Furat, Ahmet Suphi, "Şeytan" , Şâmil İA, İstanbul-1997, Şâmil Yayınevİ.

Gazalî, Ebu Hamid Huccetü’l-İslam Muhammed b. Muhammed (v. 505/1111), İhyau Ulumi’d-Din, (trc. Ahmet Serdaroğlu),I-IV, Bedir Yay., İstanbul 1974.

Gabain, A. Von, Eski Türkçenin Grameri (Çev.; Mehmet Akalın), Ankara 2007, Türk Dil Kurumu Yayınları.

Güç, Ahmet, “Şeytan”, Şâmil İA, İstanbul 2000, Şâmil Yayınevİ.

İbn Manzur, Ebü’l-Fadl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî (v. 711/1311), Lisanu’l-Arab, I-XV, Dâru Sadır, Beyrut 1375/1955.

Jeffery A., The Foreign Vocabulary of the Qur’ân, Baroda 1938.

Malik b. Enes (v.179/795), el-Muvattâ, (Thk. M. Fuad Abdulbâkî), I-II, Kahire 1370/1951.

Mâturîdî, Te’vîlâtü’l-Kur’an (nşr. Murat Sülün), İstanbul 2007.

Messaide, G., Şeytan’ın Genel Tarihi, Kabalcı Yayınları, İstanbul-1998.

Muhammed Takî el-Osmanî, Fethu’l-Mülhim Bi Şerh-i Sahîh-i Müslim, I-VI, Dâru’l-Kalem, Dimeşk-2006, 1.Baskı.

Mübârekfûrî, Muhammed Abdurrahman b. Abdurrahim, Tuhfetu’l-Ahvezî, I-X, Dâru’l-Fikr.

Müslim, Ebû’l-Hüseyin Müslim b. Haccac, Sahîhu Müslim, I-III, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1981.

Naim, Ahmed-Miras, Kamil. Sahîh-i Buhâri Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercemesi, I-XII, 4. Baskı, Ankara 1976.

Nesâî, Ebû Abdurrahmân Ahmed b. Şuayb (v. 303/915), Sünen (bi Şerhi’l-Hâfız Celâlüddîn es-Suyûtî ve Hâşiyeti’l-İmâm es-Sindî), İstanbul 1401/1981.

Râzî, Muhammed b. Ebû Bekir b. Abdulkadir, Muhtâru’s-Sıhâh, Beyrut 2004.

Suyûtî, Abdurrahman b. Ebî Bekr Ebu’l-Fadl, Tenvîru’l-Hevâlik Şerh-u Muvatta-i Mâlik, el-Mektebetü’t-Ticâriyyeti’l-Kübrâ, Mısır-1969.

Taberî, Muhammed b. Cerir Ebû Cafer, Câmiü’l-Beyân Fî Te’vîli’l-Kur’ân, (Tahk. Ahmed Muhammed Şakir) Mektebetü İbn Teymiyye, Kahire, t.y.

Tahânevî, Keşşâf-u Istılahâti’l-Fünûn, Mektebetu Lübnan, Beyrut 1996.

Vecdi, Ferid, “İblîs” mad., Dâiratü’l-Meârif, 3.baskı, Dârü’l-Mârife, Beyrut-1971.

Yitik, Ali İhsan, “Hint Dinlerinde Şeytan, Milel ve Nihal” (İnanç, Kültür ve Araştırmalar Dergisi), sayı:1, c:1, Aralık–2003.

Zebîdî, Seyyid Muhammed Murtaza, Tâcü'l-arûs min cevâhirî’l-kâmûs, Beyrut 1994.