KÜRESELLEŞME VE DEĞİŞEN DEĞERLER BAĞLAMINDA 2010-2018 İLKÖĞRETİM DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETİM PROGRAMIYLA YETİŞTİRİLMEK İSTENEN MODEL İNSAN TİPİ

Modern dünya sanayi devrimiyle beraber hızlı bir değişim sürecine girmiştir. Dünya küreselleşirken insanoğlunun ihtiyaç ve beklentileri de değişime uğramıştır. Birçok alanda olduğu gibi eğitimde bu değişim sürecine uyum sağlama çabası içerisindedir. Küreselleşme ve değişen değerler, laiklik, demokrasi, bireyin tam özgürlüğü, insan hakları gibi evrensel değerler; devletlerin eğitim felsefesini, eğitim programlarını ve yetiştirmek istedikleri insan modelini de değişime uğratmıştır. Birey davranışlarının kendi yaşantısı yoluyla istenilen yönde değiştirilmesi olarak tanımlanan eğitimin, başarı ile neticelendirilip yetiştirilmek istenen “model insan tipi” hedefine ulaşılmasının ön şartlarından birisi de yapılacak tüm etkinliklerin bir program çerçevesinde yürütülmesidir. Bu araştırma; Küreselleşme ve Değişen Değerler Bağlamında 2010 yılında kabul edilen İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programıyla 2018 yılında onaylanan İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programını yetiştirilmek istenen “model insan tipi” bağlamında karşılaştırarak, idkab programıyla yetiştirilmesi hedeflenen “model insan tipi” ni ortaya koymayı amaçlamaktadır.

MODEL HUMAN TYPE REQUIRED TO BE EDUCATED BY 2010-2018 IDKAB TEACHING PROGRAM IN THE CONTEXT OF GLOBALIZATOIN AND CHANGING VALUES

The modern world is in a process of rapid change since the industrial revolution. With globalization, human needs and expectations have changed. As other areas, education is struggling to adapt itself to this process. Globalization and changing values; universal values like secularism, democracy, full freedom of the individual, human rights; has also changed the educational philosophy-programs and the model humantype, of the states. One of the prerequisites of achieving the target of “model human type” which is defined as the change in human individual behaviours in desired direction through their own lives is to carry out all activities within a curriculum. The aim of this research is to compare the model of human in the DKAB curriculums approved in 2010 and 2018, in the context of globalization and changing values andto reveal the model of human that is intended to be shaped in İDKAB curriculums

___

Akbaş, Oktay, “Değerler Eğitimi Akımlarına Genel Bir Bakış”, Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (2008),9-27.

Altaş, Nurullah, “Türkiye’de Zorunlu Din Öğretimini Yapılandıran Süreç, Hedefler ve Yeni Yöntem Arayışları (1980-2001)”, Dini Araştırmalar, 4/12 (2002), 145-168.

Altaş, Nurullah, İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2001.

Aşlamacı, İbrahim “Türkiye’nin İslam Eğitim Modeli: İmam Hatip Okulları ve Temel Özellikleri”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume, 9/5 (2014), 271-273.

Aydın, İbrahim Hakkı, “Küreselleşmeye Ahlaki Bir Yaklaşım”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10 (2004), 15-36.

Aydın, M. Zeki, Açık Toplumda Din Eğitimi, Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık, 2011.

Aydın, M. Zeki, Gürler, Şebnem Akyol, Okulda Değerler Eğitimi, Ankara, Nobel Akademi Yayıncılık, 2014.

Aydın, Muhammed Şevkin - Osmanoğlu, Cemil, Kültürlerarası Din Eğitimi, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2015.

Aydın, Muhammed Şevki, Açık Toplumda Din Eğitimi, Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık, 2011. Ayhan, Halis, Türkiye’de Din Eğitimi, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1999.

Bilgin, Beyza “Mezhepler ve Dinler Arası Eğitim ve İşbirliği”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 39 (1999), 2.

Bilgin, Beyza, Türkiye’de Din Eğitimi ve Liselerde Din Dersleri, Ankara: Emel Matbaacılık, 1980. Bulut, Zübeyir, “Dinsel Çoğulculuk ve Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Diğer Dinlerin Öğretimi”, Kelam Araştırmaları, 8/2 (2010), 65-90.

Coştu Kamil, 1924-1949 Yılları Arasında Din Eğitimine Yönelik Yayınlanan Eserlerin Değerlendirilmesi, Gece Kitaplığı, Ankara, 2018.

