VAKIF ÜNİVERSİTESİNDE AKADEMİSYEN OLMAK: RUTİNLER VE BU RUTİNLERİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Bir vakıf üniversitesinde görev yapan bir grup akademisyenle yapılan bu çalışmanın amacı katılımcıların rutinlerini, bu rutinleri etkileyen faktörleri, devlet üniversitelerine göre farklı olan yönetim anlayışı ve üniversite uygulamalarından nasıl etkilendiklerini ve bu süreçte YÖK’ün politikalarını kendi algı ve deneyimleriyle ortaya çıkarmaktır. Bu bağlamda, nitel araştırma desenlerinden genel nitel araştırma deseni kullanılmış ve maksimum çeşitlilik örneklemesi yoluyla seçilen 19 akademisyenden yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla veri toplanmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Kodlardan yola çıkarak oluşturulan temalar; algılanan iş yükü, vakıf/devlet üniversitesi koşulları, üniversitenin koşulları ve akademik beklentiler şeklindedir. Çalışmanın bulguları; vakıf üniversitesinde görev yapan akademisyenlerin ders çeşitliliği ve yükünün fazlalığından ve öğrenciyle sürekli iletişim halinde olmaktan kaynaklı olarak iş yüklerini devlet üniversitelerindeki meslektaşlarına göre daha fazla algıladıklarını; vakıf üniversitelerinde çalışmaktan en memnun olan profilin emekli olmuş olan profesörler olduğunu; vakıf üniversitelerinde araştırma görevlisi yetiştirme anlayışının bulunmadığını ve YÖK’ün sisteme direkt müdahale etmekten ziyade düzenleyici olarak görev yapması gerektiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

akademisyen, vakıf üniversitesi, akademik rutinler, iş yükü, üniversite yönetimi

PDF

___

Akar, H. (2010). Globalization and its challenges for developing countries: The case of Turkish higher education. Asia Pacific Education Review, 11, 447-457. doi:10.1007/s12564-010-9086-0
Altbach, P. G. (2011). The past, present, and future of the research university. İçinde P. G. Altbach & J. Salmi (Eds.), The road to academic excellence: The making of world-class research universities (ss. 11-32). Washington DC: The World Bank.
Altbach, P. G. ve Knight, J. (2007). The internalization of higher education: Motivations and realities. Journal of Studies in International Education, 11, 290-305. doi:10.1177/1028315307303542
Altbach, P. ve Forest, J. J. F. (2007). Introduction. İçinde J. J. F. Forest ve P. G. Altbach (Eds.), International handbook of higher education (ss. 1-4). Dordrecht: Springer.
Baş, T. ve Ardıç, K. (2002). A comparison of job satisfaction between public and private university academicians in Turkey. METU Studies in Development, 29(1-2), 27-46.
Birler, Ö. (2012). Neoliberalization and foundation universities in Turkey. İçinde K. İnal ve G. Akkaymak (Eds.), Neoliberal transformation of education in Turkey: Political and ideological analysis of educationl reforms in the age of the AKP. NewYork, NY: Palgrave Macmillan.
Blackmore, J. ve Sachs, J. (2007). Performing and reforming leaders: Gender, educational restructuring, and organizational change. Albany: State university of New York Press.
Bryman, A. (2007). Effective leadership in higher education: A literature review. Studies in Higher Education, 32(6), 693-710. doi:10.1080/03075070701685114
Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Erdem, A. R. (2012). Küreselleşme: Türk yükseköğretimine etkisi. Yükseköğretim Dergisi, 2(2), 109-117.
Ergeneli, A. ve Eryiğit, M. (2001). Öğretim elemanlarının iş tatmini: Ankara’da devlet ve özel üniversite karşılaştırması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 159-178.
Erguvan, D. (2013). Vakıf üniversitelerinin Türkiye yükseköğretim sistemi üzerindeki etkilerine dönük akademisyen algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 137-160.
Gürüz, K. (2006). The development of private higher education in Turkey. International Higher Education, Güz(46), 11-12. doi:10.6017/ihe.2006.45.7933
Hauptman, A. M. (2007). Higer education finance: Trends and issues. İçinde J. J. F. Forest ve P. G. Altbach (Eds.), International handbook of higher education (ss. 83-106). Dordrecht: Springer.
Kandemir, O. ve Kaya, F. (2010). Gelir dağılımının yüksek öğrenimde fırsat eşitliğine etkisi: Türkiye’de özel üniversite gerçeği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 557-566.
Kirp, D. l. (2003). Shakespeare, Einstein, and the bottom line: The marketing of higher education. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Levy, D. C. (2006, Ocak). Private-public interfaces in higher education development: Two sectors in sync? Conference on Higher Education and Development: The 2007 World Bank Regional Seminar on Development Economics’de sunulan sözel bildiri, Beijing.
Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hills, CA: Sage.
Merriam, S. B. ve Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research a guide to design and implementation (Dördüncü baskı). USA: Jossey-Bass
Mızıkacı, F. (2010). Türkiye’deki vakıf üniversitelerinde kurumsal benzeşme ve farklılaşma. Eğitim ve Bilim, 35(157), 140-151.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Analizde ilk adımlar. İçinde S., A., Altun ve A., Ersoy (Çev. Eds.), Nitel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
Olssen, M. ve Peters, M. A. (2005). Neoliberalism, higher education and the knowledge economy: From the free market to knowledge capitalism. Journal of Education Policy, 20(3), 313-345. doi:10.1080/02680930500108718
Özer, M. (2011). Türkiye’de yükseköğretimde büyüme ve öğretim üyesi arzı. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 23-26. doi:10.5961/jhes.2011.002
Şenses, F. (2011). Uluslararası gelişmeler ışığında Türkiye yükseköğretim sistemi: Temel eğilimler, sorunlar, çelişkiler ve öneriler. Economic Research Center Working Papers in Economics 07/05. http://www.erc.metu.edu.tr/menu/series07/0705.pdf adresinden alınmıştır.
Şimşek, H. (2007). Turkey. İçinde J. J. F. Forest ve P. G. Altbach (Eds.), International handbook of higher education (ss. 1003-1018). Dordrecht, The Netherlands: Springer.
Tuzgöl Dost, M. ve Cenkseven, F. (2007). Devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarının mesleki sorunları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 203-218.
Vatansever, A. ve Yalçın, G. M. (2016). “Ne ders olsa veririz”Akademisyenin vasıfsız işçiye dönüşümü (Dördüncü baskı). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Kitabevi.
YÖK. (1981). Yükseköğretim kanunu. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/29816/2547+sayılı%20Yükseköğretim+Kanunu/ adresinden alınmıştır.
YÖK. (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/30217/yok_strateji_kitabi/27077070-cb13-4870-aba1-6742db37696b adresinden alınmıştır.
YÖK. (2016). 2015 yılı idare faaliyet raporu. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/3773452/2015_yok_faaliyet_raporu.pdf/ adresinden alınmıştır.
YÖK. (2017). Yükseköğretim istatistikleri. https://istatistik.yok.gov.tr adresinden alınmıştır.
Zomer, A. ve Benneworth, P. (2011). The rise of the university’s third mission. İçinde J. Enders, H. F. de Boer ve D. F. Westerheijden (Eds.), Reform in higher education in Europe (ss. 81-101). Rotterdam: Sense Publishers.