Çocuğa Yönelik Aile İçi Fiziksel İstismar
Çocuğa yönelik istismar fiziksel, ekonomik, duygusal ve cinsel istismar olmak üzere sınıflandırılmaktadır. Bazı durumlarda bu istismar türlerinin birden fazlası bir arada olabilmektedir. Bu alanyazını derlemesinde de çocuğa yönelik fiziksel şiddet ve istismar konusu ele alınmıştır. Özelliklede çocuğa ev ortamında ailesi tarafından (parental abuse) uygulanan şiddet davranışlarına odaklanılmaya çalışılmıştır. İstismar ve ihmal kavramlarının ayrımı yapılmış, fiziksel istismar tanımlanmış ve tarihsel gelişimi içerisinde çocuğa yönelik şiddete bakış açılarına değinilmiştir. Farklı kültürlerde ve tarihsel dönemlerde bu konunun nasıl ele alındığı ve nasıl yorumlandığı incelenmiştir. Fiziksel istismara uğrama açısından risk faktörlerine bakılmış ve fiziksel istismarın çocuklar üzerindeki kısa ve uzun dönem etkilerine yer verilmiştir. Ülkemizde bu konuda yapılan araştırma ve istatistikler oldukça ürkütücü sonuçlar vermiştir. Öyle görülüyor ki, evde çocuğa şiddet uygulamak kültürel bir norm olarak kabul edilmiştir. Fiziksel istismarın teşhis ve tedavisine yer verilmiş ve yasal düzenlemeler tartışılmıştır. Son olarak da çocuklarla çalışan psikolojik danışman, öğretmen ve doktorların fiziksel istismarın belirlenmesi ve önlenmesi konusundaki rol ve sorumluluklarına vurgu yapılmıştır.
PHISICAL ABUSE IN THE FAMILY SETTINGS
Child abuse can be classified as physical, economical, emotional and sexual abuse. In same cases children are subject to more than one kind of abuse. The purpose of this literature review is to focus on physical abuse; especially, abuse that originated by children’ mothers and fathers in their family settings. The definition of abuse and neglect was differentiated and physical abuse was explained. The concept was investigated in different cultural perspectives and historical periods. Risk factors, long terms and short term effects of parental abuse was reviewed and interpreted in terms of their psychological effects on children mental health. Research findings and statistics done in our country revealed very common occurrences of physical abuse. It seems that parental abuse and physical punishments accepted as cultural norms and tolerated by many people. Furthermore, physically abused children identification, diagnosis and treatment was discussed in the lights of legal regulations. Finally, professionals who are working with children such as, sychological counselor psychologists, teachers and doctors’ role and responsibilities are emphasized in identification and prevention of parental abuse
___
- Açık, Y., Deveci, S. E., Yıldırım, A. M. ve Okur, M. İ. (2008).Bir fiziksel istismar olgusu.
2.11.2008. http://www.dicle.edu.tr/~halks/m9.28.htm
- Adalı, N. (2002). 10-12 yaş grubu çocuk istismarı ebeveyn ve çocuk bilgilendirme çalışması.
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Afifi, T, O., Brownridge, D,A., Cox, B,J. ve Sareen, J. (2006). Physical punishment, childhood
abuse and psychiatric disorders. Child Abuse&Neglect, 30, 10.
- Akgiray, A. (2007). Çocuk istismarı: 8-10 yaş çocuklarda istismarı önleme yöntemleri. Yüksek
lisans dönem projesi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Aral, G. (2001). Çocuk hakları çerçevesinde çocuk ihmal ve istismarı. Milli Eğitim Dergisi,
Temmuz, Ağustos, Eylül sayısı.
- Armağan, E.(2007). Çocuk ihmali ve istismarı: Psikoz tablosu sergileyen bir istismar olgusu. Yeni
Symposium, 45, 4
- Ayan, S. (2007). Aile içinde çocuğa yönelik şiddet. Yayınlanmamış doktora tezi, Cumhuriyet
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Bilir, Ş., Arı, M., Dönmez, N. ve Güneysu, S. (1991). 4-12 Yaşları Arasında 16.000 Çocukta
Örselenme Durumları İle İlgili Bir İnceleme, Çocuk İstismarı ve İhmali, Ankara: Ilo,
45-54.