Çapçıoğlu, Fatma “Din Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar Çerçevesinde İlköğretim Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının İncelenmesi”, (yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006).

Demirel, Özcan, Kuramdan Uygulanmaya Eğitimde Program Geliştirme, Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2010.

Doğan, Recai, “1980’lere Kadar Türkiye’de Din Öğretimi Program Anlayışları (1924-1980)”, Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları Uluslararası Sempozyum Bildiri ve Tartışmaları, Ankara, 2003.

Erkan, Erol “Postmodern Dönemde Ontolojik Anlam Aracı Olarak Dinî Kimlik”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume, 8/8 (2013), 1825-1837.

Gökbilgin, M. Tayyib, “Ziya Gökaip'e Göre Halkçılık, Milliyetçilik, Türkçülük”, İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, 6/3-4 (1976), 197-211.

Gümüş, Süleyman, “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programının (2010) Hedefleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17/34 (2018), 597 – 618.

Hökelekli, Hayati Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi, İstanbul, Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, 2006.

Kayadibi, Fahri, Din Eğitimi Dersleri, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Yayın No:4679, 2006.

Kaymakcan, Recep - Meydan, Hasan, “Demokratik Vatandaşlık ve Din Öğretimi: Yeni Yaklaşımlar ve Türkiye’de DKAB Dersleri Bağlamında Bir Değerlendirme” İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1/1 (2010), 29-53.

Kaymakcan, Recep - Meydan, Hasan, “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programları ve Öğretmenlerine Göre Değerler Eğitimi”, Değerler Eğitimi Merkezi, 9/21 (2011), 29-55.

Kaymakcan, Recep, “Christianity in Turkish Religious Education”, Islam and Christian Muslim Relations, 10/3 (1999), 279-293.

Koçer, Hasan Ali, “Genel Eğitimin Bütünlüğü İçinde Din Eğitiminin Yeri”, Türkiye I.Din Eğitimi Semineri, Ankara: İlahiyat Vakfı Yayınları, 1980, 17-25.

Korkmaz, Sezai, “Din Psikolojisinde Değerler ve Erol Güngör’ün Değerler Hakkındaki Görüşleri”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 24, (2014), 177-199.

Köylü, Mustafa, Küresel Ahlak Eğitimi, İstanbul: Dem Yayınları, 2006.

Köylü, Mustafa, “Kur’an’ın İnsanlığa Getirdiği Değerler ve Hedefler, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 24-25 (2007), 63-86.

Kutlu, Sönmez, “Din Öğretiminde Mezhepler Üstü Yaklaşım”, http://www.sonmezkutlu.net/?pnum=105&pt=Din+Öğretiminde+Mezhepler+Üstü+Yaklaşı m+ve+Aleviliğin+Öğretimi(erişim:03.12.2018).

MEB, İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı, Ankara, 2010.

MEB, İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı, Ankara, 2018.

Momin, Abdur-Rahman, Küreselleşme, Çokkültürlülük ve İslam, (çev. Birsen Banu Okutan - Ali Coşkun), İstanbul: Rağbet Yayınları, 2012.

Okumuşlar, Muhiddin “Çokkültürlü Toplumlarda “Din Hakkında Öğrenme” ve “Dinden Öğrenme” Modeli”, Marife: Dini Araştırmalar Dergisi, 7/2, (2007), 251-264.

Sancak, Seyyid - Coştu, Kamil,“Toplumsal Barış ve Uzlaşı Kültürüne Katkıları Açısından İDKAB Programında Benimsenen “Kur’an Merkezli Öğrenme-Öğretme Anlayışı”nın İmkân ve Sınırlıkları”, Savaş ve Kültür Sempozyumu, Amasya, Aralık 2017 içinde,(edt. Nazan Kahraman, Metin Turan ve dğr.), Ankara: Başkent Klişe ve Matbaacılık, 2017, 437-445.

Sancak, Seyyid, “Kur’an Perspektifinde Din Eğitiminde Sosyo-Kültürel Farklılıkları Anlamlandırma Sürecinde “Empati” Kavramı”, AİBÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3/6 (2015), 42-50.

Şişman, Mehmet Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi, Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık, 2014.

Tosun, Cemal, Din Eğitimi Bilimine Giriş, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2012.

Ural, Şafak, “Demokrasi Kavramı, Toplumsal Değerler ve Birey”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11 (1999), 451-459.

Varış, Fatma, Eğitimde Program Geliştirme Teori ve Teknikler, Ankara: Sevinç Matbaası, 1971.