Dini Tebliğ ve Öncelikler Bağlamında Kur’an-ı Kerim’de “Mü’min Kişi”nin Kavmine Yönelik Din Eğitimi Faaliyeti

değişim gerçekleştirmiştir. Bu değişim süreci, dikkat ve özenle incelenmesi gereken bir konudur. Bize göre bu değişimin temel nedeni; peygamberlerin, dini tebliğ sürecinde, birey ve toplumda inanç ve amel noktasında bir değişim meydana getirmek isterken muhataplarına, bilgilendirmek istedikleri konuları bir anda bütünüyle iletmek yerine; bir sıra dâhilinde, konu önceliklerini tespit ederek hareket etmelerinden kaynaklanmaktadır. Özellikle, Kur’an’ın iniş süreci incelendiğinde Mekke döneminde inen ayetlerin sosyal hayata çeki düzen vermekten ziyade ilk etapta, bireylerin inanç dünyasını temizlemeye çalışması ve insanları şirkten tevhid inancına çağırması, dini tebliğ sürecinde muhataba bilgi verilecek öncelikli konuların tespit edilmesinin ne kadar önemli olduğunu bizlere göstermektedir. Bu vesile ile Mü’min kişinin kavmine yönelik din eğitimi faaliyeti; “Yüce Allah, Kur’an’da ortaya koyduğu prensipleri peygamberleri aracılığıyla insanların gönlüne işlerken, hangi konulara öncelik vermiştir?” sorusuna cevap niteliği taşımakta ve din eğitimcilerine dini tebliğ noktasında örneklik teşkil etmektedir.

RELIGIOUS EDUCATION ACTIVITY ON THE TRIBE OF “BELIEVER” IN THE KORAN WITHIN THE CONTEXT OF RELIGIOUS CONVEYANCE AND PROPERTIES

Within a time period of twenty-three years the Koran had made amendments in human life in every respect. This period of changes is a subject matter which has to be examined carefully and meticulously. In our opinion the main reason of this change stems from the fact that, while wishing to create a change in the individual and society in terms of belief and practice during the conveyance of the religion, the prophets, instead of conveying the subjects they wish to inform their addressees wholly in an instant, behaved accordingly determining the priorities of the subjects within a sequence. Examining the time period of the revelation of Koran in particular the fact that the revealed verses, rather than bringing order to the social life, tried in the first place to clean up the individuals’ world of beliefs and call people from polytheism to unity shows us that how important it is to determine the prior subjects on which the addressee would be informed during the religious conveyance. The religious education activity on the tribe of the Believer herewith constitutes a response to the question, “On which subjects did Almighty Allah give priorities while engraving the principles revealed in Koran into the hearts of human beings through His prophets?” and serves as a model for the religion educators in terms of conveying the religion. 

___

Alper, Hülya, İmanın Psikolojik Yapısı, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2002.

Aköz, Hidayet, Kur’an’da Allah-Kul İlişkisi, Seriyye Yayınevi, İstanbul,2000.

Armağan, Servet, İslam Hukukunda Temel Hak ve Hürriyetler, DİB Yayınları, Ankara 2006.

Atay, Hüseyin, "İslam’da Olgun İnsan", Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.15,1967.

Aydın, M. Zeki, Din Öğretiminde Yöntemler, Nobel Yayın Dağıtım, Mart 2009.

Ay, Mehmet Emin, Kur’an-ı Kerim’de Disiplin Mükâfat ve Ceza Kavramları, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Sayı 4, 1992.

Ayhan, Halis ve dğr. Din ve Ahlak Eğitimine Yeni Yaklaşımlar, Değer Eğitimi Merkezi Yayınları, İstanbul, 2004.

Başkurt, İrfan, "Kur’an’da Eğitim Açısından Tarik Kavramı", Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2000, Sayı:7.

---------; Kur’an Açısından Din Eğitiminde Adalet, Ölçü, Denge, İşaret yayınları, İstanbul,2000.

Bayraklı, Bayraktar, Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’an Tefsiri, C. I-XXI, Bayraklı Yayınları, İstanbul,2008.

---------; Kadın, Sevgi ve Temel Haklar, İşaret Yayınları. İstanbul,2000.

---------; İslam’da Eğitim, İstanbul,2002.

---------; Din ve İletişim, Bayraklı Yayınları, İstanbul, 2009.

Bayraktar, M. Faruk, İslam Eğitimi'nde Öğretmen-Öğrenci Münasebetleri, İFAV, İstanbul,2010.

Baymur, Feriha, Genel Psikoloji, İnkılâp Yayınları. İstanbul,1997.

Bulut, Aytekin, Din Eğitiminde Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara,2004.