- Bulut, I. (1996). Genç anne ve çocuk istismarı. Ankara: Bizim Büro
- Çağlarırmak, A. (2006). Yerleşik olan ve olmayan ailelerde çocuk istismarı yaygınlığının
incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
- Çocuk ihmal ve istismarı. 15.11.2008.
http://www.adlitip.org/yazilar/turkce/konular/cocuk/fiziksel_%20istismar.htm
- Çocuk ve Gençlik Merkezi. (2006). Çocuk İhmal ve İstismarına Multidisipliner Yaklaşım
http://www.shcek.gov.tr.
- Empati (2002). Farklı Boyutlarıyla Çocuk İstismarı. Özel Ekin Lisesi P.D.R.H. Servisi Yayını
Endener, E. (2008). Dosya: Çocuk İstismarı ve İhmali: Türkiye ve Dünyada Durum. 15.11.2008.
http://www.dusuncegundem.com/sayi-47/dosya-cocuk-istismari-ve-ihmali-turkiye-vedunyada-durum.html
- Gershoff, E, T. (2002). Corporal punishment by parents and associated child behaviors and
experiences: A meta analytic and theoretical review. Psychological Bulletin, 128(4), 539-
579
- Gökler, R. (2006). Eğitimde Çocuk İstismarı ve İhmaline genel bir bakış. TSA,10,3
Güler, N., Uzun, S., Boztaş,Z. ve Aydoğan,S. (2002). Anneleri tarafından çocuklara uygulanan
duygusal ve fiziksel istismar/ihmal davranışı ve bunu etkileyen faktörler. Cumhuriyet
Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 24, (3), 128-134
- Hancı, İ. H. ve Eşiyok, B. (2001). Munchausen by Proxy Sendromu: Vekaleten Hastalık. Sürekli
Tıp Eğitimi Dergisi. 10,9, 326-327
- Hancı, İ. H. (2002). Adli Tıp ve Adli Bilimler. (1. baskı). Ankara: Seçkin yayıncılık; 263-284
- Hancı, İ. H. (2008). İzmir'de eğitim hastanelerinde çocuk istismarı tanısı alan olgularla ilgili
İzmir çocuk istismarı araştırma grubunun on sekiz aylık deneyimi. 16.11.2008
http://www.sosyalhizmetuzmani.org/cocukistismari.ht
m
- Hardt, J., Sidor,A. ve Kappis, B. (2008). Childhood adversities and suicide attempts:
Aresrospective study. Journal of Family Violence, 23,8, 713-718
- Kaplan, S., Pelcovitz, D., Labruna, V.(1999).Child and adolescent abuse and neglect research: a
review of the past 10 years. Part I: Physical and emotional abuse and neglect. Journal of
American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 38, 1214-22
- Kara, B., Biçer, Ü. ve Gökalp, A, S (2004). Çocuk istismarı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Dergisi; 47: 140–151.
- Kozcu, Ş. (1991). Çocuk İstismarı ve İhmali. Ankara. Aile Yazıları 3, Başbakanlık A.A.K. Yay.
Kulaksızoğlu, A. (2004). Ergenlik psikolojisi (6. basım). İstanbul: Remzi Kitapevi
- Kurtay, D. (2007). Çocuk istismarı alanında sosyal hizmet.
http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=54873
- Küpeli, S., Kanbur, N. ve Derman, O. (2003). Çocuk istismarı: Bir olgu sunumu.. Sürekli Tıp
Eğitimi Dergisi 12,4, 129-130.
- Oral, R. (1993). Çocuk istismarı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2(12), 419-420.
- Polat, O. (2001). Çocuk ve şiddet. İstanbul: Der Yayınları.
