Sınıf Öğretmenlerinin “İnsan Hakları, Yurttaşlık Ve Demokrasi” Dersinin İlkokul 4. Sınıfta Yer Almasına İlişkin Görüşleri

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenlerinin “insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi” dersinin ilkokul 4. sınıfta yer almasıyla ilgili görüşlerini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 20132014 eğitim öğretim yılında Sakarya ilinde görev yapan 14’ü kadın, 9’u erkek olmak üzere toplam 23 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kapsamında yürütülmüştür. Sınıf öğretmenlerinin görüşlerini derinlemesine ortaya çıkarmak amacıyla nitel veri toplama araçlarından yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formundaki soruların kapsam geçerliği için alanla ilgili iki uzmanın görüşüne başvurulmuş ve gelen öneriler doğrultusunda gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Ayrıca, sınıf öğretmenlerinin görüşme formundaki soruları anlayıp anlamadıklarını kontrol etmek için beş sınıf öğretmeniyle yapılan görüşme sonucunda forma son şekli verilmiştir. Sınıf öğretmenlerinden elde edilen veriler içerik analizi yöntemine tâbi tutularak çözümlenmiştir. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin 16’sının (%70) “İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi” dersinin bağımsız bir ders olarak ilkokul 4. sınıfta yer alması gerektiğini düşündüğü; 18’inin (%78) “İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi” kapsamındaki konuların “Sosyal Bilgiler” dersiyle bütünleştirilmesi gerektiğini düşündüğü sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen veriler literatür ışığında tartışılmış ve önerilere yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Sosyal bilgiler, insan hakları, yurttaşlık, demokrasi

The Views Of Class Teachers On The Incorporation Of Human Rights, Citizenship And Democracy Courses In The Curriculum Of Fourth Graders

The purpose of the present study is to identify the views of class teachers on the incorporation of human rights, citizenship and democracy into the curriculum for fourth graders. The sample of the study is comprised of 23 class teachers (14 women and nine men) who worked in Sakarya, Turkey, during the 2013-2014 academic years. The study is conducted as a phenomenological model, which is one of the qualitative research method designs. The data were collected through semi-constructed interviews with the participants so as to provide an in-depth insight into class teachers’ views. The concept validity of the questions in the interview protocol is assessed by two specialists, and the necessary revisions are made accordingly. To finalize the protocol and to check whether the questions in the protocol are clear enough an interview with 5 teachers is conducted.The data were subject to content analysis. In conclusion, 16 of the participants (70%) said that Human Rights, Citizenship and Democracy should be included as a standalone course in the curriculum for fourth graders whereas 18 participants (78%) stressed that the subjects covered within the scope of the course should be integrated into Social Studies. The findings were discussed in reference to the literature and accompanied by implications

Keywords:

Social studies, human rights, citizenship, democracy,

PDF

___

Akdağ, H. ve Taşkaya, M. S. (2011).Vatandaşlık ve insan hakları eğitiminin sosyal bilgiler öğretimindeki yeri. Sosyal bilgilerin temelleri, R. Turan ve K. Ulusoy (Ed), Ankara: PegemA Yayıncılık.

Doğanay, A. (2004). Sosyal bilgiler eğitiminin genel amaçları ne olmalıdır? I. Sosyal Bilgiler Eğitimi Kongresi Bildirileri Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Duman, T., Karakaya, Y. ve Yavuz, N. (2001). Vatandaşlık bilgisi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.

Elkatmış, M. (2013). 1998 vatandaşlık ve insan hakları eğitimi programı ile 2010 vatandaşlık ve demokrasi eğitimi programlarının karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (3), 59-74.

Er, H., Ünal, F. ve Özmen, C. (2013). 8. sınıf vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinin 4. sınıfa alınmasına ilişkin görüşler üzerine bir araştırma. International Journal of Social Science, 6(8), 179-196.

Gömleksiz, M. N. ve Kılınç H. H. (2013). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi kazanımları ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies, 8 (12), 555-568.

Gürbüz, G. ve Gündüz, S. (2011). İlköğretim okulu öğrencilerinin demokrasi unsurları ile ilgili görüşleri: Bolu İli Gazipaşa İlköğretim Okulu Örneği. Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, 3 (12), 17-30.

Güven, S. (2011). Sosyal bilgiler dersinde vatandaşlık eğitimi ve vatandaşlık eğitiminde modeller. Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar ıı, R. Turan, ve H. Akdağ (Ed), Ankara: PegemA Yayıncılık.

MEB, (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6. Ve 7. sınıflar taslak öğretim programı, Ankara: Ders Kitapları Müdürlüğü Basımevi.

McCowan, T. (2009). Rethinking citizenship education: a curriculum for participatory democracy, London: Continuum International Publishing Group.

Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded source book qualitative data analysis. (Second Edition). Thousand Oaks, California: Sage Publications.

Öztürk, C. (2009). Sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış. Sosyal bilgiler öğretimi, C. Öztürk (Ed.), Ankara: Pegem A Yayınları.

Sadık, F. ve Sarı, M. (2012). Çocuk ve demokrasi: ilköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1 (1), 48-62.

Tezgel, R. (2008). Yeni ilköğretim programlarında insan hakları vatandaşlık ve kentlilik eğitimi. Ankara: Araştırma Yayınları.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.