Cevizci, Ahmet, Felsefe Terimler Sözlüğü, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2000.

Coşkun, Ali, Sosyal Değişme ve Dini Normlar, Dem Yayınları, İstanbul,2005.

Cüceloğlu, Doğan, İnsan ve Davranışı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2014.

Çamdibi, Mahmut, Din Eğitimi'nde İnsan ve Hayat, Çamlıca Yayınları, İstanbul,2003.

---------; Din Eğitimi'nin Temel Meseleleri, İFAV, İstanbul,1994.

---------; "Mevlana’da Öğüt, Sevgi ve İletişim", Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, Sayı:18, İstanbul,2007.

---------; Eğitim İlkeleri ve Rehberlik, Çamlıca Yayınları, İstanbul,2007.

Çelebi, Ahmet, İslam’da Eğitim ve Öğretim Tarihi, Tercm: Ali Yardım, Damla Yayınları, İstanbul, 1998.

Kağıtçıbaşı, Çiğdem, Yeni İnsan ve İnsanlar, Evrim Yayınları, İstanbul, 2003.

Derlioğlu, Yasemin, “Rehberlik”, Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Rehberlik, Editörler: Esra İşmen Gazioğlu, Şengül Mertol İlgar, Ankara,2012.

Dodurgalı, Abdurrahman, Ailede Çocuğun Din Eğitimi, İFAV, İstanbul, 1998.

Fersahoğlu, Yaşar, Kur’an’da Zihin Eğitimi, Marifet Yayınları, İstanbul,1998.

Harman, Ömer Faruk, “İslam’a Göre İnsanın Tanrıya Karşı Görevi”, Tanrı ile İnsan Arasındaki İlişki Konulu Sempozyum, Ekim-2004, İstanbul.

İbn Manzur, Ebü’l Fazl Muhammed B. Mükerrem, Lisanü’l Arap, C. I-XV, Bulak 1299-1308’den ofset, Beyrut ts. (Daru Sadır).

Isfehani, Rağıp, Kur’an Istılahları Sözlüğü, C. I-II, Tercm: Abdulbaki Güneş, Mehmet Yolcu, Çıra Yayınları, İstanbul,2006.

İslamoğlu, Mustafa, Eğitim Yazıları, Düşün Yayıncılık, İstanbul, 2010.

---------; Âlemlerin Rabbi Allah (cc) Bilmek-Tanımak- Anlamak, Denge Yayınları, İstanbul,2006.

Karaman, Hayrettin ve dğr., Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, C. I-V, Ankara, 2008.

Kasapoğlu, Abdurrahman, Hz. Musa Kıssasında Korku Fenomeni, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C.VIII, Sayı:1, 2008.

Koç, Ahmet, İhvan-ı Safa’nın Eğitim Felsefesi, İFAV, İstanbul, 1999.

Koçak, Süleyman, "İbrahim Suresinde Eğitim ve Davet Motifleri", Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.X, Sayı:2, Diyarbakır,2008.

Köylü, Mustafa, "Dini İletişimde Hedef Kitle Sorunu", Değerler Eğitimi Dergisi, Sayı:1.

---------; Psiko-Sosyal Açıdan Dini İletişim, Ankara Okulu, Ankara,2011.

---------; Yetişkin Din Eğitiminin Teorik Temelleri, Etüt Yayınları, Samsun,2000.

Mutçalı, Serdar, Arapça Türkçe Sözlük, Dağarcık Yayınları, İstanbul,2013.

Okumuşlar, Muhiddin, Fıtrattan Dine, Yediveren Kitap, Konya 2002.

Sancak, Seyyid, Süreç, Yapılaşma ve Model Bağlamında Kur’an’da Firavun Tipolojisi, Kurtuba Yayınları, İstanbul, 2014.

Sezen, Yumni, İslam’ın Sosyolojik Yorumu, İz Yayıncılık, İstanbul,2004.

Selçuk, Mualla, Çocuğun Eğitiminde Dini Motifler, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara,2005.

Tan, Hasan, Psikolojik Danışma ve Rehberlik, İstanbul,1989.

Topaloğlu Bekir, Karaman Hayrettin, Arapça Türkçe Yeni Kamus, Nesil Yayınları, İstanbul, 1989.

Tosun, Cemal, Din Eğitimi Bilimine Giriş, Pegem Akademi, Ankara, 2012.

Usta, Mustafa, Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Kurumlaşma ve Ekolleşme Sorunları, MÜİFAV, İstanbul,2001.

Yavuz, Kerim, Dini İnancın Gelişmesinde Nativizm ve Tecrübecilik Problemi, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Özdem Kardeşler Matbaası, Sayı:7, İstanbul, 1986.