- Polat, O. (2007). Türkiye’de Çocuk İstismarı Kavramının Gelişimi. 15.11.2008.
www.cocukistismarinionleme.sempozyumu.web.tr/2008/sunular/09/Oguz_POLAT.ppt
- Post, R, M., Weiss, S, R. ve Gabriele, S. (1992). Transduction of psychosocial stres into the
neurobiology of recurrent affective disorder. American Journal of Psycihiatry; 149 (999-
1010).
- Read, J., Agar, K., Argyle, N. ve Aderhold, V. (2003). Sexual and Physical Abuse During
Childhood and Adulthood as Predictors of Hallucinations, Delusions and Thought
Disorder. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and practice,76,1, 1-22
- Rothman, E,F., Edwards, E,M. ,Heeren, T. ve Hingson, R,W(2008). Adverse Childhood
Experiences Predict Earlier Age of Drinking Onset: Results From A Representative US
Sample of Current or Former Drinkers. Pediatrics,122, 2, 298-304
- Siyez, D, M, (2003). Duygusal İstismara Maruz Kalan ve Kalmayan Ergenlerin Benlik Algıları
ile Depresyon ve Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Straus, M, A. (2000). Corporal Punishment and Primary Prevention of Physical Abuse. Child
Abuse & Neglect, 24(9), 1109-14
- Şahin, F. (2001). Çocuk İstismarı ve İhmalinin Önlenmesinde Hekimin Rolü. Sürekli Tıp Eğitim
Dergisi, 10(7), 246-249.
- Şimşek, F., Ulukol, B. ve Bingöler, B. (2004).Çocuk istismarına disiplin penceresinden bakış.
Adli Bilimler Dergisi, 3, 1, 47-52
- Taner, Y. ve Gökler, B. (2004). Çocuk İstismarı ve İhmali: Psikiyatrik Yönleri. Hacettepe Tıp
Dergisi, 35, 82-86
- T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı (1998). Aile İçinde ve Toplumsal Alanda Şiddet.
12.12.2008. http://www.vuslatdergisi.com/?vuslat=yazi&id=311&k=27
- Thomas, C., Hyppönen, E. ve Power, C. (2008). Obesity and type 2 diabees risk in midadult
life:the role of childhood adversity. Pediatrics, 121, 5,1240-1249
- Tıraşçı, Y., ve Gören, S. (2007). Çocuk İstismarı ve İhmali. Dicle Tıp Dergisi.34, 1, 70-74.
- Topbaş, M. (2004). İnsanlığın Büyük Bir Ayıbı: Çocuk İstismarı. TSK Koruyucu Hekimlik
Bülteni,3,(4),76-80
- Turhan, E., Sangün, Ö. ve İnandı, T. (2002). Birinci Basamakta Çocuk İstismarı ve Önlenmesi.
Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 15, 9 ,153-157
- Türk Ceza Kanunu (2004). http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5237.html
- Türk Medeni Kanunu (2001). http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/1156.html
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası.(1982). http://www.tbmm.gov.tr/Anayasa.htm
- Wang, N, E., Baz, B. ve Bechtel, K. (2007). Physical Abuse of Children: Identification,
Evaluation, and Management in the Emergency Department Setting.Emergency Medicine
12(9),97-108.
- Yaşar, Z, F., ve Akduman, G. G. (2007). Çocuk İhmali-İstismarı ve Adli Diş Hekimliği. TSK
Koruyucu Hekimlik Bülteni.6, 5, 389- 394
- Yavuzer, H. (2001). Ana-baba çocuk (14. basım). İstanbul: Remzi Kitapevi
- Yıldız, S. (2007). İlköğretim II. kademesindeki çocuklara yönelik istismarın ve ihmalin çeşitli
değişkenler yönünden incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Zeytinoğlu, S. ve Kozcu, Ş. (1990). Fiziksel Çocuk İstismarı Konusunda Bir Araştırma. Seminer
Psikoloji, 6(7), 77- 84.
- Zoroğlu, S. S., Tüzün, Ü., Şar, V., Öztürk M., Kora, M. ve Alyanak, B. (2001). Çocukluk
Dönemi İstismar ve İhmalinin Olası Sonuçları. Anadolu Psikiyatri dergisi, 2, 2.,69-78.